دامها جنين مرده بهدنيا ميآورند
محیط زیست سالهاست که وارد شرایط اضطراری شده است. کار به جایی رسیده که رئیس سازمان محیط زیست به روشترین و صریحترین شکل ممکن به بخش کوچکی از مشکلات محیط زیستی اشاره کرده است.
صرف نظر از اینکه بیان این سخنان میتواند تا حدی نشان دهنده انگیزه مثبت برای تلاش باشد اما یک سوال مهم مطرح است؛ اینکه اگر مس سرچشمه به خاطر تولید مواد شیمیایی موجب مرگ جنین دامها میشود، اینکه آبهای فسیلی را بعد از میلیونها سال با حفر چاههای عمیق مصرف کردهایم و اکنون در مناطقی از استان فارس عمق چاهها از پانصد متر هم گذشته، اینکه بهخاطر نبود راههای دسترسی، جنگلهای ارزشمند بلوط در زاگرس، آنهم در ۶۰۰ نقطه شعلهور است و یا آب سد گتوند روی کوهی از نمک دپو شده و آب شیرین و کمیاب آمده از دامنههای جنوبی زاگرس را شورتر از آب خلیج فارس کرده و مسائلی از این دست، دقیقا چطور به مردم برمیگردد؟ ریختن زباله در دریا و رودخانهها را میتوان به مردم نسبت داد اما مرگ خاموش جنین یک بز، شصت کیلومتر دورتر از مس سرچشمه چطور میتواند به آن روستایی ارتباط داشته باشد که در سکوت به درد حیوان زبان بستهاش خیره مانده و نمیداند که جنینی مرده به دنیا خواهد آورد؟ آقای کلانتری به صراحت سخن گفته و میتوان از او آموخت و سوال به صراحت پرسید. آقای کلانتری، آیا به جای این حرفها بهتر نیست که حداقل درباره خودکفایی در گندمی که به قیمت از دست رفتن مراتع کشور تمام میشود، در هیات دولت چون و چرا میکردید که موثرتر باشد و نتیجه را به مردم میگفتید؟ آیا بهتر نبود درباره آتش هورالعظیم که گاهی در لفافه سخن گفتهاید، روشنتر موضوع را باز میکردید؟
عیسی کلانتری در گردهمایی مدیران و کارشناسان روابط عمومی استانهای این سازمان با تاکید بر اینکه محیط زیست مسالهای جهانی است و اولین دشمن محیط زیست مردم و انسانها هستند، گفت: مصرف روز افزون و خارج از تحمل کره زمین، محیط زیست را به «محیط نا زیست» تبدیل میکند. وی با اشاره به اینکه اولویتش در روابط عمومی و در سازمان، کار تبلیغاتی نیست، تصریح کرد: روابط عمومیها باید سردمدار آموزش محیط زیست با بهرهمندی از ابزارها و شگردهای رسانهای باشند و هدف سازمان حفظ محیط زیست نیز همین است. ما درسازمان به دنبال کار تبلیغاتی و بهخصوص انواع ناصحیح و غیر واقعی آن نیستیم. وی با اشاره به عمق فاجعههای زیست محیطی در کره زمین گفت: هشت میلیون تن پلاستیک وارد اقیانوسها میشود و بهزودی صید پلاستیک بیش از صید ماهی خواهد بود. معادل یک سوم نفت، انرژی فسیلی سوزانده میشود و کره زمین دیگر طاقت این حجم را ندارد. نتیجه این استفاده نامناسب، خشکتر شدن مناطق خشک و نابسامانیهای اقلیمی است که تغییرات ژنتیکی پس از آن ممکن است نسل بشر را ازبین برد. خیلیها نگران تولیدات تراریخته هستند اما به فکر مشکلاتی که از طریق تغییر زیست بوم ایجاد میشود، نیستند.
سرچشمه حیات یا مرگ؟
کلانتری ادامه داد: مردم باید بدانند پیامد رفتارهایشان با محیط زیست چیست. برای مثال، مس سرچشمه سالهاست که ترکیبات سولفوری تولید میکند و تا کیلومترها دورتر، دامها جنین مرده به دنیا میآورند. وی افزود: محیط زیست اولین وظیفهاش افزایش آگاهیهای عموم مردم برای حفظ محیط زیست است. باید اطلاعات صحیح زیست محیطی و رفتارهای غیر زیست محیطی نهادها و سازمانهای حکومتی و دولتی را به آنها یادآوری کنند. ما درسازمان وظیفه داریم از حقوق نسلهای بعد این سرزمین دفاع کنیم. متاسفانه، نسل حاضر هیچ حق و حقوقی برای آیندگان قائل نیست. کلانتری گفت: فعالیت بخش روابط عمومی در بعد آموزشی، به مراتب مهمتر از اطلاع رسانی فعالیت حوزههای دیگر است. مهمترین وظیفهای که از شما انتظار دارم این است که آگاهیهای مردم را برای حفظ محیط زیستشان توسعه دهید. بخشی از محیط زیست چیزی است که آب و خاک و منابع است، اما امروز محیط زیست انسانی بیشتر تهدید و تخریب میشود. آگاهیهای مردم را به هر وسیله ممکن افزایش دهید. البته فرهنگ حفظ محیط زیست هم داریم و فرهنگ مطلوب وآموزش هم در برخی نقاط کشور، مثل شهر بیرجند دیده میشود، که شهری پاکیزه و بدون زباله است. البته جاهایی هم داریم که اصول زیست محیطی را رعایت نمیکنند و چون به تخریب محیط زیست عادت کردهاند، دقت نمیکنند. روابط عمومیها باید در این موارد ورود کنند و کار آگاهسازی، اطلاعرسانی و آموزشی انجام دهند. وی تصریح کرد: اصل اول باید افزایش آگاهیهای عمومی باشد، اگر در این حوزه موفق نباشیم، موفقیتهای دیگر تاثیری در محیط زیست نخواهد داشت.
آوندهای سوزان در زاگرس
معاون رئیسجمهور، در ادامه صحبتهایش بزرگترین مصیبت کشور را بیآبی دانست و گفت: موضوعات اقتصادی قابل حل است اما آنچه که حل نمیشود، تخریب و آلودگیهایی است که عادت شده است. گیاه و حیات وحش و جنگلها به خاطر بیآبی از بین میرود. در ۶۰۰ نقطه زاگرس، جنگلها در حال سوختن است و اینکه محیطبان و جنگلبان برود، آتش را خاموش کند که ممکن نیست. شاهد بودید که ساختمان پلاسکو در مرکز تهران سوخت و با این همه امکانات در تهران و کشور نتوانستیم برای آن کاری بکنیم. چگونه انتظار داریم که محیطبانان در ارتفاعات و بدون دسترسی به جاده و امکانات، آتش را خاموش کنند؟ در واقع، ما هیچ کاری نمیتوانیم بکنیم. هورالعظیم همچنان میسوزد و ما برای اینکه آرامش روانی ایجاد کنیم، بالگرد برای خاموش کردن آتش فرستادیم اما دلایل اصلی ماندگار است و کسی به آنها توجه نمیکند. آب را از محیط زیست گرفتهایم. وی ادامه داد: وقتی همه مراتع را شخم زدیم و گندم کاشتیم زمین را آماده فرسایش کردیم و باد و باران، خاک را از بین برد. دامی که برای خودکفایی گوشت پرورش دادیم و به مراتع فرستادیم، پوشش گیاهی را نابود کرد. جنگلهای زاگرس ۴۰ سال است که ضعیف شدهاند و فرسودگی باعث شده حتی میکروارگانیسمهایی که جنگل با آنها همزیست بوده، اکنون باعث بیماری درختان و خشکی شده که زمینه آتش سوزی را فراهم میکند. کلانتری گفت: متاسفانه افتخار میکنیم که از عمق ۵۰۰ متری زمین آب برداشت میکنیم، اما این یعنی زمین را میکُشیم. آبهای فسیلی میلیونها ساله را تمام کردیم، این تولید و توسعه نیست. اینها محیط زیست را از بین میبرند. وقتی آموزش عمومی به مردم داده نمیشود، مردم فکر میکنند کار محیط زیست، فقط محیطبانی است. وی ادامه داد: خبررسانی باید همراه با آگاهسازی و آموزش باشد. اگر فرد یا مجموعهای در سازمان، زحمت میکشد و کاری میکند، اطلاعرسانی شود اما این اصل کار روابط عمومی نیست. اصل کار، افزایش اطلاعات عمومی مردم در حوزه محیط زیست است. این کار را در حفظ چند جانور خلاصه نکنید، البته اینها نمادهای محیط زیست هستند، اما محیط زیست، فقط اینها نیست. فراموش نکنید مردم اگر حافظ محیط زیست نباشند، سازمان به تنهایی نمیتواند کاری کند. چه خود ما، در کلّ سازمان، چه شما روابط عمومیها و چه آحاد مردم، اگر حافظ محیط زیست نباشیم چند سال آینده در این سرزمین چیزی برای نسل بعد نیست. ما همین امروز منابع آب متولدان بیست سال دیگر را مصرف کردهایم. منابع خاک و آب را از بین بردهایم.
از صنایع تخریبگر حمایت نشود
وی با اشاره به صنعت خودروسازی داخلی، به عنوان صنعت آسیبزا و تخریبگر محیط زیست افزود: تولید ملی ارزش است، اما اگر ده برابر منفعتش ایجاد آسیب کند، دیگر ارزش نیست. در نتیجه، هزینه واقعی تولید، بسیار بالاتر از هزینهای است که برای مملکت ایجاد میکند. اینکه به خاطر خودروهای پر مصرف و غیر استاندارد، هوا و محیط زیست را آلوده کنیم یا برای تولید گوشت، خاک و مرتع را از بین ببریم، ارزش نیست و ضد ارزش است و این موضوع باید برای مردم طرح و شفافسازی شود. کلانتری در پایان خطاب به مدیران و کارشناسان روابط عمومی استانها و ستاد سازمان حفاظت محیط زیست گفت: در حال حاضر، دانش بشر هر شش ماه دوبرابر میشود و تا چندی دیگر هر دو هفته یک بار، چند برابر میشود؛ شما باید خود را برای این انقلاب افزایش علم آماده کنید.
عیسی کلانتری در گردهمایی مدیران و کارشناسان روابط عمومی استانهای این سازمان با تاکید بر اینکه محیط زیست مسالهای جهانی است و اولین دشمن محیط زیست مردم و انسانها هستند، گفت: مصرف روز افزون و خارج از تحمل کره زمین، محیط زیست را به «محیط نا زیست» تبدیل میکند. وی با اشاره به اینکه اولویتش در روابط عمومی و در سازمان، کار تبلیغاتی نیست، تصریح کرد: روابط عمومیها باید سردمدار آموزش محیط زیست با بهرهمندی از ابزارها و شگردهای رسانهای باشند و هدف سازمان حفظ محیط زیست نیز همین است. ما درسازمان به دنبال کار تبلیغاتی و بهخصوص انواع ناصحیح و غیر واقعی آن نیستیم. وی با اشاره به عمق فاجعههای زیست محیطی در کره زمین گفت: هشت میلیون تن پلاستیک وارد اقیانوسها میشود و بهزودی صید پلاستیک بیش از صید ماهی خواهد بود. معادل یک سوم نفت، انرژی فسیلی سوزانده میشود و کره زمین دیگر طاقت این حجم را ندارد. نتیجه این استفاده نامناسب، خشکتر شدن مناطق خشک و نابسامانیهای اقلیمی است که تغییرات ژنتیکی پس از آن ممکن است نسل بشر را ازبین برد. خیلیها نگران تولیدات تراریخته هستند اما به فکر مشکلاتی که از طریق تغییر زیست بوم ایجاد میشود، نیستند.
سرچشمه حیات یا مرگ؟
کلانتری ادامه داد: مردم باید بدانند پیامد رفتارهایشان با محیط زیست چیست. برای مثال، مس سرچشمه سالهاست که ترکیبات سولفوری تولید میکند و تا کیلومترها دورتر، دامها جنین مرده به دنیا میآورند. وی افزود: محیط زیست اولین وظیفهاش افزایش آگاهیهای عموم مردم برای حفظ محیط زیست است. باید اطلاعات صحیح زیست محیطی و رفتارهای غیر زیست محیطی نهادها و سازمانهای حکومتی و دولتی را به آنها یادآوری کنند. ما درسازمان وظیفه داریم از حقوق نسلهای بعد این سرزمین دفاع کنیم. متاسفانه، نسل حاضر هیچ حق و حقوقی برای آیندگان قائل نیست. کلانتری گفت: فعالیت بخش روابط عمومی در بعد آموزشی، به مراتب مهمتر از اطلاع رسانی فعالیت حوزههای دیگر است. مهمترین وظیفهای که از شما انتظار دارم این است که آگاهیهای مردم را برای حفظ محیط زیستشان توسعه دهید. بخشی از محیط زیست چیزی است که آب و خاک و منابع است، اما امروز محیط زیست انسانی بیشتر تهدید و تخریب میشود. آگاهیهای مردم را به هر وسیله ممکن افزایش دهید. البته فرهنگ حفظ محیط زیست هم داریم و فرهنگ مطلوب وآموزش هم در برخی نقاط کشور، مثل شهر بیرجند دیده میشود، که شهری پاکیزه و بدون زباله است. البته جاهایی هم داریم که اصول زیست محیطی را رعایت نمیکنند و چون به تخریب محیط زیست عادت کردهاند، دقت نمیکنند. روابط عمومیها باید در این موارد ورود کنند و کار آگاهسازی، اطلاعرسانی و آموزشی انجام دهند. وی تصریح کرد: اصل اول باید افزایش آگاهیهای عمومی باشد، اگر در این حوزه موفق نباشیم، موفقیتهای دیگر تاثیری در محیط زیست نخواهد داشت.
آوندهای سوزان در زاگرس
معاون رئیسجمهور، در ادامه صحبتهایش بزرگترین مصیبت کشور را بیآبی دانست و گفت: موضوعات اقتصادی قابل حل است اما آنچه که حل نمیشود، تخریب و آلودگیهایی است که عادت شده است. گیاه و حیات وحش و جنگلها به خاطر بیآبی از بین میرود. در ۶۰۰ نقطه زاگرس، جنگلها در حال سوختن است و اینکه محیطبان و جنگلبان برود، آتش را خاموش کند که ممکن نیست. شاهد بودید که ساختمان پلاسکو در مرکز تهران سوخت و با این همه امکانات در تهران و کشور نتوانستیم برای آن کاری بکنیم. چگونه انتظار داریم که محیطبانان در ارتفاعات و بدون دسترسی به جاده و امکانات، آتش را خاموش کنند؟ در واقع، ما هیچ کاری نمیتوانیم بکنیم. هورالعظیم همچنان میسوزد و ما برای اینکه آرامش روانی ایجاد کنیم، بالگرد برای خاموش کردن آتش فرستادیم اما دلایل اصلی ماندگار است و کسی به آنها توجه نمیکند. آب را از محیط زیست گرفتهایم. وی ادامه داد: وقتی همه مراتع را شخم زدیم و گندم کاشتیم زمین را آماده فرسایش کردیم و باد و باران، خاک را از بین برد. دامی که برای خودکفایی گوشت پرورش دادیم و به مراتع فرستادیم، پوشش گیاهی را نابود کرد. جنگلهای زاگرس ۴۰ سال است که ضعیف شدهاند و فرسودگی باعث شده حتی میکروارگانیسمهایی که جنگل با آنها همزیست بوده، اکنون باعث بیماری درختان و خشکی شده که زمینه آتش سوزی را فراهم میکند. کلانتری گفت: متاسفانه افتخار میکنیم که از عمق ۵۰۰ متری زمین آب برداشت میکنیم، اما این یعنی زمین را میکُشیم. آبهای فسیلی میلیونها ساله را تمام کردیم، این تولید و توسعه نیست. اینها محیط زیست را از بین میبرند. وقتی آموزش عمومی به مردم داده نمیشود، مردم فکر میکنند کار محیط زیست، فقط محیطبانی است. وی ادامه داد: خبررسانی باید همراه با آگاهسازی و آموزش باشد. اگر فرد یا مجموعهای در سازمان، زحمت میکشد و کاری میکند، اطلاعرسانی شود اما این اصل کار روابط عمومی نیست. اصل کار، افزایش اطلاعات عمومی مردم در حوزه محیط زیست است. این کار را در حفظ چند جانور خلاصه نکنید، البته اینها نمادهای محیط زیست هستند، اما محیط زیست، فقط اینها نیست. فراموش نکنید مردم اگر حافظ محیط زیست نباشند، سازمان به تنهایی نمیتواند کاری کند. چه خود ما، در کلّ سازمان، چه شما روابط عمومیها و چه آحاد مردم، اگر حافظ محیط زیست نباشیم چند سال آینده در این سرزمین چیزی برای نسل بعد نیست. ما همین امروز منابع آب متولدان بیست سال دیگر را مصرف کردهایم. منابع خاک و آب را از بین بردهایم.
از صنایع تخریبگر حمایت نشود
وی با اشاره به صنعت خودروسازی داخلی، به عنوان صنعت آسیبزا و تخریبگر محیط زیست افزود: تولید ملی ارزش است، اما اگر ده برابر منفعتش ایجاد آسیب کند، دیگر ارزش نیست. در نتیجه، هزینه واقعی تولید، بسیار بالاتر از هزینهای است که برای مملکت ایجاد میکند. اینکه به خاطر خودروهای پر مصرف و غیر استاندارد، هوا و محیط زیست را آلوده کنیم یا برای تولید گوشت، خاک و مرتع را از بین ببریم، ارزش نیست و ضد ارزش است و این موضوع باید برای مردم طرح و شفافسازی شود. کلانتری در پایان خطاب به مدیران و کارشناسان روابط عمومی استانها و ستاد سازمان حفاظت محیط زیست گفت: در حال حاضر، دانش بشر هر شش ماه دوبرابر میشود و تا چندی دیگر هر دو هفته یک بار، چند برابر میشود؛ شما باید خود را برای این انقلاب افزایش علم آماده کنید.