تصاویر؛ معرفی ۱۰ تا از بهترین انیمیشن‌های سینمایی ایران

برای خیلی از ما که عاشق دنیای انیمیشن هستیم، همیشه رؤیایی در ذهنمان پرسه می‌زند: اینکه روزی بتوانیم خیابان‌ها و شهرهایی را که در آن‌ها زندگی کرده‌ایم، با زبان جادویی انیمیشن تجربه کنیم. درست مثل همان حال و هوایی که استودیو جیبلی از توکیو می‌سازد یا همان حس لطیف و شاعرانه‌ای که انیماتورهای فرانسوی از پاریس می‌سازند. ما هم دلمان می‌خواهد دیوارهای کاه‌گلی، پنجره‌های ارسی، کوچه‌های پر از بهارنارنج و قصه‌های کهنمان را در قالبی خیال‌انگیز و تصویری ببینیم.

اینجا، سرزمینی پر از افسانه و نماد است؛ اما هنوز انیمیشن ایرانی، راهی دراز برای تبدیل‌شدن به زبان جهانیِ روایت ما دارد. در این یادداشت، نگاهی می‌اندازیم به برخی از انیمیشن‌های ایرانی که یا در حافظه‌ی جمعی ما جا خوش کرده‌اند، یا هنوز در ابتدای مسیر بلوغ ایستاده‌اند. انیمیشن‌هایی که هرچند گاه خام و ناپخته، اما پر از جسارتِ خیال‌پردازی در دل واقعیت ایرانی‌اند.

پسر دلفینی | ۱۳۹۹ | محمد خیراندیش

در ژانر ماجراجویی – کمدی، «پسر دلفینی» ماجرای پسربچه‌ای است که پس از سقوط هواپیما در دریا، با دلفین‌ها بزرگ می‌شود. او توانایی شناکردن و صحبت با آبزیان را به دست می‌آورد، اما زمانی متوجه تفاوتش با دیگران می‌شود که در جست‌وجوی مادرش قدم در دنیای ناشناخته‌ای می‌گذارد. این انیمیشن که علیرضا طلیسچی هم در آن خوانندگی کرده، بر پایه ماجراهای هیجان‌انگیز ساخته شده است.

ببعی قهرمان | ۱۴۰۲ | حسین صفارزادگان و میثم حسینی

برای خانواده‌هایی که کودک دارند، ببعی چهره‌ای آشناست. این کاراکتر که از سریال انیمیشنی محبوب شبکه پویا آمده، حالا در قالبی سه‌بعدی پا به پرده سینما گذاشته است. فیلم «ببعی قهرمان» توسط همان تیم سازنده نسخه تلویزیونی تولید شده و داستان آن درباره ببعی است که رؤیای پرواز در سر دارد و مجلات جغد قهرمان را با اشتیاق می‌خواند تا شاید روزی مانند پرندگان پرواز کند.

بنیامین | ۱۳۹۷ | محسن عنایتی

با صداپیشگی بزرگان دوبله از جمله چنگیز جلیلوند، ناصر طهماسب و مریم شیرزاد، «بنیامین» روایتی مذهبی دارد که از سوی استودیو ندای موعود تولید شده است. داستان درباره پسربچه‌ای به نام بنیامین است که برای نجات مادرش، همراه دوست دست‌وپا چلفتی‌اش آشر، به سفری پرخطر می‌رود. با اینکه ایده اولیه جذاب است، اما انسجام داستانی و منطق درونی روایت با ضعف‌هایی روبه‌روست.

فیلشاه | ۱۳۹۶ | هادی محمدیان

محصولی پرفروش و دوبله‌شده به زبان‌های عربی و انگلیسی. داستان درباره فیل جوانی است که قرار است جانشین رئیس گله شود، اما برخلاف انتظار، دست‌وپاچلفتی از آب درمی‌آید. این فیلم درواقع بازروایتی کودکانه از داستان تاریخی اصحاب فیل است که به تولد پیامبر اسلام (ص) ختم می‌شود. «فیلشاه» از نظر گرافیکی کیفیت بالایی دارد، اما در طراحی برخی شخصیت‌ها بیش از اندازه به انیمیشن‌های خارجی نزدیک شده است.

آخرین داستان | ۱۳۹۶ | اشکان رهگذر

با حضور صداپیشگان برجسته‌ای چون پرویز پرستویی و لیلا حاتمی، این انیمیشن اثری حماسی و فانتزی است که در استودیو هورخش ساخته شده. روایت داستان از جمشید آغاز می‌شود و تا ظهور ضحاک و قیام آفریدن ادامه می‌یابد. «آخرین داستان» با بهره‌گیری از المان‌های شاهنامه و فضایی اسطوره‌ای، اثری شاخص در میان تولیدات داخلی به شمار می‌رود. البته در برخی صحنه‌های اکشن، حس بازی ویدئویی بر روایت غلبه دارد.

از طرفی، بسیاری از انیمیشن‌های تولیدشده هنوز هم درگیر همان مشکلات قدیمی هستند: فیلمنامه‌های ساده و خطی، دیالوگ‌های کلیشه‌ای، شخصیت‌هایی که شبیه نسخه‌ی ضعیف‌تر نمونه‌های خارجی‌اند و گرافیکی که در مقایسه با استانداردهای بین‌المللی، هنوز راه زیادی در پیش دارد. اما بااین‌حال، نمی‌توان روند کلی را نادیده گرفت. مسیری که از تولیدات ساده‌ای مثل شاهزاده روم شروع شد و به پروژه‌هایی جاه‌طلبانه‌تر رسید، نشانه‌ای از بلوغ تدریجی این صنعت در ایران است.

در نهایت، انیمیشن ایرانی هنوز در ابتدای راه است، اما راهی است که بالاخره شروع شده. مهم این است که این مسیر فقط از سر اجبار نباشد، بلکه با باور به ظرفیت‌های بومی، حمایت مستمر، و آزادی خلاقانه ادامه پیدا کند. تا جایی که روزی بتوانیم بگوییم انیمیشن ایرانی نه فقط برای کودکان، نه فقط برای مناسبت‌های خاص، بلکه برای همه و در همه‌ی ژانرها حرفی برای گفتن دارد؛ به زبان خودمان، برای جهانی که گوش شنیدن دارد.

منبع: مجله بازار