آیا پیش‌بینی‌های فیلم «مریخی» می‌توانند تحقق پیدا کنند؟
فرادید| اَندی ویر، نویسنده رمان پرفروش «مریخی»، در داستان خود پیش‌بینی کرد ناسا تا سال ۲۰۳۵ سه بار انسان را به مریخ می‌فرستد، سیستم‌های بازگشت به زمین را کامل می‌کند و با آژانس فضایی چین همکاری خواهد داشت.
به گزارش فرادید، اکنون ۱۰ سال از اکران نسخه‌ی هالیوودی فیلم «مریخی» در سال ۲۰۱۵ گذشته و ۱۰ سال تا رسیدن به خط زمانی داستانی آن فاصله داریم. در این نقطه‌ی میانی، کاوش‌های مریخ تصویری متفاوت از آن‌چه در «مریخی» نمایش داده شده بود ارائه می‌دهند؛ هم با کشفیات بیشتر و هم با بحث‌برانگیزی‌های بیشتر.
من به عنوان یک زمین‌شناس سیاره‌ای که با مأموریت‌های ناسا برای مطالعه مریخ همکاری می‌کنم، به دقت علوم و سیاست‌های مربوط به اکتشافات فضایی را دنبال می‌کنم. سال ۲۰۱۰، سیاست ملی فضایی آمریکا اهدافی برای مأموریت‌های انسانی به مریخ در دهه ۱۳۰۰ تعیین کرد، اما سال ۲۰۱۷، دستورالعمل سیاست فضایی کاخ سفید شماره ۱، تمرکز ناسا را به سمت بازگشت نخست به ماه تغییر داد که بعدها تحت برنامه آرتمیس پیگیری شد.
اگرچه طرح‌های مأموریت‌های سرنشین‌دار به مریخ محبوب شده‌اند، اما برنامه‌های واقعی ناسا برای فرود انسان روی مریخ هنوز بسیار شکننده‌اند. در حقیقت، در دهه گذشته این مأموریت‌های رباتیک بوده‌اند نه انسانی که موجب پیشرفت در کشف و تحریک تخیل بشر شده‌اند.
کشف‌های رباتیک
از سال ۲۰۱۵، ماهواره‌ها و مریخ‌نوردها دیدگاه دانشمندان درباره مریخ را دگرگون کرده‌اند. این ابزارها بینش‌های بی‌شماری درباره تغییرات اقلیمی این سیاره در طول زمان ارائه داده‌اند.
به‌عنوان همسایه زمین، تغییرات اقلیمی مریخ بازتابی از فرایندهای منظومه شمسی هستند که بر زمین نیز در زمان پیدایش حیات تأثیر داشته‌اند. از این رو، مریخ به کانونی برای پاسخ به پرسش‌های بنیادی بشر تبدیل شده: «از کجا آمده‌ایم؟» و «آیا تنها هستیم؟»
مریخ‌نوردهای فرصت، کنجکاوی و اسقامت ده‌ها مایل حرکت کرده‌اند تا سنگ‌های لایه‌لایه را بررسی کنند که سوابقی از گذشته مریخ را در خود ثبت کرده‌اند. زمین‌شناسان سیاره‌ای با مطالعه این لایه‌ها، داستان روشنی از تغییرات محیطی را بازسازی کرده‌اند؛ داستانی که حتی تغییرات اقلیمی کنونی زمین را هم تحت‌الشعاع قرار می‌دهد.
مریخ روزگاری جهان آتشفشان‌ها، یخچال‌ها، دریاچه‌ها و رودخانه‌های جاری بوده؛ محیطی شبیه زمین اولیه. اما سپس هسته آن سرد شده، میدان مغناطیسی‌اش ضعیف شده و جوّ آن به‌تدریج از بین رفته است. سطح بدون محافظ این سیاره، هنوز هم نشانه‌هایی از این فرایندها را در قالب چشم‌اندازها، لایه‌های رسوبی و ترکیبات معدنی حفظ کرده است.
یک عکس سلفی از مریخ‌نورد استقامت ناسا کنار بالگرد نبوغ که با بازوی درازشدنی مریخ‌نورد در تاریخ ۶ آوریل ۲۰۲۱ گرفته شده است
آیا می‌توان مریخ را «خانه» خواند؟
مستعمره‌سازی مریخ جذابیتی وسوسه‌انگیز دارد. تماشای مبارزه واتنی با طوفان‌های گردوغبار، کمبود اکسیژن و نبود غذا در فاصله‌ای ۱۴۰ میلیون مایلی از هرگونه نجات، تحسین‌برانگیز بودن روحیه شکست‌ناپذیر انسان را غیرقابل انکار می‌کند.
اکنون، بسیاری از تلاش‌ها برای سکونت در مریخ حول شرکت SpaceX و مدیرعامل آن، ایلان ماسک متمرکز شده که هدفش را «چندسیاره‌ای کردن بشریت» بیان کرده است. اما با اینکه سکونت در مریخ روی کاغذ جذاب است، در عمل اجرای آن بسیار دشوار است و منتقدان بسیاری در مورد امکان‌پذیری آن تردید دارند.
در حال حاضر، با احتمال کاهش کم و بیش ۵۰ درصدی بودجه علمی ناسا، آمریکا در خطر از دست دادن توانایی‌های رباتیک و علمی در حوزه اکتشافات سیاره‌ای است، از جمله برنامه‌ی بازگشت نمونه‌ها از مریخ.
اما همین برنامه‌های علمی بوده‌اند که غنی‌ترین بینش‌های بشر درباره مریخ را به ارمغان آورده‌اند و به دانشمندان و داستان‌پردازانی مانند اندی ویر این امکان را داده‌اند که تصور کنیم ایستادن روی سطح سیاره سرخ چگونه خواهد بود.
مترجم: زهرا ذوالقدر
منبع: faradeed-243950