جستجو
رویداد ایران > رویداد > علمی > عکس؛ ساخت اولین «بمب سیاه‌چاله‌ای» روی زمین، نظریه قدیمی فیزیکدانان را تأیید کرد

عکس؛ ساخت اولین «بمب سیاه‌چاله‌ای» روی زمین، نظریه قدیمی فیزیکدانان را تأیید کرد

پژوهشگران برای نخستین بار نمونه‌ای آزمایشگاهی از «بمب سیاه‌چاله‌ای» ساخته‌اند؛ مفهومی نظری که در دهه ۱۹۷۰ توسط فیزیکدانان ارائه شد.

اگر یک چیز باشد که سیاه‌چاله‌ها به آن معروف باشند، گرانش سیری‌ناپذیر و گریزناپذیر آن‌ها است. ماده‌ای که وارد سیاه‌چاله می‌شود، دیگر راه بازگشتی ندارد. تا جایی که می‌دانیم، این موضوع تا پشت «افق رویداد» صادق است؛ اما احتمالاً می‌توان از فضای پیرامون یک سیاه‌چاله چیزی استخراج کرد. همان‌گونه که «راجر پنروز» در سال ۱۹۷۱ پیشنهاد داد، انرژی چرخشی بسیار نیرومند سیاه‌چاله‌ای در حال چرخش می‌تواند برای تقویت انرژی ذرات مجاور به کار رود.

سپس، «یاکوف زلدوویچ»، فیزیکدان بلاروسی نشان داد که برای مشاهده پدیده‌ی «انتقال و تقویت انرژی ذرات مجاور توسط جرمی چرخان» به سیاه‌چاله واقعی نیازی نیست. او نتیجه گرفت که یک جسم متقارن محوری (مانند استوانه) که درون محفظه تشدید (رزونانس) در حال چرخش باشد، می‌تواند همین نوع انتقال و تقویت انرژی را هرچند در مقیاسی بسیار کوچک‌تر، پدید آورد.

در ادامه، پژوهش‌های دیگر توسط فیزیکدانان «ویلیام پرس» و «سائول توکولسکی» نشان دادند که اگر این سامانه به‌طور کامل درون یک آینه محصور شود، یک چرخه بازخورد مثبت ایجاد می‌شود که انرژی را تا جایی تقویت می‌کند که از سامانه به شکل انفجاری خارج شود.

 

نمودار تکثیر انرژی در سه شرایط بدون استوانه، استوانه با سرعت کمتر و بیشتر از میدان مغناطیسی که به اثر زلدوویچ معروف است.

Cromb et al., arXiv, 2025

پژوهشگران در مقاله‌شان می‌نویسند: «این سیستم شرایطی تجربی را که زلدوویچ برای مشاهده تولید خودبه‌خودی انرژی پیش‌بینی کرده بود و همچنین شرایطی را که پرس و همکارانش برای بمب‌های سیاه‌چاله‌ای مطرح کرده بودند، برآورده می‌کند. آزمایش‌هایی که در اینجا ارائه شده‌اند، تحقق مستقیم تقویت‌کننده‌ی جاذب چرخان هستند که نخستین‌بار در سال ۱۹۷۱ توسط زلدوویچ پیشنهاد شد و بعدها توسط پرس و توکالسکی به مفهوم بمب سیاه‌چاله‌ای توسعه یافت.»

اگرچه گروه پژوهشی یک سیاه‌چاله واقعی ایجاد نکرده‌اند، شبیه‌سازی آن‌ها نشان می‌دهد که پدیده‌های ابرتابش چرخشی و تقویت نمایی انرژی، مفاهیمی فراگیر و جهانی هستند و صرفاً به سیاه‌چاله‌ها محدود نمی‌شوند.

از آنجایی که ما نمی‌توانیم به‌طور مستقیم سیاه‌چاله‌ها را بررسی کنیم، استفاده از شبیه‌سازی‌هایی مانند نمونه‌ی مورد بحث، راهی بسیار خوب برای درک ویژگی‌های آن‌ها است. شناسایی هرگونه کاربرد عملی بالقوه، نیازمند توسعه و آزمایش‌های بسیار بیشتری خواهد بود.

بااین‌حال، آزمایش اخیر می‌تواند گامی مهم به سوی درک بهتر فیزیک شدیدترین اجسام گرانشی در جهان باشد. این مدل به فیزیکدانان کمک خواهد کرد تا چرخش سیاه‌چاله‌ها و همچنین مفاهیمی در تقاطع اخترفیزیک، ترمودینامیک و نظریه کوانتومی را بهتر درک کنند.

نسخه پیش‌انتشار مقاله محققان در پایگاه arXiv در دسترس است.

منبع: خبرآنلاین

منبع: faradeed-240152

برچسب ها
نسخه اصل مطلب