تصاویر؛ بهترین فیلم‌های هندی دهه اخیر

دیالوگ‌های اغراق‌آمیز، شخصیت‌پردازی‌های فراتر از واقعیت، سکانس‌های موسیقایی حماسی، لحظات عاشقانه کلیشه‌ای و گاه غیرواقعی، و صحنه‌های اکشن باورنکردنی، سال‌هاست که به عناصر جدانشدنی صنعت سرگرمی هند تبدیل شده‌اند. شکوه و جلال سینمای هند، آن را به تجربه‌ای لذت‌بخش و ماندگار تبدیل کرده است؛ به همین دلیل است که بسیاری از فیلم‌های هندی ردپایی ماندگار در فرهنگ عامه برجای گذاشته‌اند. برای مثال، شعله که امسال پنجاه‌سالگی‌اش را جشن می‌گیرد، یکی از برجسته‌ترین فیلم‌های وسترن آسیایی محسوب می‌شود و همچنان یکی از بزرگ‌ترین بلاک‌باسترهای اکشن سینمای هند به‌شمار می‌رود؛ فیلمی که دیالوگ‌هایش هنوز در محافل مختلف نقل می‌شود.

در حال حاضر، ژانری که بیش از همه در سینمای هند موفق عمل کرده، ژانر اکشن است. جلوه‌های بصری خیره‌کننده و بدل‌کاری‌های پرزرق‌وبرق، صحنه‌های اکشن را بیش از همیشه تماشایی کرده‌اند. فیلم‌های اکشن تولی‌وود مانند Bahubali 2: The Conclusion و Pushpa 2, Kalki 2898 گیشه هند را فتح کرده‌اند. با این حال، طی دهه گذشته، آثار سینمایی ارزشمندی نیز ساخته شده‌اند که برخلاف جریان اصلی و کلیشه‌ای سینمای هند، حرف تازه‌ای برای گفتن دارند: آثاری که به‌جای تکرار فرمول‌های موفق، مسیر متفاوتی را در پیش گرفته‌اند و نشان داده‌اند که سینمای هند ظرفیت‌های دراماتیک و هنری فراتری نیز دارد.

۹. Aavesham (2024)

فیلم زندگی‌های گذشته (Past Lives) به کارگردانی سلین سونگ، در اسکار ۲۰۲۴ نامزد دریافت جوایز بهترین فیلم و بهترین فیلمنامه غیراقتباسی شد. این فیلم، پیوندی عاطفی را میان زن و مردی به تصویر می‌کشد که طی سالیان، از یکدیگر دور می‌شوند، دوباره ارتباط برقرار می‌کنند و در نهایت، مسیرهایشان جدا می‌شود. تنش عاطفی میان این دو شخصیت، ناشی از علاقه‌ یک‌طرفه و ناهمخوان آن‌ها به یکدیگر، با ظرافتی چشمگیر در تعاملات پراکنده‌شان در طول زمان روایت می‌شود.

محبوبیت گسترده‌ی زندگی‌های گذشته باعث می‌شود فراموش‌شدن فیلمی هندی با روایتی مشابه از سال ۲۰۲۲، چیزی شبیه به بی‌عدالتی به‌نظر برسد. فیلم سه‌ نفر از ما (Three of Us) با بازی‌های درخشان و کم‌نظیر شِفالی شاه و جایدیپ اهلوت، داستان پیوند عاطفی میان دو دوست قدیمی را روایت می‌کند که پس از سال‌ها دوباره یکدیگر را می‌یابند. آن‌ها در کودکی رابطه‌ای عمیق داشته‌اند و جرقه‌هایی از آن گذشته هنوز باقی است، اما شرایط زندگی کنونی‌شان اجازه پیشروی این احساسات را نمی‌دهد. این فیلم با نگاهی مینیمالیستی و حسی، بر لحظات کوتاه اما پرمعنای این دیدار مجدد تمرکز می‌کند و ارتباط میان شخصیت‌ها را با نگاهی بالغ، بدون اغراق و کاملاً انسانی به تصویر می‌کشد.

۷. Kishkindha Kaandam (2024)

با وجود افزایش تولید فیلم‌های فمینیستی در سینمای هند، مسائلی چون اغراق و دراماتیزه‌کردن موضوعات همچنان از مشکلات رایج در بازنمایی ستم پدرسالارانه به شمار می‌آیند. اغلب تنها موقعیت‌های افراطی و خشونت‌آمیز مانند اسیدپاشی، خشونت خانگی و تجاوز مورد توجه قرار می‌گیرند و روایت می‌شوند. حتی در مواردی که داستان‌ها از مسیر ملودرام دور می‌مانند، به‌ندرت با آثاری مواجه می‌شویم که دامنه و تأثیر نظام پدرسالاری را در زندگی روزمره زنان نشان دهند.

فیلم آشپزخانه بزرگ هندی (The Great Indian Kitchen) ساخته‌ی جیو بیبی نمونه‌ای درخشان و تأثیرگذار از درامی است که بدون نیاز به نمایش افراطی‌ترین اشکال خشونت، به شیوه‌ای ظریف و موشکافانه، ماهیت سیستماتیک تبعیض جنسیتی را در جامعه بررسی می‌کند. این فیلم روایت‌گر زنی است که پس از ازدواج، باید با قواعد سخت‌گیرانه‌ای که همسر و خانواده‌اش برای او تعیین کرده‌اند کنار بیاید. دیدگاه آن‌ها نسبت به “زن خوب و همسر ایده‌آل” سبک زندگی‌اش را محدود می‌کند و او، با وجود زحمت شبانه‌روزی برای برآوردن انتظارات اطرافیان، تنها با بی‌مهری و بی‌قدردانی مواجه می‌شود.

۵. Laapataa Ladies (2023)

ویکی کُوشال طی سال‌های اخیر به یکی از ستارگان بالیوود تبدیل شده است. او به‌تازگی در فیلم چهاوا (Chhava) حضور داشته که به یکی از ۱۰ فیلم پرمخاطب نتفلیکس تبدیل شده است. اما نزدیک به یک دهه پیش، کوشال نخستین نقش اصلی خود را در درام عاشقانه مستقل ماسان (Masaan) ایفا کرد، فیلمی که نقطه‌ی عطفی در کارنامه‌ی او و همچنین ریچا چادا بود، چراکه برای هر دو بازیگر اولین نقش‌آفرینی جدی در مقام شخصیت اصلی به‌شمار می‌رفت.

ماسان روایتگر زندگی دو شخصیت جداگانه در شهر واراناسی است که هر یک با دشواری‌های خاص خود دست‌وپنجه نرم می‌کنند. شخصیت دیوی، با بازی چادا، درگیر یک رسوایی اخلاقی می‌شود و برای جلوگیری از زندان، باید مبلغ هنگفتی را به‌عنوان جریمه بپردازد. این وضعیت پدر او را وادار به قمار می‌کند تا شاید بتواند هزینه‌ی لازم را تهیه کند. از سوی دیگر، کوشال در نقش دیپاک ظاهر می‌شود؛ مردی جوان که به‌خاطر طبقه‌ی اجتماعی‌اش، شغل خانوادگی‌اش سوزاندن اجساد در کنار رودخانه است. با این حال، پدرش می‌خواهد او راهی متفاوت را انتخاب کند.

عشق غیرمنتظره‌ای که میان دیپاک و دختری از طبقه‌ای دیگر شکل می‌گیرد، در دل جامعه‌ای مملو از بی‌عدالتی اجتماعی شکوفا می‌شود. فیلم با پرداختی انسانی و واقع‌گرایانه، شهر واراناسی را به شخصیتی زنده و مستقل تبدیل می‌کند، شهری که هم بستر رنج است و هم شاهد جوانه‌زدن امید.

۳. 12th Fail (2023)

سینمای مالایالام طی سال‌ها آثار مستقل درخشانی ارائه داده است و بدون شک، یکی از برجسته‌ترین و پرآوازه‌ترین آثار این سینما، فیلم شب‌های کومبالانگی (Kumbalangi Nights) است. این فیلم داستان چهار برادر نابولئون را دنبال می‌کند که در روستای کومبالانگی زندگی می‌کنند و پس از مرگ پدرشان، توسط مادرشان رها شده‌اند. میان برادران درگیری‌های درونی زیادی وجود دارد، زیرا آن‌ها در زندگی بدون حمایت والدین و با شهرت بدی که از اعمال مادرشان به‌جا مانده است، دست و پنجه نرم می‌کنند، اما در نهایت به‌عنوان یک خانواده کنار هم می‌ایستند.

شب‌های کومبالانگی درامی زیبا است که در آن سکوت به‌اندازه دیالوگ‌ها نقش مهمی ایفا می‌کند. این فیلم به‌طور بی‌نقصی بین ژانرهای زندگی روزمره و تریلر معمایی جابجا می‌شود. زندگی چهار برادر همیشه به‌دلیل فردیتشان با یکدیگر تلاقی ندارد، اما فیلم با هوشمندی زمان اختصاص داده‌شده به هر یک از آن‌ها را به‌طور متوازن مدیریت می‌کند. در تصویربرداری و موسیقی پس‌زمینه، حرارت و گرمای خاصی وجود دارد که داستان را در میزان زیادی از امید غرق می‌کند. این فیلم همچنین بررسی تاثیرات منفی پیروی از نسخه‌های نرمالیزه‌شده جامعه از مردانگی مسموم را به‌طور قابل‌توجهی مطرح می‌کند.

۱. RRR (2022)

بزرگ‌ترین فیلم هندی در سال‌های اخیر از نظر تأثیری که بر جهان گذاشته، بدون شک RRR است. آهنگ این فیلم، “ناتو ناتو” (Naatu Naatu) در سال ۲۰۲۳ جایزه اسکار بهترین آهنگ اوریجینال را به‌دست آورد و حتی در مراسم اسکار اجرا شد. RRR به‌خاطر فیلم‌سازی پرانرژی و داستان‌گویی هیجان‌انگیز خود در سطح جهانی تحسین شده است؛ داستانی که تماشاگران را به وجد می‌آورد و آن‌ها را وادار می‌کند که در هر لحظه حماسی به تشویق و دست زدن بپردازند.

فیلم ساخته‌ی راجامولی، داستان دو دوست را دنبال می‌کند که در دهه ۱۹۲۰ در مبارزه برای آزادی از سلطه بریتانیا به انقلابیون تبدیل می‌شوند. رابطه میان دو شخصیت اصلی طی سال‌ها تکامل می‌یابد و به مرحله‌ای می‌رسد که آن‌ها به اسطوره‌هایی در جامعه خود تبدیل می‌شوند. RRR برای سکانس‌های اکشن پیچیده و شگفت‌انگیز خود که با صحنه‌های بدلکاری هیجان‌انگیز همراه است، مورد ستایش قرار گرفت. در حالی که سیاست‌های فیلم در برخی موارد قابل‌چالش است، هیچ‌کس نمی‌تواند انکار کند که افراط فیلم در نهایت با شکوه تمام در اوج داستان خود جواب می‌دهد.

منبع: گیمفا