تصاویر؛ رویدادهای نجومی در آسمان اردیبهشت ۱۴۰۴؛ فرصت رصد سیارات برای سحرخیزان

آسمان همیشه محل وقوع پدیده‌های جذابی هم برای منجمان و هم برای مردم عادی است و رویدادهای نجومی اردیبهشت 1404 هم در آسمان کم‌وبیش شفاف بهاری به ویژه پیش از طلوع، مناظر چشم‌نوازی می‌آفرینند.

در اردیبهشت 1404 رویدادهای نجومی زیبایی در انتظار علاقه‌مندان به آسمان شب است. چه در مناطق دور از آلودگی نوری زندگی کنید و چه در آسمان روشن شهرها حضور داشته باشید، این ماه با هم‌نشینی بسیاری از سیارات و قمر زمین، فرصت خوبی برای آشتی با آسمان شب دارید.

آسمان در هر شب صاف، نمایشی دائما در حال تغییر از اجرام شگفت‌انگیزی مانند ستارگان و صورت‌های فلکی گرفته تا سیارات درخشان، ماه و گاهی اوقات رویدادهای خاص مانند بارش شهابی را پیش روی رصدگران می‌گذارد. هرچند لذت بردن از آسمان شب را می‌توان بدون تجهیزات خاصی انجام داد اما داشتن تجهیزات ساده برای رصد آسمان، مانند نقشه، دوربین دوچشمی یا حتی یک تلسکوپ رومیزی می‌تواند این تجربه را بهبود ببخشد.

رویدادهای نجومی آسمان شب اردیبهشت 1404

دوشنبه 1 اردیبهشت

آغاز اردیبهشت، روز دوشنبه است و ساعت 05:06 صبح، تربیع آخر ماه روی می‌دهد که نشان از فاز همچنان رو به کاهش ماه دارد. در ساعت‌های ابتدایی شب حدود 22:30 بیشترین کشیدگی سیاره‌ی عطارد در آسمان با 27.4 درجه روی می‌دهد، بنابراین پیش از سپیده‌دم روز بعد می‌توانید فرصت رصدی خوبی برای دیدن آن در اختیار داشته باشید که هرچند بیشترین فرصت رصد را فراهم می‌کند اما باز هم، تنها زمانی نیم ساعته در اختیار خواهید داشت.

سه‌شنبه 2 اردیبهشت

بارش شهابی سالانه‌ی «شلیاقی» (Lyrids) که از ذرات بر جای مانده توسط دنباله‌دار C/1861 G1 (تاچر) ناشی می‌شود، از 26 فروردین تا 8 اردیبهشت ادامه دارد. شدت آن، روز سه‌شنبه 2 اردیبهشت حدود ساعت 17:00 به اوج خود می‌رسد، اما از شب قبل در حالی که فاز ماه حدود 30 درصد است، می‌توان برخی از شهاب‌ها را مشاهده کرد. در این بارش شهابی می‌توان حدود 18 شهاب در ساعت مشاهده کرد اما برای بهترین نتیجه، بهتر است از یک مکان دور از آلودگی نوری به تماشای آسمان شب بپردازید.

دوشنبه 8 اردیبهشت

در میانه‌ی اردیبهشت سمت شرق آسمان و پیش از طلوع خورشید، حرکت مداری سیاره‌ی ناهید، که از نزدیکی زحل با روشنایی 240 برابر کم‌نورتر می‌گذرد، تماشایی خواهد بود و به خوبی می‌توانید با استفاده از یک دوربین دوچشمی، هر دوی آن‌ها را در کانون دید داشته باشید. پس از غروب و در ساعت 19:11 هم به آسانی می‌توانید هلال اول ماه ذیقعده 1446 هجری قمری را با چشم غیرمسلح تماشا کنید.

سه‌شنبه 9 اردیبهشت

در ساعت 03:48 بامداد سیاره‌های زهره و زحل با جدایی زاویه‌ای 3.7 درجه دوباره به مقارنه می‌رسند و این پدیده تا ساعت 04:52 قابل مشاهده خواهد بود. در ابتدای شب و ساعت 19:35 هم ماه در فاصله‌ی 4.8 درجه‌ای خوشه‌ی پروین (M45) قرار می‌گیرد که برای تماشای این منظره‌ی دیدنی، حدود 50 دقیقه فرصت خواهید داشت.

چهارشنبه 10 اردیبهشت

ساعت 21:50 ماه با فاصله‌ی حدود 4.8 درجه از مشتری قرار می‌گیرد و منظره‌ای تماشایی را شکل می‌دهد. در حقیقت از ساعت 19:13 می‌توانید این پدیده را ببینید.

پنج‌شنبه 11 اردیبهشت

از حدود ساعت 20:27 تا ساعت 22:22 می‌توانید خوشه‌ی ستاره‌ای M35 را با استفاده از ابزار اپتیکی مانند دوربین دوچشمی و تلسکوپ در کنار ماه و با جدایی زاویه‌ای 4.5 درجه مشاهده کنید.

جمعه 12 اردیبهشت

مقارنه‌ی سیاره‌ی زهره و زحل با فاصله‌ی حدود 4 درجه را می‌توانید از ساعت 03:37 تا حدود 04:49 مشاهده کنید. اندکی بعد و در ساعت 03:52 سیاره‌ی نپتون هم به این جمع می‌پیوندند و یک اجتماع زیبا را شکل می‌دهد که تنها با ابزار اپتیکی قابل مشاهده است.

پنج‌شنبه 18 اردیبهشت

بارش شهابی «اتا دوپیکر» (Eta Aquariid) که در 13 تا 14 اردیبهشت به اوج خود رسیده است، تا پایان ماه فعال باقی می‌ماند. در حالی که اوج آن گذشته است، ممکن است همچنان بتوانید برخی از شهاب‌ها را رصد کنید، به ویژه در ساعت‌های اولیه‌ی صبح پیش از طلوع آفتاب احتمال آن بالاتر می‌رود اما روشنایی ماه در این زمان ممکن است دید را کاهش دهد.

جمعه 19 اردیبهشت

فاز ماه در این شب با حدود 60 تا 70 درصد روشنایی، رو به افزایش است. این روشنایی می‌تواند رصد اجرام آسمانی کم‌نورتر را چالش‌برانگیز کند، اما این فرصتی عالی برای مشاهده‌ی عوارض ماه توسط دوربین دوچشمی یا تلسکوپ است.

شنبه 20 اردیبهشت

ساعت 03:20 ماه با فاصله‌ی 4.6 درجه در کنار ستاره‌ی سماک اعزل قرار می‌گیرد. این دو جرم شامگاه و در ساعت 19:22 دقیقه هم به مقارنه می‌رسند که تا ساعت 03:31 روز بعد قابل مشاهده خواهد بود.

یک‌شنبه 21 اردیبهشت

ماه در ساعت 04:19 با فاصله‌ی 406 هزار و 245 کیلومتر در اوج مداری قرار می‌گیرد.

دوشنبه 22 اردیبهشت

ساعت 20:46 می‌توانید ماه کامل را که به زیبایی در آسمان می‌درخشد، مشاهده کنید.

سه‌شنبه 23 اردیبهشت

در ساعت‌های اولیه‌ی بامداد به سمت شرق آسمان نگاه کنید تا بتوانید سیاره‌هایی مانند زهره و مشتری را ببینید. شب‌هنگام هم که همچنان درخشندگی ماه قابل توجه است، فرصت مناسبی برای رصد عوارض آن فراهم می‌شود. این کار را توسط یک دوربین دوچشمی قوی یا تلسکوپ ساده می‌توانید انجام دهید.

عطارد در اردیبهشت ماه صبحگاهی است و در ارتفاع پایین نزدیک به افق دیده می‌شود. برای دیدن آن در اوایل صبح به افق شمال شرقی نگاه کنید. حرکت این سیاره که از روزهای گذشته در صورت فلکی «حوت» آغاز شده است تا پایان ماه به سمت «قیطس» خواهد بود. روشنایی آن به طور قابل توجهی افزایش می‌یابد و در این ماه از قدر 2.7 به 0 می‌رسد.

زهره هم در اردیبهشت صبحگاهی است و سمت شرق آسمان در میانه‌ی نور سحرگاه می‌درخشد. در هفته‌های میانی اردیبهشت، سیاره‌ی زهره به اوج درخشندگی می‌رسد و منظره‌ای چشمگیرتر از قبل می‌آفریند. این سیاره‌ی جهنمی هم‌اکنون در صورت فلکی حوت جای دارد و قدر آن 4.3- تا 4.8- خواهد بود.

مریخ را می‌توان در آسمان عصر پیدا کرد. اگرچه درخشندگی و اندازه‌ی ظاهری آن همچنان در حال کاهش است، اما می‌توان این سیاره را با رنگ قرمز قابل توجه پس از غروب خورشید پیدا کرد. مریخ، ابتدای ماه در صورت فلکی سرطان است و کم‌کم در آن حرکت می‌کند. روشنایی آن به تدریج از حدود 0.4 به 0.9 کاهش می‌یابد.

مریخ در آسمان شب
Credit: Babak Tafreshi

مشتری سمت غرب و در آسمان عصرگاهی قابل مشاهده است. جدایی زاویه‌ای آن از خورشید، به تدریج کاهش پیدا می‌کند. این سیاره در صورت فلکی ثور باقی می‌ماند؛ اردیبهشت را با قدر حدود 2.0- شروع می‌کند، به تدریج کمی کم‌نورتر می‌شود و تا پایان ماه این روشنایی را حفظ می‌کند.

زحل در آسمان صبحگاهی و با ارتفاع پایین قرار دارد. موقعیت آن در نزدیکی افق، دیدن آن را در اردیبهشت ماه چالش‌برانگیز می‌کند. قدر آن هم در طول ماه حدود 1.2 ثابت باقی می‌ماند.

اورانوس که با چشم غیرمسلح دیده نمی‌شود، در افق غربی در آسمان عصر با ارتفاع پایینی ظاهر می‌شود. با این حال در اواخر ماه دیدن آن حتی دشوارتر هم می‌شود. بنابراین برای تعیین موقعیت این سیاره‌ی دوردست دوربین دوچشمی توصیه می‌شود. قدر آن به صورت ثابت 5.8 باقی خواهد ماند.

دورترین سیاره یعنی نپتون هم در شرق آسمان صبحگاهی و در نزدیکی افق قابل مشاهده است. برای رصد آن به دوربین دوچشمی یا تلسکوپ خوب نیاز دارید. این سیاره هم ماه را با قدر ثابت 7.9 و در صورت فلکی «حوت» (Pisces) می‌گذراند.

سخن پایانی

آسمان اردیبهشت 1404 هم مانند دیگر ماه‌های سال پدیده‌های نجومی زیبایی دارد که می‌توانند برای علاقه‌مندان جذاب و تماشایی باشد. برای دیدن اغلب این پدیده‌ها، یک آسمان صاف و دور از آلودگی نوری کافی است اما با ابزار رصدی مانند تلسکوپ و دوربین دوچشمی تسلط بیشتری برای رصد خواهید داشت.

منبع: خبرآنلاین