یک توصیه دیپلماتیک به مسئولان؛ در نحوه تنظیم روابط عربستان با دیگر قدرت‌ها دخالت نکنیم
«ایران، عربستان آینده‌ای پرفروغ» عنوان یادداشت روزنامه اعتماد به قلم بهمن اکبری است که در آن آمده؛ در سایه تحولات ژئوپلیتیکی خاورمیانه، گسترش روابط میان جمهوری اسلامی ایران و عربستان سعودی نه تنها «ضرورتی استراتژیک» برای منافع ملی ایران به شمار می‌رود، بلکه می‌تواند نقش طبیعی و تاریخی جمهوری اسلامی ایران را در منطقه و جهان بازتعریف و تثبیت کند. از این منظر، رابطه با عربستان نباید صرفا در چارچوب همکاری‌های دوجانبه و «تاکتیکی» دیده شود، بلکه باید به مثابه سکویی برای ایفای نقش موثر در ساختارهای سیاسی، امنیتی، اقتصادی منطقه و جهان تلقی شود. ایران و عربستان به عنوان دو قدرت بزرگ منطقه‌ای، ظرفیتی منحصر‌به‌فرد برای تبدیل شدن به «الگوی همکاری‌های منطقه‌ای» دارند.
همکاری آنها می‌تواند به «همگرایی در جهان اسلام»، «مقابله با چالش‌های مشترک» همچون افراط‌گرایی و خلق منافع مشترک در حوزه‌های اقتصاد، فرهنگ و امنیت منجر شود. در این میان «تشکیل نهادهای مشترک امنیتی»، «توافقات اقتصادی راهبردی»، «تبادلات فرهنگی» و... ابزارهای موثری است برای تحقق این هدف.
از سوی دیگر، ایران باید توجه داشته باشد که «تداوم روابط هدفمند با عربستان» نیازمند رعایت خطوط قرمز مشخصی است. دخالت مستقیم یا حتی تلویحی در نحوه تنظیم روابط عربستان با دیگر قدرت‌ها از جمله ایالات متحده یا کشورهای اروپایی می‌تواند به تلاش‌های دیپلماتیک ایران برای «تقویت اعتماد دوجانبه» آسیب بزند. عربستان در معادلات بین‌المللی، نگاه ترکیبی و متنوعی دارد و رابطه‌اش با ایران را در کنار سایر روابط راهبردی تعریف می‌کند، نه جایگزین آنها. بنابراین مسیر گسترش روابط با عربستان باید از طریق ایجاد منافع مشترک و همکاری‌های هدفمند در حوزه‌هایی چون «تجارت کالاهای جهانی»، «انرژی»، «آموزش و نوآوری علمی» دنبال شود؛ حوزه‌هایی که جمهوری اسلامی ایران در آنها ظرفیت‌های رقابتی و برتری‌های بالفعل دارد. چنین رویکردی، نه تنها جایگاه ایران را در منطقه ارتقا می‌دهد، بلکه می‌تواند بر توان چانه‌زنی او در تعامل با قدرت‌های جهانی نیز بیفزاید.
در پایان می‌توان گفت «الگوسازی موفق همکاری ایران و عربستان» می‌تواند الهام‌بخش دیگر کشورهای اسلامی باشد؛ الگویی مبتنی بر «احترام متقابل»، «گفت‌وگو»، «تعامل سازنده» و «واقع‌گرایی سیاسی» اگر این الگو با عقلانیت و انسجام پیاده‌سازی شود، ثمره آن چیزی فراتر از بهبود روابط دوجانبه خواهد بود؛ بلکه مسیری است به سوی «همگرایی جهان اسلام» و «برقراری صلح، ثبات و توسعه پایدار» در خاورمیانه.
منبع: etemadonline-708969