(تصاویر) گاو جیر؛ گاو هندی با پیشانی گنبدی شکل که ۴۰۰۰ کیلو شیر می‌دهد

گاو جیر (Gyr cattle) که از مناطق جنوب غربی هند، به‌ویژه ایالت گجرات سرچشمه گرفته، یکی از معروف‌ترین و مقاوم‌ترین نژاد‌های زبو محسوب می‌شود.

این نژاد به دلیل سازگاری بالا، ویژگی‌های فیزیکی منحصر‌به‌فرد و کارایی در تولید شیر و گوشت، جایگاه ویژه‌ای در صنعت دامپروری هند دارد. علاوه بر ارزش داخلی، گاو جیر با بهبود نژاد‌های دیگر در سراسر جهان، اهمیت خود را در توسعه ژنتیکی و کشاورزی پایدار به اثبات رسانده است. 

گاو‌های جیر نقش مهمی در بهبود نژاد‌های هندی دیگر مانند نژاد سندی قرمز (Red Sindhi) و سَهیوال (Sahiwal) ایفا کرده‌اند. به‌ویژه در آمریکای شمالی، این نژاد در توسعه نژاد برهمن (Brahman) که به مقاومت در برابر بیماری‌ها و سازگاری با آب‌وهوای گرمسیری مشهور است، تأثیرگذار بوده است. 

ویژگی‌های ظاهری و فیزیکی گاو جیر 

یکی از برجسته‌ترین ویژگی‌های گاو جیر، ظاهر منحصر‌به‌فرد آن است. این نژاد دارای پیشانی گرد و گنبدی‌شکل است که علاوه بر جذابیت ظاهری، گفته می‌شود به تنظیم دمای بدن حیوان نیز کمک می‌کند. گوش‌های بلند و آویخته و شاخ‌هایی که به عقب خم شده و به شکل مارپیچ بالا می‌روند نیز به این گاو ظاهری زیبا و متمایز بخشیده است. گاو‌های جیر اغلب به لحاظ رنگبندی خال‌دار هستند و طیف رنگی آنها از قرمز تا سفید متغیر است. 

نژاد جیر به دلیل اندازه و استحکام بدنی نیز از دیگر نژاد‌ها متمایز است. به‌طور متوسط، گاو‌های ماده حدود ۳۸۵ کیلوگرم وزن دارند و ارتفاع آنها به ۱۳۰ سانتی‌متر می‌رسد، در حالی که گاو‌های نر حدود ۵۴۵ کیلوگرم وزن و ۱۳۵ سانتی‌متر ارتفاع دارند. 

این ساختار بدنی محکم، همراه با مقاومت در برابر بیماری‌ها و تحمل گرما، گاو‌های جیر را به گزینه‌ای ایده‌آل برای دامداری در مناطق گرمسیری هند و سایر نقاط جهان تبدیل کرده است.

منبع: راز بقا