انتقادهای حمایتی و حمایت های پر انتقاد
اخیرا برخی از افراد با توجه به انتقاد تعدادی از اصلاحطلبان نسبت به عملکرد دولت بر این باور هستند که شکافی بین دولت و جریان اصلاحات پیش آمده است. آیا اصلاحطلبان در ادامه از دولت روحانی حمایت خواهند کرد؟ رویکرد این جریان در ادامه نسبت به دولت چگونه خواهد بود؟ داریوش قنبری، فعال سیاسی اصلاحطلب معتقد است جریان اصلاحات از دولت حمایت کرده، میکند و خواهد کرد. او بر این باور است که دولت باید پایگاه اجتماعی خود را دریابد. این انتقادی است که همواره نسبت به دولت وارد بوده چرا که آقای روحانی نسبت به پایگاه اجتماعی خودش کم توجه بوده است. ایشان باید چه در مجلس و چه خارج از مجلس به بازسازی این پایگاه اجتماعی بپردازند.
قنبری با بیان اینکه حمایت نسبت به دولت آقای روحانی از سوی اصلاحطلبان ادامه خواهد داشت، به «ابتکار» گفت: بعید میدانم تغییراتی در استراتژی جریان اصلاحات نسبت به دولت آقای روحانی به وجود آید. حتی در این شرایط حمایت بیشتری نسبت به دولت وجود دارد و قطعا این حمایت از طرف اصلاحطلبان ادامه پیدا خواهد کرد. موضوع و انتظاری که این جریان از روحانی دارد آنقدر حاد نیست که بخواهیم آن را شکاف تلقی کنیم. به هر حال اگر برخی مواقع دوستان اصلاحطلب نقدی بر دولت وارد میکنند به معنی آن نیست که شکافی بین دولت و این جریان به وجود آمده است. این نقد با نقد مخالفان دولت کاملا فرق دارد در واقع چنین انتقاداتی در جهت کمک به دولت و بهبود اوضاع است. به نظر من این نقد، نقدی دوستانه است و برای تخریب یا تضعیف دولت نیست.
او در ادامه گفت: اصلاحطلبان دولت را از خودشان میدانند و تلاش آنها بر این جهت است که دولت نهایت موفقیت را داشته باشد. آنها موفقیت روحانی را موفقیت خودشان میدانند چرا که این دولت بر اثر حمایت این جریان شکل گرفت. من بعید میدانم که جریان اصلاحات ریشه مسائل کنونی کشور را ناشی از اقدامات دولت بدانند چرا که این دولت نهایت تلاش خود را کرده است. اگر در حال حاضر مشکلی در اوضاع فعلی کشور وجود دارد وضعیتی است که در سیاست خارجی پیش آمده است. بنا نیست به خاطر تلاش دشمنان، ما دولت را زیر سوال ببریم و همسو با دشمنان شویم اما متاسفانه این مساله را مخالفان آقای روحانی متوجه نیستند. تندروهای اصولگرای مخالف دولت در مسیری حرکت میکنند که اقتضاعات فعلی کشور را در نظر ندارند. مسیری که اینها حرکت میکنند مسیر پیشبرد منافع ملی نیست.
ریشه همه مشکلات فعلی در دولت نیست که کسی بخواهد آن را زیر سوال ببرد
این فعال سیاسی اصلاحطلب افزود: جریان اصلاحات به هیچوجه ریشه مشکلاتی مانند گرانی را فقط متوجه دولت نمیدانند. ما معتقدیم مسالهای که ایجاد شده ناشی از حوزههای دیگری است که بر اقتصاد کشور نیز تاثیر گذاشته است. به نظر من اگر آقای روحانی رئیسجمهور نبود دلار الان از 25 هزار تومان رد شده بود. یعنی اگر برجام را به نتیجه نمیرسانید و اوضاع سیاست خارجه بهبود بخشیده نمیشد الان وضعیت کشور بسیار بدتر از این بود که ما میبینیم. ایشان تلاش خود را کردند. حتی در دور اول ریاستجمهوری موفق شدند یک ثبات اقتصادی خوب را در کشور ایجاد کنند و ارزش پول ملی را تثبیت کنند. روحانی همان مدیری است که در چهار سال اول ریاستجمهوری خود این اقدامات داشته است. نمیشود این نابسامانیها را به عملکرد آقای روحانی نسبت داد. متاسفانه با توجه به فشاری که در حوزه سیاست خارجه بر کشور وارد شد بسیاری از افراد تندرو داخل به کمک ترامپ رفتند و به بازگشت تحریمها کمک کردند. مسائل و مشکلاتی که ما امروز در کشور میبینیم. ریشه این مشکلات در دولت نیست که کسی بخواهد آن را زیر سوال ببرد. نه اصلاحطلبان و نه هر کس دیگری که الفبای سیاست اقتصادی را بلد باشد همه تقصیر را متوجه آقای روحانی نمیداند.
موضع کلی جریان اصلاحات حمایت از دولت آقای روحانی است
او افزود: برخی انتظارات که اصلاحطلبان نسبت به دولت دارند درست و بجا است. اما باید این را هم در نظر گرفت که دولت از سوی یک سری جریانات تحت فشار است. برای مثال در انتخاب وزیر زن در کابینه، خود ایشان تمایل داشتند اما موانعی سر راه بود. باید این موانع و این نشدنها را در نظر گرفت و دید ریشه آن در کجا بوده است. نمیخواهم بگویم آقای روحانی به عنوان رئیس دولت و قوه مجریه هیچ اشتباهی نداشتند، معصوم که نیستند. من فکر میکنم در کل روند دولت آقای روحانی یک روند مثبت بوده است. اگرچه شاید برخی از اصلاحطلبان به شکل فردی یک سری از مسائل را مطرح میکنند اما موضع کلی جریان اصلاحات حمایت از دولت آقای روحانی است و در آن هیچ شکی نیست. کسی نمیخواهد این حمایت را زیر سوال ببرد. یک منتقد فردی را نمیتوان به کل جریان اصلاحطلبان نسبت داد. کلیت جریان اصلاحات، احزاب اصلاحطلب و جریانهای سیاسی آن از آقای روحانی حمایت خواهند کرد. انتقادات وارده در راستای کمک به دولت است نه هیچ چیز دیگری. قنبری در ادامه گفت: افرادی که بر علیه دولت صحبتی میکنند اصلاحطلبانی نیستند که در چارچوب سیاستهای جریان اصلاحات حرکت کرده باشند. سیاست جریان اصلاحات کاملا مشخص است در شرایطی که عملکرد دولت را منطقی و معقول تشخیص دهند. ما اگر بیاییم همه تصمیمگیریها را ارزیابی کنیم باید همه افراد و نهادهایی که در تصمیمگیریها دخالت دارند را در نظر بگیریم. باید مجموعه عملکردها ارزیابی شود. اینکه ما فقط از دولت انتظار داشته باشیم که معجزه کند و همه مشکلات را حل کند به هیچوجه نه منطقی است و نه امکانپذیر. به هر حال در مجموع سیاستهایی که در دولت وجود دارد که قابل انتقاد است. حتی قوانین مجلس هم قابل انتقاد است. مگر میشود در قوه قضائیه نسبت به عملکرد انتقاد وجود داشته باشد. انتقاد به عملکرد و سیاستهای گذشته وارد است. اگر ما بخواهیم ریشه برخی از مشکلات را بررسی کنیم نقش همه نهادها را ببینیم نه اینکه همه کاسهها سر دولت شکسته شود.
اصلاحطلبان در دام طیف تندرو اصولگرا برای اهداف تبلیغاتی خود نیفتند
این فعال سیاسی گفت: امروز همه یاد گرفتند که فقط مشکلات را بیان کرده و دولت را مورد نقد کنند. بیان و تحلیل مشکلات راحت است. بحث اینجا است که چگونه میشود بر مشکلات غلبه کرد و راهکار داد. اینجا است که ما میبینیم که برخی از منتقدان و تندروهایی مخالف دولت عملا حرفی برای گفتن ندارند. هدف اینها صرفا این است که مشکلات را برای اهداف تبلیغاتی خود بیان کنند. اصلاحطلبان در دام طیف تندرو اصولگرا برای اهداف تبلیغاتی خود نیفتند. همین منتقدان مسبب مشکلات موجود کشور هستند. انتقاد اصلاحطلبان به دولت هم به خاطر همین موضوع، مراعات کردن و نگفتن برخی از موضوعات است. میگویند چرا آقای روحانی نقش این جریان تندرو را که مسبب این همه مشکلات در کشور هستند را به خوبی بیان نکردند. هر چند آقای روحانی وارد این جزئیات نشدند ولی در صحن مجلس کد را دادند و گفتند در یکی از شهرهای کشور اعتراضی صورت گرفت که در برخی از شهرهای دیگر کشور ادامه پیدا کرد. این اعتراضات در مشهد صورت گرفت. مشخص بود که جریان تندرو و افراطی پشت این اعتراض بودند. اما ما میبینیم این جریان بعدا خود را در جایگاه منتقد قرار میدهد تا میوه خود را برای انتخابات سال آینده بچیند. آنچه که هست باید مردم نسبت به خطرات این جریان تندرو آگاه شوند. اینها متهم به ایجاد این مشکلات در کشور هستند. اینها نمیتوانند فرار روبه جلو داشته باشند، فرافکنی کنند و بخواهند گذشته را به فراموشی بسپارند. اگر دوستان اصلاحطلب انتقادی به دولت دارند بیشتر از این نظر است که دولت شفافتر نقش اینها را بیان کند و اجازه ندهد این جریان در جایگاه طلبکار قرار گیرند.
با تمام این اوصاف به نظر میرسد حداقل بخشی از جریان اصلاحات نسبت به حمایت از دولت حسن روحانی دچار تردیدهایی جدی شدهاند. تردیدهایی که میتوان آنها را از لابهلای پیامها و سخنرانیهای شخصیتهای برجسته جریان اصلاحطلبی مشاهده کرد. کم نیستند فعالان و چهرههای برجسته سیاسی اصلاحطلب که انتقادهایی جدی، بنیادین و حتی تند نسبت به عملکرد دولت روحانی دارند.
البته بروز چنین وضعیتی از گذشته قابل رویت بود. چرا که حسن روحانی در سابقه طولانی فعالیتهای سیاسیاش هرگز متمایل به جریان اصلاحطلبی نبود. او همواره در طیف اصولگرایان ـ راستهای درون حاکمیتـ تعریف میشود. حضور و دلبستگی روحانی به جریان راست را میتوان هم در وابستگیهای تشکیلاتی ـ عضویت در جامعه روحانیت مبارز تهران ـ و هم در مشی و مشرب او ـ به ویژه در نهادهای امنیتی کشور ـ جستوجو کرد. در نتیجه و در خوشبینانهترین فرض ممکن، ائتلافی میان او و جریان اصلاحطلبی در دو انتخابات ریاست جمهوری گذشته به وجود آمده است. ائتلافی که از همان زمان شکلگیری هم با تردیدها و بیم و امیدهای فراوانی روبهرو بود. اما تا اینجا به نظر میرسد جریان اصلاحطلبی که تصور میشود با یک استراتژی معین دست به حمایت از روحانی زده بود، هنوز هم بر همان میثاق پیشین استوار است و بنا دارد تا زمانی که صحنه سیاسی کشور به همین منوال شکل گرفته است، به حمایت از رئیس دولت دوازدهم ادامه دهد. گرچه در این مسیر هزینههای گاه هنگفتی را هم متحمل
شود.
با بروز این وضعیت، باید منتظر بود و نظاره کرد که حمایت اصلاحطلبان از دولت روحانی تا کی و کجا ادامه خواهد داشت. آیا آنها این حمایت را تا پایان دولت او ادامه میدهند؟ و مهمتر آنکه آیا آنها در انتخابات ریاست جمهوری 1400 باز هم به سراغ چهرههایی نظیر روحانی خواهند رفت؟