(عکس) سفر به تهران قدیم؛ گذری بر تاریخ خیابان پاسداران؛ سلطنت‌آباد سقوط کرد!

مگر سلطنت‌آباد کجا بود که از سقوطش، مردم خوشحال بودند؟ در اینجا، به سلطنت آباد می‌پردازیم و تاریخش را مرور می‌کنیم.

• انگیزه تاسیس کاخ

وقتی کاخی بنا می‌شود، البته کوخی فرو می‌ریزد و این قصه، در دوران سلطنت شاهان قاجار و پهلوی فراوان رخ می‌داد. یکی از آنها، کاخ جهان‌نما بود؛ عمارتی در شمال تهران که ناصرالدین‌شاه، آن را ساخت؛ اما چندان به دلش ننشست! چون وقتی از آنجا به شمال می‌نگریست، ‌فقط کوه می‌دید دلش می‌گرفت!

شاه ایران، دلش نمی‌خواست سوی چشمانش به کوه محدود شود یا به زبان امروزی، جناب شاه، ویوی ابدی می‌خواست. همین انگیزه، باعث شد سنگ‌بنای عمارتی دیگر در تهران به نام شاه قاجار زده شود و کاخ سلطنت‌آباد متولد شود.

• ویرانی!

برخلاف تصور که حضور شاه و رفت‌وآمدهای او به چنین مناطقی رونق می‌دهد، معمولا برکت از آن مناطق کوچ می‌کند. به این دلیل که معمولا نخستین کار عوامل شاه، کوچاندن روستاییان از زمین‌های کشاورزی و باغ‌هایشان بود. حتی برای سیراب‌کردن کاخ سلطنت‌آباد، شاه رشته‌ قنات‌هایی را که به سمت روستای اصفهانک در نزدیکی دولاب در مرکز تهران می‌رفت، ضبط و مسیرشان را به سمت سلطنت‌آباد منحرف کرد که باعث خشکسالی در آن روستا شد.

چون سلطنت آباد، خارج از شهر هم بود و شاه مجبور بود با کالسکه به آنجا سفر کند، راه ناهموار و سنگ‌های ریز و درشت، خاطر او را آزرده می‌کرد، پس دستور داد، کلی از مزارع سر راه را ویران کنند و در آن راه شوسه سلطنتی بسازند که بهترین فناوری راهسازی آن روزگار در ایران بود. این مسیر، همان خیابان پاسداران این روزهای تهران است.