رایزنی با چاشنی برادری

دیروز با سفر وزیر امور خارجه ترکمنستان به تهران، فصلی تازه در روابط دو کشور ورق خورد. روابط این دو کشور همسایه دارای اهمیت زیادی است، هرچند این رابطه به ‌دلیل عوامل جغرافیایی، اقتصادی، سیاسی و فرهنگی، پیچیدگی‌های خاص خود را هم داشته اما منافع متضاد آبی کشورهای آسیای مرکزی، گسترش مناطق بیابانی و افزایش جمعیت، ترکمنستان را با چالش آبی روبه‌رو کرده است.بنابراین ترکمنستان برای مدیریت این مشکلات نیازمند منابع رودخانه‌های فرامرزی از جمله در حوضه آبی مشترک با ایران است. از سوی دیگر، ایران نیز به‌ عنوان قدرتی منطقه‌ای نیازمند ایجاد روابط اقتصادی و سیاسی و استفاده از ظرفیت‌های ژئوپلیتیک خود با ترکمنستان است. به‌ویژه که ایران درگیر ناترازی انرژی است و گاز ترکمنستان می‌تواند راه‌حل خوبی برای رفع بخشی از کمبود انرژی در شمال کشور باشد. همچنین با توجه به شرایط جغرافیایی ترکمنستان، این کشور برای انتقال منابع غنی گاز خود به بازارهای جهانی، نیازمند بهره‌برداری از فضای پیرامونی از جمله پهنه جغرافیای ایران است.

بنابراین بهبود و ارتقای روابط دو کشور اجتناب‌ناپذیر است و روابط آبی و گازی بین ایران و ترکمنستان از اهمیت بسیاری برخوردار است. این روابط می‌تواند به توسعه پایدار، تأمین امنیت انرژی و بهبود وضعیت منابع آبی در منطقه کمک کند. همکاری‌های مشترک در این زمینه‌ها می‌تواند به افزایش تولید و بهره‌برداری از منابع طبیعی و کاهش تنش‌های منطقه‌ای منجر شود. به همین دلیل، تقویت و گسترش این روابط باید اولویت بالایی برای دو کشور باشد. دو کشور ایران و ترکمنستان در تیر‌ماه سال جاری «قرارداد صدور و سوآپ گاز تا حجم ۱۰ میلیارد مترمکعب در سال امضا کردند» و در سفر اخیر رهبر ملی مردم ترکمنستان به تهران، یادداشت‌ تفاهم همکاری‌های گازی بین دو کشور امضا شد. امید می‌رود حجم همکاری‌های گازی بین دو کشور تا ۴۰ میلیارد مترمکعب در سال نیز افزایش یابد. بنابراین با توجه به قراردادهای موجود بین ایران و ترکمنستان، روابط بین دو کشور می‌تواند به سمت تقویت همکاری‌های اقتصادی، توسعه زیرساخت‌ها، همکاری‌های فرهنگی و علمی، افزایش امنیت منطقه‌ای، تبادل انرژی و بهبود مدیریت منابع آبی حرکت کند. این روابط می‌تواند به توسعه اقتصادی، امنیت و ثبات منطقه‌ای و ارتقای روابط فرهنگی و علمی منجر شود. ‌البته مشکلاتی هم میان دو کشور هم وجود دارد و یکی از مشکلات مهم در روابط ایران و ترکمنستان، مسائل اقتصادی است. به‌ دلیل تحریم‌های بین‌المللی علیه ایران، همکاری‌های اقتصادی بین دو کشور با چالش‌هایی مواجه بوده است. همچنین نوسانات ارزی و تفاوت‌های نرخ مبادله ارز، تجارت دوجانبه را دشوار کرده است. مسائل امنیتی منطقه‌ای نیز تأثیر زیادی بر روابط ایران و ترکمنستان داشته و تهدیدات امنیتی مانند تروریسم و قاچاق مواد مخدر نیازمند افزایش همکاری‌های امنیتی بین دو کشور است. ‌از این رو سفر رشید عوض گلدی یویچ مردوف، وزیر امور خارجه ترکمنستان، با هیئتی عالی‌رتبه که وزرای راه، انرژی و نفت ترکمنستان او را به تهران همراهی می‌کردند، اهمیت بسزایی دارد. او در ابتدا با رئیس‌جمهور ایران دیدار کرد و بعد با وزیر امور خارجه کشورمان دیدارهایی داشت.

ایران خواستار گسترش مناسبات میان کشورهای حاشیه خزر

مسعود پزشکیان، رئیس‌جمهور کشورمان، دیروز در دیدار رشید عوض گلدی یویچ مردوف، وزیر امور خارجه ترکمنستان، ضمن تأکید بر سیاست اصولی جمهوری اسلامی ایران مبنی‌بر حسن هم‌جواری در مناسبات با همسایگان، گفت: جمهوری اسلامی ایران همواره خواستار گسترش روابط با همسایگان از جمله کشور دوست و خویشاوند ترکمنستان بوده است و از توسعه همکاری‌ها در زمینه‌های مختلف استقبال می‌کند. رئیس‌جمهور با اشاره به گفت‌وگوی تلفنی اخیر خود با رهبر ملی ترکمنستان، اظهار کرد: دستورات لازم برای بررسی زمینه‌های همکاری بیشتر با دولت ترکمنستان و رفع موانع پیش‌رو برای تسریع در اجرای پروژه‌های مشترک به مقامات مربوطه صادر شده است. پزشکیان ضمن اشاره به اجلاس آتی نخست‌وزیران کشورهای حاشیه دریای خزر در تهران تصریح کرد: جمهوری اسلامی ایران خواستار گسترش مناسبات میان کشورهای حاشیه خزر بر‌مبنای صلح و دوستی و حسن هم‌جواری است و این رویکرد در همایش آتی اجلاس خزر با تأکید بر دستیابی به راهکارهای عملی برای توسعه همکاری‌ها مطرح خواهد شد.

‌توسعه همکاری‌ها‌ فیمابین ایران و ترکمنستان در تمامی عرصه‌ها

در این دیدار، وزیر امور خارجه ترکمنستان نیز ضمن ابلاغ سلام‌های گرم رهبر ملی و رئیس‌جمهور این کشور به دکتر پزشکیان، با اشاره به موافقت‌نامه‌ها و پروژه‌های همکاری مشترک میان شرکت‌های ایرانی و ترکمنستانی در زمینه‌های مختلف از جمله حمل‌ونقل و انرژی، خواستار توسعه همکاری‌ها فیمابین ایران و ترکمنستان در تمامی عرصه‌ها شد. مردوف همچنین با اشاره به برگزاری کمیسیون مشترک همکاری‌های اقتصادی میان ایران و ترکمنستان، ابراز امیدواری کرد که برگزاری این کمیسیون منجر به توسعه روابط اقتصادی ایران و ترکمنستان شود و در ادامه افزود: روابط میان دو کشور برای دولت ترکمنستان اهمیت بالایی دارد و ما خواهان گسترش روابط فیمابین در همه زمینه‌ها هستیم. وزیر خارجه ترکمنستان همچنین از رئیس‌جمهور برای شرکت در کنفرانس صلح و اعتماد بین‌المللی در ترکمنستان دعوت و متقابلا اعلام کرد دولت ترکمنستان یک هیئت بلندپایه به اجلاس کشورهای حاشیه دریای خزر در تهران اعزام خواهد کرد.

‌ما مخالف کوچ اجباری مردم فلسطین هستیم

سیدعباس عراقچی، وزیر امور خارجه کشورمان، هم دیروز در پایان دیدار دوجانبه در نشست مطبوعاتی مشترک با وزیر امور خارجه ترکمنستان گفت: ایران و ترکمنستان دارای مشترکات دیرینه، فرهنگی، تمدنی و تاریخی هستند. عراقچی با بیان اینکه «روابط ایران و ترکمنستان، روابطی بسیار عمیق است»، گفت: جمهوری اسلامی ایران جزء اولین کشورهایی بود که استقلال ترکمنستان را به رسمیت شناخت و همین‌طور جزء اولین کشورهایی بود که ترکمنستان را به عنوان یک کشور بی‌طرف به رسمیت شناخت. وزیر خارجه ایران با بیان اینکه ترکمنستان در مدت اخیر دو قطع‌نامه مهم را در سازمان ملل به تصویب رسانده است، گفت: یکی تحت عنوان اعتماد و صلح بین‌المللی و دیگری درخصوص آسیای مرکزی و منطقه صلح، اعتماد و همکاری بود. او افزود: براساس قطع‌نامه امضاشده، سال ۲۰۲۵ به عنوان سال اعتماد و صلح بین‌المللی نام‌گذاری شده است و ما این موفقیت را به رئیس‌جمهور ترکمنستان و رهبر ملی مردم این کشور تبریک می‌گوییم.‌ ‌وزیر خارجه ایران با بیان اینکه «وزیر خارجه ترکمنستان در جریان سفر به تهران طی دیروز و امروز، مذاکرات فشرده‌ای با مقامات کشورمان انجام دادند» و «وزرای راه، انرژی و نفت ترکمنستان، وزیر خارجه این کشور را در جریان این سفر نیز همراهی می‌کنند»، اظهار کرد: در دیدار امروز در ارتباط با مسائل منطقه و تحولات غرب آسیا از جمله موضوع فلسطین و غزه تبادل‌ نظر کرده‌ایم. او با بیان اینکه «مواضع ایران و ترکمنستان در حمایت از مردم فلسطین یکسان است»، گفت: ما مخالف کوچ اجباری مردم فلسطین هستیم و این موضوع خلاف اصول بین‌الملل و همچنین اصول انسانیت و حقوق‌بشری است. او تصریح کرد: در تلاش هستیم که روابط ایران و ترکمنستان را هر چه بیشتر و در راستای منافع دو کشور گسترش دهیم.

ایران همیشه حامی ترکمنستان بوده

«رشید مردوف»، وزیر خارجه ترکمنستان، روز چهارشنبه و در نشست خبری مشترک با «سیدعباس عراقچی»، وزیر امور خارجه جمهوری اسلامی ایران، در تهران با بیان اینکه «در جریان دیدار امروز در ارتباط با طیفی از مسائل بین‌المللی و منطقه تبادل‌ نظر کردیم»، گفت: بین ترکمنستان و جمهوری اسلامی ایران روابط سیاسی به صورت مستمر در‌حال ادامه است و در رابطه با سفرهای مقامات عالی دو کشور به تهران و عشق‌آباد در‌حال انجام است. او با بیان اینکه «ادامه این سفرها و مذاکرات عنصر مهمی برای توسعه همکاری‌ها بین دو کشور است»، در بخش دیگری از صحبت‌های خود به سفر مقامات عالی‌رتبه ترکمنستان به ایران در سال‌های ۲۰۲۲ و ۲۰۲۴ و سفر رئیس‌جمهور ایران به ترکمنستان در اکتبر ۲۰۲۴ اشاره کرد. وزیر خارجه ترکمنستان در ادامه صحبت‌های خود با بیان اینکه «همان‌طور که آقای عراقچی اشاره کردند، ایران جزء اولین کشورهایی بود که استقلال و بی‌طرفی ترکمنستان را به رسمیت شناخت» گفت: ایران همیشه در عرصه بین‌المللی از ترکمنستان حمایت کرده است. این دیپلمات عالی‌رتبه ترکمنستان ادامه داد: ما توانستیم در سازمان ملل ابتکاراتی را برای صلح، امنیت و و توافق مطرح کنیم و از طرف ایرانی به خاطر حمایت از این ابتکارها تشکر می‌کنیم.‌ مردوف خاطرنشان کرد: سال ۲۰۲۵ یکی از سال‌های مهم برای ترکمنستان است و در مجمع عمومی سازمان ملل به ابتکار ترکمنستان امسال به عنوان سال صلح و توافق در دنیا به رسمیت شناخته شده است و ما از حمایت‌های ایران از این ابتکار و و مشارکت در پیشبرد این قطع‌نامه تشکر می‌کنیم. وزیر خارجه ترکمنستان با بیان اینکه «در جریان رایزنی‌های سیاسی امروز، موضوع آب را نیز مورد بررسی قرار دادیم»، گفت: تأکید کردیم که مسئله آب از مسائل مهم برای منطقه است.

رایزنی‌های ما در جریان سفر به تهران، برادری دو کشور را نشان داد

وزیر خارجه ترکمنستان همچنین گفت: در رایزنی‌هایی که در جریان سفر به تهران داشتیم، بر این موضوع تأکید کردیم که همکاری‌های دو کشور در حوزه‌های تجارت، انرژی، برق، گاز، حمل‌ونقل و غیره افزایش پیدا کند؛ چراکه دو کشور از ظرفیت‌های خوبی در این زمینه برخوردارند. همچنین توافق کردیم که در آینده نزدیک کمیسیون مشترک همکاری‌های اقتصادی دو کشور برگزار شود. این دیپلمات عالی‌رتبه ترکمنستان گفت: موضوع افغانستان جزء رایزنی‌های ما بود؛ زیرا ما همسایه‌های افغانستان هستیم و در این خصوص رایزنی‌ها و گفت‌وگوهایی داشتیم. مردوف گفت: مسائل مربوط به دریای خزر را نیز مورد بررسی قرار دادیم و کارهای مشترکمان را در این خصوص ادامه خواهیم داد. وزیر خارجه ترکمنستان همچنین با بیان اینکه «دو کشور همکاری‌های خود را در حوزه‌های فرهنگ، علم و آموزش ادامه خواهند داد»، در بخش پایانی صحبت‌های خود تأکید کرد: رایزنی‌های ما در جریان سفر به تهران در سطح بالایی بود و برادری دو کشور را بار دیگر نشان داد.