منظرۀ شگفت‌انگیز «آبفشان‌های مریخی» چگونه شکل می‌گیرد؟
فرادید| مریخ جوّ بسیار نازک و رقیقی دارد که ۹۵ درصد آن از دی‌اکسید کربن تشکیل شده است. با فرارسیدن زمستان مریخی، دی‌اکسید کربن (CO2) یخ زده و لایه‌ای ضخیم روی سطح مناطق قطبی شکل می‌گیرد که ماه‌ها در همین وضعیت باقی می‌ماند.
به گزارش فرادید، با نزدیک شدن فصل بهار، دما به تدریج افزایش می‌یابد و نور خورشید از میان این لایه‌ی یخی نیمه‌شفاف CO2 عبور کرده و زمین زیرا آن را گرم می‌کند.
زمین در حال گرم شدن سبب تصعید دی‌اکسید کربن یخ‌زده به بخاری می‌شود که زیر یخ انباشته می‌شود. در نهایت، این گاز از راه نقاط ضعیف در یخ فرار کرده و به شکل آبفشان‌هایی از سطح بیرون می‌زند و مواد تیره‌رنگ را روی سطح یخ‌زده می‌پراکند.
این تصویر توسط HiRISE گرفته شده که اشکال تیره و نقاط روشن مختلفی در تپه‌های شنی منطقه قطب شمال مریخ را نشان می‌دهد. نقاط روشن مناطقی هستند که در آن‌ها، یخ دی‌اکسید کربن تصعید و به گاز تبدیل شده و در نتیجه مواد تیره‌رنگ را روی سطح پخش کرده است
برخی از این آبفشان‌های دی‌اکسید کربن روی مریخ، مناطقی تاریک با قطر حدود ۱ کیلومتر ایجاد می‌کنند. این پدیده‌ها نیروی شدیدی دارند و می‌توانند با سرعتی تا ۱۶۰ کیلومتر بر ساعت فوران کنند. گاهی این فوران‌ها مناطق تاریکی زیر یخ ایجاد می‌کنند که ظاهرشان شبیه عنکبوت است.
این ویژگی‌های جالب و عجیب در قطب جنوب مریخ فصل بهار شکل می‌گیرند. آن‌ها زمانی ایجاد می‌شوند که یخ دی‌اکسید کربن در دمای رو به افزایش به گاز تبدیل شود
شاید انسان‌ها به دلیل دلبستگی به سیاره‌ی خود، زمین را زیباترین و باشکوه‌ترین مکان در جهان بدانند. نسل‌های مختلف شاعران، زیبایی زمین را تا حدی ستوده‌اند که این موضوع جنبه‌ای روحانی به خود گرفته است.
اما وقتی صحبت از آبفشان‌های دی‌اکسید کربن و الگوهای طبیعی ناشی از آن‌ها می‌شود، مریخ چیزی دارد که زمین ندارد! این فرآیندها با هیچ یک از پدیده‌های مشاهده‌شده روی زمین شباهت ندارند.
مترجم: زهرا ذوالقدر
منبع: faradeed-226713