نقد فیلم ترسناک مرتد (Heretic)

تریلر روانشناختی مرتد (Heretic) وحشت خود را نه در مذهب، بلکه در شخصی که متقاعد شده‌است همه‌چیز را می‌داند، می‌یابد. یکی از مزایای بزرگ تماشای فیلم‌های زیاد، یاد گرفتن درس‌های زندگی است. به‌عنوان مثال، اگر میزبان شما گفت که دیوارهای خانه او آهنی هستند، باید بلافاصله قبل از اینکه در ورودی را ببندد، به سردرد تظاهر و فرار کنید، اگر پنجره‌های خانه‌اش خیلی کوچک به نظر می‌رسند، باید فرار کنید و اگر تصویر قاب شده‌ای از جهنم روی دیوارش دارد، باز هم فرار کنید. البته اگر میزبان شما هیو گرانت باشد، ممکن است دلتان بخواهد کمی بیشتر در کنار او بمانید.

از لحظه‌ای که دو زن جوان در فیلم مرتد خود را به آقای رید با بازی هیو گرانت حیله‌گر و پرتنش معرفی می‌کنند، واضح است که کار هوشمندانه این است که بگویند، متاسفم، آدرس اشتباهی را آمده و باید هر چه سریع‌تر بروند. البته این کار را نمی‌کنند، زیرا طعمه‌ای لذیذ هستند و ژانر وحشت در انتظار ماجرای تازه‌ای است. بنابراین، دو زن مبلغ خندان وارد خانه می‌شوند و همچنان به لبخند زدن ادامه می‌دهند، گویی به استقبال خشونت اجتناب‌ناپذیری می‌روند، که می‌تواند یک خانه معمولی را به یک کشتارگاه خونین تبدیل کند.

داستان فیلم مرتد

شخصیت اصلی فیلم مرتد یک مرد میانسال بریتانیایی با عینکی بر چشمانش است، که در ایالات‌متحده در خانه‌ای دورافتاده و نامتعارف زندگی می‌کند. آقای رید علاقه متفاوتی به عیسی مسیح و قدیسین ابراز می‌کند، بنابراین مورمون‌ها دو مبلغ را فرستاده‌اند، تا در این مورد با او صحبت کنند. این مبلغان دو زن بیست و چند ساله هستنند.

این دو زن خواهر پکستون با بازی کلویی ایست و خواهر بارنز با بازی سوفی تاچر هستند، که در شروع فیلم خیلی بی‌خیال و خوشبینانه، وارد صحنه می‌شوند. وقتی این دو در آستانه در خانه آقای رید ظاهر می‌شوند، او الگویی از مهربانی و مهمان‌نوازی عجیب از خود نشان می‌دهد. آقای رید آنها را به داخل دعوت می‌کند و در محکم پشت سر آنها بسته می‌شود. سپس پای زغال‌اخته برای کامل شدن پذیرایی، در اختیار آنها قرار می‌گیرد.

هنگامیکه پکستون و تاچر مودبانه به آقای رید اطلاع می‌دهند که بدون حضور زن دیگری نمی‌توانند با او تنها باشند، او پیشنهاد می‌کند که همسرش را از آشپزخانه بیاورد. پکستون و بارنز مشتاقانه موافقت می‌کنند، اما به نظر می‌رسد تاخیر عجیب و نگران‌کننده‌ای در ظاهر شدن این همسر وجود داشته‌باشد. با جریان فیلم به نظر می‌رسد که آقای رید به‌طرز عجیبی اصرار دارد درباره اشکال مختلف دین، با دو زن مبلغ بحث کند و دوستانه بودن او به‌طور نگران کننده‌ای کم شده و خشونت پشت عینک او افزایش می‌یابد.

آقای رید با مطالب مختلف و سرگرم‌کننده از فرهنگ‌عامه، درباره سیستم‌های اعتقادی گفت‌وگو می‌کند و وقتی بارنز با او مخالفت می‌کند، چهره دیگری از خود نشان می‌دهد. او با چشمانی خیره، از این زنان جوان بی‌عیب‌و‌نقص می‌پرسد که آیا هنوز معتقدند که همسرش واقعا در اتاق دیگری حضور دارد؟ همانطور که او به آنها اطمینان داده‌است؟ و دقیقا چه چیزی آنها را به این باور می‌رساند؟ او شاید، در این جهان باشد و شاید در جهان دیگر. فیلم مرتد هولناک، عجیب‌وغریب و مبهم است، که جنبه دیگری از بازی گرانت را به نمایش می‌گذارد.

نگاهی به بازی هیو گرانت

مرتد در نیمه اول آقای رید پرحرف را به نمایش می‌گذارد، که یادآور یک بازی ابلهانه موش و گربه روان‌شناختی و پرتنش است. دیالوگ‌های آقای رید و مکالماتش با دو زن جوان، یکی از نقاط برجسته فیلم محسوب می‌شود. این دیالوگ‌ها بدون‌شک ریاکاری و غیرمنطقی بودن دین را زیر سوال می‌برد. درحقیقت آقای رید مانند یک واعظ است، که موعظه‌ای نفرت‌انگیز اما روشن‌کننده ایراد می‌کند.

پس از آن فیلم بسیار هیجان‌انگیز می‌شود و یک بازی جذاب با ریسک بالا و بسیار رضایت‌بخش‌تر از هر سکانس اکشنی که امسال ساخته شده‌است، شکل می‌گیرد. هیو گرانت در این فیلم همان جذابیت خلع سلاح‌کننده‌ای را به ما می‌دهد، که با او همذات‌پنداری می‌کنیم، حتی اگر در اینجا از آن به عنوان سلاحی استفاده می‌شود، که با آن سعی می‌کند مخالفانش را به انجام بازی سادیستی خود تشویق کند. ناامیدکننده است که ماهیت نهایی بازی به خوبی مشخص نشده‌است و با ورود فیلم به قلمرو ژانر ترسناک، نیمه دوم فیلم آغاز می‌شود.

نیمه دوم: ترکیب تعلیق و ترس

به‌عنوان یک زن، وقتی دو زن مبلغ متوجه می‌شوند که چه چیزی در انتظارشان است، بلاخره می‌ترسند. این تقریبا شبیه به صحنه‌ای در فیلم استخوان‌های دوست‌داشتنی است، که سوزی متوجه می‌شود که در مخفیگاه مخفی جورج گیر افتاده‌است. دو زن جوان کاملا در دست مردی هستند، که از هوش خود استفاده می‌کند تا آنها را بیشتر در دام بازی بیمارگونه خود بیندازد.

درک هولناک این که آقای رید قربانیان دیگری هم دارد، زنانی مانند آنها، لایه‌ای از ترس را اضافه می‌کند، که در طول فیلم باقی می‌ماند. درک نهایی خواهر پکستون از فلسفه آقای رید، که کنترل تنها مذهب واقعی است، جایگاه او را به‌عنوان یک بدعت‌گذار واقعی، کسی که عقاید را جدا از باورهای معمولی و رایج تغییر داده‌است، تثبیت می‌کند.

طرفداران تئوری‌های توطئه و نظریه‌های شبیه‌سازی با تئوری‌های آقای رید سرگرم خواهندشد. اما مهم این نیست که چه چیزی در مرتد گفته می‌شود، بلکه این مهم است که چه کسی آن را می‌گوید؛ مخصوصا مردی میانسال که با دو زن جوان صحبت می‌کند. بازی هیو گرانت همیشه خوب است، اما اینجا آن را به سطح بالاتری می‌برد. نحوه تبدیل شدن آقای رید به کهن الگوی اسطوره‌ای برای عیسی، انگار فقط از عهده هیو گرانت برمی‌آید. آقای رید همان کسی است که می‌داند همه‌چیز را فهمیده‌است. فلسفه‌ای که در نهایت می‌آموزیم و آقای رید از آن حمایت می‌کند، فلسفه‌ای است که او در حال زندگی کردن آن است.

مرتد یک مکمل عالی برای ژانر ترسناک است و روایت هیجان‌انگیز، با بازی‌های خیره‌کننده آن را به فیلمی تبدیل کرد‌ه‌است، که مدت‌ها پس از پخش تیتراژ پایانی در ذهن شما باقی خواهدماند. پس از تماشای فیلم، سوال‌های زیادی از خود می‌پرسید. مرتد فقط یک فیلم ترسناک نیست؛ بلکه یک مطالعه درباره کنترل، اعتقاد و شکنندگی بی‌گناهی است، بسیار شبیه مطالعه‌ای که آقای رید در خانه خود انجام می‌دهد. پس اگر از تجربه ترس‌های روانی و تفکربرانگیز لذت می‌برید، این فیلمی است که نباید از دست بدهید.

نقاط قوت:

بازی‌های خوب
• فیلم‌نامه پرکشش

نقاط ضعف:

ریتم کند

منبع: مایکت