(تصاویر) دانشمندان چینی، موش چند پدر بی مادر ساختند

پژوهشگران چینی برای اولین بار در جهان موفق به تولید نوزاد چند پدر بی مادر شدند. این دستاورد بزرگ در دنیای حیوانات، که سال‌ها تلاش برای رسیدن به آن در جریان بود، با استفاده از تکنیک‌های پیچیده مهندسی سلول‌های بنیادی و توسط گروهی از محققان به سرپرستی دکتر ژی کان لی، زیست‌شناس مولکولی برجسته از آکادمی علوم چین، به ثمر نشست.

تولید موش چند پدر بی مادر در چین

این اولین باری نیست که دانشمندان موفق به خلق موشی با دو پدر شده‌اند. در سال ۲۰۲۳ نیز، گروهی از محققان ژاپنی با استفاده از روشی متفاوت، به نتیجه‌ای مشابه دست یافته بودند.

در حالت عادی، وقتی اسپرم مردانه با تخمک زنانه ترکیب می‌شود، ژن‌ها دو برابر می‌شوند و برای عملکرد صحیح، نیمی از هر جفت ژن باید غیرفعال شود. اما گاهی اوقات، ماده ژنتیکی از دو اسپرم می‌آید که می‌تواند منجر به غیرفعال شدن بیش از حد ژن‌ها شود. در این حالت، هر دو نسخه از یک ژن به اشتباه حذف می‌شوند و این مسئله می‌تواند مشکلات جدی در رشد جنین ایجاد کند.

این پدیده که به ناهنجاری حک‌گذاری ژنی معروف است، نشان می‌دهد که تنظیم برخی ژن‌ها یا نواحی کروموزومی به جنسیت والدین وابسته است. گروه تحقیق به سرپرستی وی لی، پژوهشگر سلول‌های بنیادی از آکادمی علوم چین، با استفاده از تکنیک‌های پیشرفته ژنتیکی موفق به اصلاح ۲۰ مورد خاص از این ژن‌ها شدند.

اما در مقابل، هیچ نمونه طبیعی از حیوانی که دو پدر داشته باشد و مادر نداشته باشد، در طبیعت یافت نمی‌شود. سلول‌های اسپرم بالغ، در مقایسه با تخمک، بسیار تخصصی هستند و قابلیت تقسیم به سلول‌های دیگر را ندارند. دانشمندان برای غلبه بر این چالش، دست به ابتکار جالبی زدند. آنها سلول‌های تخمک مانند را از سلول‌های بنیادی جنینی نر ساختند و سپس آنها را با استفاده از اسپرم نر دیگر بارور کردند.

در سال ۲۰۲۳، محققان ژاپنی اعلام کردند که حدود ۱۳ درصد از جنین‌های دو پدری به تولد نوزادان زنده منجر شدند که موفقیتی چشمگیر در این زمینه به شمار می‌رود.  ژی کان لی، معتقد است که با انجام اصلاحات بیشتر در ژن‌های حک‌گذاری، می‌توان به تولید موش‌های دو پدری سالم با قابلیت تولید گامت‌های زنده دست یافت. این امر می‌تواند منجر به ابداع روش‌های درمانی جدید برای بیماری‌های مرتبط شود.

این مطالعه در مورد ساخت موش چند پدر بی مادر در مجله Cell Stem Cell منتشر شده است.

منبع: خبرآنلاین