کارت اعتباری سهام عدالت؛ نحوه دریافت کارت، تخمین مبلغ اعتبار و...
کارت اعتباری خرید صاحبان سهام عدالت ایده‌ای بود که از همان ابتدای آزادسازی خرید و فروش سهام مطرح شد. در آن زمان پیش‌بینی می‌شد مردم به بورس سرازیر شوند با فروش سهام خود، ارزش این سبد را پایین بیاورند. در نتیجه پیشنهاد شد آن دسته مالکان که تمایلی برای فروش سهام عدالت خود ندارند، با مراجعه به بانک سبد سهام خود را وثیقه قرار دهند، به‌جایش کارت اعتباری بگیرند و با آن بتوانند در فروشگاه‌های منتخب خرید کنند و پولش را مثل اقساط ماهیانه به بانک برگردانند. در خرداد ماه ۳۰ درصد قابل‌فروش سهام عدالت ۵۰۰ هزار تومانی حدود ۲.۵ میلیون و سهام یک میلیونی حدود پنج میلیون برآورد می‌شد این موضوع تنها در قالب پیشنهاد بود، اما حالا در اوایل مرداد ماه ارزش سهام عدالت به ۲۰ و ۴۰ میلیون تومان رسیده و قطعا موضوع اهمیت بیشتری پیدا کرده است. بخصوص اینکه اعلام شده صاحبان سهام عدالت می‌توانند حدود نیمی از ارزش سهام خود که در حال حاضر معادل ۱۰ تا ۲۰ میلیون تومان می‌شود را در قالب کارت اعتباری خرید دریافت کنند.
کارت اعتباری خرید سهام عدالت چطور کار می‌کند؟
کارت اعتباری خرید اولین بار توسط اکبر حیدری سخنگوی کانون شرکت‌های سرمایه‌گذاری استانی سهام عدالت مطرح شد. او خرداد ماه در پاسخ به این سوال که چه مبلغی قرار است به عنوان اعتبار برای صاحبان سهام عدالت اختصاص پیدا کند گفته بود هر کدام از شعب بانک‌ها براساس سیاست‌هایی که دارند مبالغی را برای سهامداران در نظر می‌گیرند. در آن زمان بعضی بانک‌ها آمادگی خود را برای اختصاص ۱۰۰ درصد ارزش سهام به‌عنوان اعتبار اعلام کرده بودند، اما بیشتر حرف از ۵۰ درصد به‌میان آمده بود. این یعنی کسی که صاحب سهام‌عدالت یک میلیونی بود، در آن زمان می‌توانست کارت اعتباری خرید به ارزش پنج میلیون تومان بگیرد.
نحوه استفاده از کارت اعتباری هم در همان زمان اعلام شد؛ صاحب کارت می‌تواند به فروشگاه‌های تعیین شده برود و به اندازه اعتبار موجود در کارت خود خرید کند. این اعتباری در حقیقت نوعی وام و تسهیلات بانکی به‌حساب می‌آید که، چون پشتوانه آن ارزش برگه‌های سهام عدالت است، دیگر نیازی به وثیقه ندارد. صاحب کارت اعتباری پس از خرید و استفاده از کارت اعتباری، یک سال فرصت دارد مبلغی که دریافت کرده را به صورت اقساط به بانک برگرداند و اگر موفق به انجام این کار شود، سهام عدالت به‌عنوان وثیقه به او برمی‌گردد و در غیر این صورت سهام عدالتش توسط بانک ضبط می‌شود و از آن پس بانک مالک سهام عدالت او خواهد بود. این روش برای دولت، بورس و بانک‌ها هم کاملا مطلوب خواهد بود، چون باعث می‌شود هجوم مردم برای فروش سهام، ارزش کلی سهام عدالت را پایین نیاورند. به‌شکل کاملا طبیعی طراحی ساز‌وکار این روش به زمان نیاز داشت و مدتی طول می‌کشید.
کارت اعتباری خرید سهام عدالت تقریبا چقدر ارزش دارد؟
محاسبات نشان می‌دهد سبد سهام عدالت که در زمان صدور ۵۳۲ هزار تومانی ارزش داشت، پس از اجرای فاز اول آزادسازی تا امروز یعنی اوایل مرداد ماه ۱۳۵ درصد رشد کرده و به مرز ۲۰ میلیون برسد. به این ترتیب آن دسته از دارندگان سهام عدالت که در اوایل خرداد ماه هول شدند و برای فروش ۳۰ درصد سهامشان اقدام کردند، با فرض اینکه تمام و کمال پول را دریافت کرده باشند، الان با ضرر ۵۰ درصدی روبرو هستند. ارزش سبد سهام عدالت در ابتدای خردادماه هشت میلیون تومان برآورد می‌شد. شدت اندوه برای دسته دیگری از سهامداران که مالک برگه‌های یک میلیون تومانی بوده‌اند، می‌تواند بیشتر باشد. آن‌ها با نرخ الان مالک سبدی از سهام با ارزش حدود ۴۰ میلیون تومان پول هستند.
یک خانواده پنج نفره را درنظر بگیرید که همگی صاحب برگه‌های یک میلیونی بوده‌اند و پس از آزادسازی سهام عدالت ارزش سهام عدالت هر کدام از آن‌ها به ۴۰ میلیون تومان رسیده است. پنج تا ۴۰ میلیون تومان روی هم می‌شود ۲۰۰ میلیون! به‌نظر می‌آید این پول برای خرید یک خانه در خیلی شهرستان‌ها کافی است، اما با توجه به اینکه فعلا فروش سهام عدالت به‌شکل خرد‌خرد امکان‌پذیر است، روش خوش‌بینانه و رویایی ما در عمل فعلا قادر نیست شما را صاحبخانه کند. پیگیری اخبار نشان می‌دهد پس از صدور مجوز فروش مرحله اول، سهامداران تا نیمه همین ماه مرداد قادر خواهند بود ۳۰ درصد دیگر از سبد سهام خود را بفروشند و باقی مانده سهام عدالت هم در بهمن ماه ممکن می‌شود.
همین یکی، دو روز پیش اعلام شد براساس آیین‌نامه سهام عدالت مقرر شد کسانی که روش مستقیم اداره سهام عدالت را انتخاب کرده‌اند می‌توانند بعد از عید غدیرخم یعنی ۱۸ مرداد ماه علاوه بر ۳۰ درصد قبلی، برای فروش ۳۰ درصد دیگر از سهام عدالت خود اقدام کنند. طبق برنامه‌ریزی تا پایان سال باقی مانده سهام عدالت هم آزاد می‌شود و قابل فروش است و همانطور که الان می‌دانید فروش سهام عدالت و خرید خانه، تنها راه پیش‌روی سهامداران نیست. پس باید برگردیم سراغ ایده‌ای که ابتدا توسط بورسی‌ها مطرح شد، بانک‌ها از آن استقبال کردند و عبدالناصر همتی رییس‌کل بانک‌مرکزی هم برای اجرای آن چراغ سبز نشان داده است.
اخبار رسیده حاکی از این است که واگذاری کارت اعتباری خرید به مالکان سهام عدالت وارد فاز جدی شده؛ منبع این خبر حسین سلاح‌ورزی نایب رییس اول اتاق بازرگانی، صنایع و معادن و کشاورزی ایران است که در حساب کاربری توییتر خود نوشت اعطای کارت اعتباری به مالکان سهام عدالت، از جمله تصمیمات گرفته شده در جلسه شورای هماهنگی اقتصادی رئیس جمهوری است. به‌گفته سلاح‌ورزی این دسته سهامداران می‌توانند تا سقف ۵۰، ۶۰ درصد ارزش دارایی سهام عدالت خود از بانک کارت اعتباری خرید دریافت کرده، سپس به مراکز خرید بروند و موجودی آن را به‌صورت اعتباری خرج کنند. مشمولان این طرح علاوه بر اینکه برای تسویه پول حدود یکسال وقت خواهند داشت، سهام عدالت ارزشمند خود را از دست نمی‌دهند و در عین حال باعث برهم خوردن نظم بورس نمی‌شوند.
در این حالت کسانی که صاحب سهام عدالت یک میلیونی بودند و حالا ارزش سهامشان به حدود ۴۰ میلیون تومان رسیده با احتساب ۵۰ و ۶۰ درصد اعلام شده، حدود ۲۰ میلیون اعتبار در کارت خرید خود دریافت می‌کنند و کارت اعتباری صاحبان سهام عدالت ۵۳۰ هزار تومانی هم می‌تواند حدود ۱۰ میلیون تومان شارژ شود. به‌نظر می‌رسد باید منتظر روز‌های آینده بود. در خبر‌ها آمده این هفته یا نهایتا هفته آینده تکلیف کارت اعتباری خرید مالکان سهام عدالت مشخص خواهد شد.