خاورمیانه به نظم سنتی برگشت؟
به ادعای ناظران، آنچه به دست آمد، نتیجه دیپلماسی ماهرانه بود و دو سال قبل از امضای توافقنامه ابراهیم اتفاق افتاد، که اولین پیش‌نمایش خاورمیانه «جدید» را ارائه می‌کرد که به جای ایدئولوژی، حول اتصال، ثروت، تجارت و فناوری لنگر انداخته بود.
نقشه برباد رفته اعراب
امروز اخبار منطقه تلخ‌تر از سال‌های گذشته است. رویارویی اسرائیل و ایران در کانون توجه قرار گرفته است، غیرنظامیان غزه در بحبوحه توافق آتش‌بس شکننده اسرائیل و حماس در حال بازگشت به محله‌های تخریب‌شده هستند و فروپاشی دولت اسد در سوریه تنش‌های منطقه‌ای را تشدید کرده است.
قتل زوی کوگان، خاخام مولداوی ۲۸ ساله اسرائیلی و فرستاده چاباد لوباویچ در ابوظبی، به عنوان یک حمله تروریستی توسط اسرائیل طبقه‌بندی شده است. برای اسرائیلی‌ها، پرونده قتل کوگان دیدگاه دبی را به عنوان جغرافیای ثبات و امنیت برای همه، از جمله یهودیان، به چالش کشید. این نشان می‌دهد که چگونه جنگ اسرائیل و حماس، نزدیکی اعراب و اسرائیل را که مشخصه روز‌های سخت پس از توافق ابراهیم بود، -زمانی که گردشگران اسرائیلی به دبی سرازیر می‌شدند، انگاری که این منطقه پایتخت اروپایی باشد،- از دهان انداخت.
برای کشوری مانند امارات متحده عربی - که پلورالیسم و هماهنگی درون مذهبی را از طریق افتتاح کنیسه و معبد هندو در خاک خود ترویج کرده- حفاظت از دستاورد‌های سیاسی-اجتماعی حیاتی است. اما سؤال این است که آیا ایده خاورمیانه «جدید» (ادعایی) - که تصویر اجمالی از آن را می‌توان در آسمان‌خراش‌های دبی و نقشه‌های نئوم، شهر آینده‌نگر مورد نظر سعودی‌ها دید- در ۷ اکتبر ۲۰۲۳، زمانی که حماس به اسرائیل حمله کرد، از بین رفت.
به ادعای ناظران، برای مدت طولانی، رشد اقتصادی کشور‌هایی مانند امارات عمدتاً به دلیل سیاست‌های فردی دولت آن‌ها محقق شده است. با این حال، پیشرفت منطقه‌ای امروز ممکن است نیازمند بازنگری در پایتخت‌های عربی در مورد اهمیت حل یک‌بار برای همیشه مسأله فلسطین باشد.
پلن اعراب برای بازی در دو زمین
قدرت‌های منطقه‌ای مانند امارات و عربستان سعودی برای متحدانشان شروطی را تعریف کرده و خودمختاری استراتژیک را دنبال می‌کنند. آن‌ها علاوه بر روابط نزدیک با ایالات متحده، در حال گسترش روابط تجاری و سیاسی با چین و روسیه هستند.
تصاویر ماهواره‌ای که این تمرین‌ها را ثبت کرده نشان می‌دهد که امارات تجهیزات نظامی عمدتاً غربی خود از جمله هواپیما‌های جنگنده Mirage ۲۰۰۰ ساخت فرانسه و هواپیما‌های ترابری سنگین C-۱۷ گلوب مستر ساخت ایالات متحده را در اعماق سرزمین‌های چین به پرواز درآورده است. در چارچوب‌بندی روابط بین‌الملل جو بایدن، رئیس‌جمهور سابق ایالات‌متحده از رقابت آشکار «دموکراسی در برابر استبداد» توسط پادشاهی‌های عربی نقطه شیرینی برای پیشرفت پیدا کرده است.
نابسامانی منطقه‌ای خاورمیانه قوانین متفاوت و قدیمی‌تری دارد، جایی که مداخله طولانی‌مدت غرب با حسن نیت و یا با نیت بد، تمایل به تغییر شکل سیاست‌های منطقه‌ای مطابق با الزامات واشنگتن، لندن یا پاریس را محقق نکرده و در عوض شرایط را به حالت تعلیق دراورده است.
تأکید دوباره بر تشکیل کشور فلسطینی نشان از بازگشت کشور‌های منطقه به قوانین و هنجار‌های قدیمی است. این در حالی است که ایران به‌عنوان بخشی از دو استراتژی بلندمدت خود در حمایت از محور مقاومت و حفظ موضع «دفاع روبه‌رو»، بر آرمان فلسطین با کمک بازیگرانی چون حماس و حزب الله تأکید داشته و دارد.
منبع: sharghdaily-966515