آفریقا در حال شکافته شدن است؛ اینجا ششمین اقیانوس جهان خواهد شد

فرادید| در بیابان‌های خشک اتیوپی، یک شگفتی زمین‌شناسی از سال ۲۰۰۵ به آرامی در حال شکل‌گیری است: شکافی به طول ۵۶.۳ کیلومتر که به نام «شکاف اتیوپیای شرقی» شناخته می‌شود. این شکاف توانایی آن را دارد که جغرافیای سیاره ما، چشم‌انداز اجتماعی‌اقتصادی آفریقا و حتی مرزهای سیاسی را به شکل چشمگیری تغییر دهد و شاید روزی منجر به تشکیل ششمین اقیانوس زمین شود. 

به گزارش فرادید، در قلب این پدیده، صفحات تکتونیکی قرار دارند؛ بخش‌های عظیمی از پوسته زمین که روی منشأ نیمه‌مایع زیر آن حرکت می‌کنند. این صفحات طی میلیون‌ها سال سطح سیاره را شکل داده‌اند و تشکیل و تجزیه قاره‌ها را موجب شده‌اند. آنچه شکاف اتیوپیای شرقی را به شکل ویژه مهم می‌کند، مقیاس و پیامدهای آن است. صفحه تکتونیکی سومالی به تدریج در حال جدا شدن از صفحه تکتونیکی نوبیایی و امتداد جدایی آمریکای جنوبی و آفریقاست که صدها میلیون سال پیش آغاز شد. 

این تغییر تدریجی به خوبی مستند شده است. یک مطالعه منتشرشده در مجله «نامه‌های علوم زمین و سیاره‌ای» به بررسی دینامیک این جدایی تکتونیکی پرداخته و نشان می‌دهد صفحات با سرعتی حدود چند میلی‌متر در سال از یکدیگر جدا می‌شوند. هرچند این فرآیند آهسته است، اما بدون شک تحولی انکارناپذیر خواهد بود. 

یک تانکر نزدیک شکافی که احتمالاً به دلیل بارش شدید در امتداد یک گسل زیرزمینی نزدیک شهر مای-ماهیو در دره شکاف ایجاد شده است

این تغییر مداوم یادآور اینست که سطح زمین، اگرچه شاید ثابت و بدون تغییر به نظر برسد، در حال حاضر در وضعیت تغییر مداوم است. تولد یک اقیانوس جدید و بازسازی یک قاره فقط بخشی از داستان همیشه در حال تکامل زمین است؛ داستانی که ما به عنوان ساکنان این سیاره شانس مشاهده و مطالعه آن را داریم. 

مترجم: زهرا ذوالقدر