غار ذوالقرنین؛ جایی که افسانه‌های محلی می‌گویند «آب حیات» در آن جاری است

فرادید| غارهای بیرکلین در گذشته به نام‌های «انتهای جهان» و همچنین «مکان جریان آب جاودانگی» معروف بودند. این غارها در ۱۵ کیلومتری مرکز شهر دیاربکر ترکیه در منطقه لیچه قرار دارند و آنجا می‌توان نوشتارها و نقوش برجسته باستانی و بقایای دوران امپراتوری روم شرقی را مشاهده کرد. 

به گزارش فرادید، سیستم غار بیرکلین از پنج بخش تشکیل شده است. این غارها دارای یک رودخانه در دل خود هستند و به همین دلیل در دوران آشوری‌ها، پادشاهان آشوری غار بیرکلین را منبع رودخانه دجله می‌دانستند. آن‌ها این منطقه را فتح کردند و چندین کتیبه و نقش برجسته به جا گذاشتند که قدیمی‌ترین آن‌ها بیش از ۳۰۰۰ سال قدمت دارد. 

سال ۸۵۲، پادشاه آشوری، شلمنسر سوم گروهی را به سرچشمه‌های رودخانه دجله فرستاد. او دستور داد ارتش در مسیر بازگشت از آناتولی مرکزی به آشور، از راه فرعی عبور کند. غار بیرکلین همان سرچشمه‌ای بود که او پیدا کرد و کتیبه‌هایی را آنجا نصب کرد. این رویداد نخستین تلاش بشر برای سفر هیدروژئولوژیکی (زمین‌آب‌شناختی) شناخته می‌شود. 

ورودی پایین غار دارای نقوش برجسته و کتیبه‌هایی از پادشاهان آشوری تیگلات‌پیلسر اول (۱۱۱۴–۱۰۷۶ پیش از میلاد) و شلمنسر سوم (۸۵۸–۸۲۴ پیش از میلاد) است. در این غار ۳ نقش برجسته و ۵ کتیبه میخی متعلق به این دو پادشاه آشوری وجود دارد.

همچنین برخی از مردم محلی معتقدند که «ذوالقرنین»، شخصیتی که نامش در سورۀ مبارکۀ کهف ذکر شده، مدتی از زندگی خود را اینجا گذرانده است.

بخشی از دروازه‌های برنزی شلمنسر سوم از کاخ او در بالوات که بازدید او از چشمه‌های رودخانه دجله را نشان می‌دهد؛ قدیمی‌ترین تصویر شناخته شده از یک غار

بر مبنای این افسانۀ محلی، ذوالقرنین در حال عزیمت به یک مأموریت بود اما در سر او دو تومور شبیه شاخ رشد کرد که شروع به درد زیادی کردند. در خواب به او گفته شد شاخ‌هایش اگر در آب غارهای بیرکلین در لیچه شسته شوند، از بین خواهند رفت. ذوالقرنین به سوی لیچه رفت و آن را فتح کرد. وقتی آب جاری از غارها را نوشید و سرش را با آن شست، یکی از شاخ‌هایش بلافاصله ناپدید شد. 

امروزه این مکان به یک جاذبه گردشگری مهم تبدیل شده که علاقه‌مندان به طبیعت می‌توانند در آن پیاده‌روی کنند و شگفتی‌های طبیعی منطقه را کشف کنند.

مترجم: زهرا ذوالقدر