راهکارهای حل ناترازی برق و جایگزینی آن با گاز خانگی

جهان با سرعت به سمت برقی‌شدن روزافزون خواهد رفت، ایران نیز ناگزیر به همراهی در مسیر برقی‌شدن است. به‌زودی خودروهای سبک، اتوبوس‌ها، کامیون‌ها و قطارها با باتری‌های قابل شارژ، برق مورد نیاز خود جهت حرکت را تأمین خواهند کرد. تا 10 سال آینده بخش قابل توجهی از خودروهای جهان برقی می‌شوند. باتری‌های با قدرت ذخیره 600 کیلووات در اتوبوس‌ها و کامیون‌ها مورد استفاده قرار خواهند گرفت و باتری‌های با قدرت ذخیره‌سازی شش تا 10 مگاوات در قطارها استفاده خواهد شد؛ ازاین‌رو مصرف برق جهان با سرعت زیادی افزایش خواهد یافت. در ایران علاوه بر موارد فوق به‌ناچار سهم گاز در گرمایش خانه‌ها کم خواهد شد و سهم برق افزایش خواهد یافت. به دلیل محدودبودن ذخایر گازی کشور هیچ چاره‌ای جز کاهش سهم گاز در گرمایش خانه‌ها و افزایش سهم برق (مانند سایر کشورهای جهان) وجود ندارد. از طرف دیگر گاز مصرفی در خانه‌ها طی روزهای سرد سال عامل 65 درصد انتشار گاز سمی co2 در هوا و کاهش اکسیژن موجود در هوا است که این دو عامل منجر به انواع بیماری‌ها در مناطق مختلف به‌ویژه در شهرهای بزرگ می‌شود. به دلیل مصرف روزافزون برق طی سال‌های آینده باید برای حل مشکل ناترازی برق چاره‌اندیشی شده و هرچه سریع‌تر اقدامات اجرائی عملیاتی شوند از جمله راهکارهای اجرائی عبارت‌اند از:

1- تبدیل نیروگاه‌های گازی به نیروگاه‌های سیکل ترکیبی که منجر به افزایش حدود 40 درصدی تولید برق این نیروگاه‌ها می‌شود.

2- حمایت جدی و همه‌جانبه از بخش خصوصی و سرمایه‌گذاری‌های مردمی جهت احداث نیروگاه‌های خورشیدی

3- حمایت از نیروگاه‌های CHP و عدم قطع گاز این نیروگاه‌ها در ماه‌های سرد سال

4- حمایت از احداث نیروگاه‌های تلمبه‌ای ذخیره‌ای کوچک و متوسط (این نیروگاه‌ها نقش باتری نیروگاه‌های خورشیدی را دارند به این ترتیب که در طول روز با برق خورشیدی آب از حوضچه پایین به حوضچه بالا پمپ می‌شود و در ساعات اوج مصرف با رهاسازی آب، برق به شبکه تزریق می‌شود).

5- تبدیل سدهای موجود به نیروگاه‌های مختص تأمین برق در ساعات اوج مصرف (آب پشت سدهای دارای نیروگاه فقط در ساعات اوج مصرف رهاسازی شود تا حداکثر برق در ساعات اوج مصرف تولید شود).

6- جایگزینی موتور کولرهای موجود با موتور BLDC (حدود 40 درصد برق تولیدی کشور تابستان‌ها در کولرهای گازی و آبی مصرف می‌شود، کولرهای آبی با موتور BLDC مصرف برق تا 50 درصد کمتر دارند)، زمانی این طرح قابل اجرا خواهد بود که امتیازی برای تولیدکنندگان و توزیع‌کنندگان موتورهای BLDC لحاظ کنیم، چراکه قیمت موتورهای BLDC بالاتر از موتورهای معمولی کولر است و تا زمانی که برق یارانه‌ای است، چاره‌ای جز پرداخت تفاوت قیمت به تولیدکنندگان و توزیع‌کنندگان وجود ندارد.

7- تعیین سهمیه‌ برق یارانه‌ای برای هر خانواده ساکن در هر اقلیم (تا زمان آزادسازی قیمت برق و حذف یارانه‌های مشوق مصرف بیشتر).

8- هوشمندسازی کنتورهای برق (تاکنون تعلل زیادی در این خصوص صورت گرفته و این تعلل‌ها خسارت‌های زیادی به دنبال داشته، به‌هیچ‌وجه نباید بیش از این در این خصوص تعلل صورت پذیرد).

9- اجازه صادرات بخشی از برق تولیدی نیروگاه‌های خورشیدی و نیروگاه‌های متعلق به بخشی خصوصی جهت تشویق به سرمایه‌گذاری بخش خصوصی در این حوزه.

10- نوسازی و توسعه شبکه برق درون‌شهری و بین شهری برای افزایش ظرفیت توزیع و کاهش هدررفت برق و امکان صادرات به کشورهای هدف از جمله هند، پاکستان و عراق.

11- جایگزینی تدریجی برق با گاز امکان تأمین سوخت نیروگاه‌ها در ماه‌های سرد را فراهم می‌کند و نیروگاه‌ها در زمستان با بهر‌ه‌وری انرژی ۱۵درصد بالاتر نسبت به تابستان برق تولید خواهند کرد.

12- افزایش قیمت گاز و برق برای ساختمان‌های اداری دولتی و خصوصی.

13- جرائم سنگین برای رعایت‌نکردن مقررات مربوط به انرژی در ساختمان‌سازی‌ها.

بدون تردید تقاضا برای نفت و مشتقات نفتی طی 10 سال آینده به سرعت کاهش خواهد یافت، ازاین‌رو حاکمیت و وزارت نفت باید خود را برای شرایط پیش‌رو آماده کنند.