تلاش دوباره توکیو

مالک مصدق: در آستانه روز بازگشت دوباره ترامپ به کاخ سفید و گمانه‌زنی در‌باره نحوه تعامل و تقابل تهران - واشنگتن، یک رسانه ژاپنی مدعی نقش احتمالی توکیو در میانجیگری میان ایران و آمریکا شد. به نوشته ایسنا، یک منبع مطلع مدعی شد دولت ایران در‌ حال بررسی میانجیگری ژاپن در مذاکرات پشت پرده با دولت بعدی «دونالد ترامپ»، رئیس‌جمهور منتخب آمریکا، درباره موضوع هسته‌ای است.

خبرگزاری کیودو با انتشار این مطلب خبر داد: «دولت قبلی ترامپ رویکرد سخت‌گیرانه‌ای نسبت به موضوع برنامه هسته‌ای ایران داشت که موجب افزایش تنش‌ها در روابط ایران و آمریکا شد. ژاپن کشور دوست ایران محسوب می‌شود و در صورت میانجیگری، انتظار می‌رود در کاهش تنش‌ها میان آمریکا و ایران درباره برنامه هسته‌ای آن و موضوع تحریم‌ها ایفای نقش کند».

هفته گذشته بود که عباس عراقچی، وزیر امور خارجه ایران، طی مصاحبه‌ای با شبکه الغد مصر درباره برنامه هسته‌ای این کشور نیز از آمادگی تهران برای مذاکرات گفت و بیان کرد: «ما همچنان منتظر تصمیم طرف‌هایی هستیم که با آنها وارد مذاکره شده‌ایم که متشکل از سه کشور اروپایی، چین، روسیه و طرف آمریکایی است که از برجام خارج شد». به گفته مسئول سیاست خارجی ایران: «ما به صلح‌آمیز‌بودن پرونده هسته‌ای خویش اطمینان کامل داریم و هیچ مخالفتی با مشارکت و همکاری دیگران نداریم و حتی پس از خروج آمریکا به‌هیچ‌وجه میز مذاکراه را رها نکرده‌ایم و آماده‌ایم تا وارد مذاکرات شرافتمندانه بر‌اساس احترام و منافع متقابل شویم».

تجربه شکست‌خورده «آبه» و امید به موفقیت در تجربه جدید

در‌ حالی گزارشات از تلاش مجدد ژاپن برای میانجیگری بین ایران و آمریکا در آستانه شروع به کار دولت تازه دونالد ترامپ خبر می‌دهد که خرداد‌ماه سال ۹۸، شینزو آبه‌، نخست‌وزیر فقید ژاپن، تجربه شکست‌خورده‌ای را در دولت اول دونالد ترامپ برای میانجیگری بین تهران و واشنگتن داشت. اگرچه اکنون بسیاری معتقدند دولت دوم ترامپ با دولت اول او بسیار متفاوت است، اما در این بین هنوز نمی‌توان به خروجی ملموس و موفقیت ژاپنی‌ها در‌این‌باره امیدوار بود.

البته پیش‌ از انتشار این خبر، در مرداد‌ماه سال جاری، مسعود پزشکیان رئیس‌جمهور منتخب، در گفت‌وگوی تلفنی با «فومیو کیشیدا»، نخست‌وزیر ژاپن، به سخنان نخست‌وزیر ژاپن درباره برجام اشاره کرد و گفت: «این آمریکا بود که ابتدا از برجام خارج شد و سپس شدیدترین تحریم‌ها را علیه ملت ایران اعمال کرد. با‌این‌حال جمهوری اسلامی ایران همواره آماده هر‌گونه گفت‌وگو در این زمینه با ملاحظه همه جوانب برای احقاق حقوق ملت ایران بوده و هست». نخست‌وزیر ژاپن همچنین با ابراز امیدواری نسبت به احیای توافق هسته‌ای گفته بود: «جامعه بین‌المللی و از جمله ژاپن انتظار بزرگی از دولت آینده جناب‌عالی برای تعامل مؤثر در این راستا دارد.

همچنین ژاپن با توجه به دوستی دیرینه با جمهوری اسلامی ایران و نیز روابط نزدیک با ایالات متحده آمریکا، آماده ایفای نقش سازنده میان دو طرف برای احیای برجام است». کیشیدا در پایان، گفت‌وگوی خود با پزشکیان را مفید و معنادار توصیف کرد و ضمن تأکید بر اهمیت تداوم این گفت‌وگوها، ابراز امیدواری کرد که در آینده نزدیک فرصت دیدار حضوری و نیز سفر به ایران برای او فراهم شود.