کشف شواهدی از یک «جهش فناوری» که ۹۰۰ هزار سال قبل اتفاق افتاد

فرادید| حدود ۹۰۰۰۰۰ سال پیش، فناوری استفاده از ابزارهای سنگی پیشرفت مهمی پیدا کرد که شواهدی از آن حالا در اسپانیا کشف شده است.

به گزارش فرادید، این جهش فناوری که در «اِل بارانک دِ لا بوئِیا» در شمال شرقی اسپانیا کشف شد، حاصل یک انشعاب تکاملی بین انسان‌های مدرن و نئاندرتال‌های قدیمی‌تر است، بنابراین این پیشرفت‌ها در ابزارهای سنگی احتمالاً توسط اجداد مشترک ما و/یا گونه‌های انسانی منقرض‌شده‌ی دیگر ایجاد و استفاده شده است. 

لومبائو و تیمش در مقاله خود نوشتند: «رفتار فن‌آوری مشاهده‌شده در اِل بارانک دِ لا بوئِیا، نشان‌دهنده‌ی پیشرفت‌های تکنولوژیکی قابل‌توجه و رفتار پیش‌بینانه است.» 

تجزیه و تحلیل‌ها نشان داده روشی که ابزارها طبق آن شکل داده شدند از یک توالی مشترک پیروی می‌کرده، به این معنا که سازندگان ابزار از یک الگوی مشترک برای دستیابی به نتایج ثابت استفاده می‌کردند. این انسان‌های باستانی ابزارهایی بزرگ‌تر از آنچه که قبلاً دیده شده بود تولید می‌کردند و این ابزارها را برای اهداف خاصی طراحی می‌کردند. این ویژگی‌ها رویهم‌رفته نشان‌دهنده‌ی سطح پیچیده‌ای از آینده‌نگری و برنامه‌ریزی است. 

قدمت قدیمی‌ترین ابزار سنگی شناخته‌شده که به عنوان Oldowan یا حالت ۱ طبقه‌بندی شده، تقریباً به ۳ میلیون سال پیش می‌رسد. این ابزارهای اولیه که توسط انسان‌های باستانی در سراسر آفریقا تولید شدند، نتیجه‌ی کوبیدن یک سنگ به سنگ دیگر بودند. خرده‌های بدست‌آمده لبه‌های تیزی داشتند که می‌توانستند با ضربات بیشتر اصلاح شوند. 

اما آنچه لومبائو و همکارانش کشف کرده‌اند، نخستین شواهد در اروپا از تکنیک‌های پیچیده‌تر است که با آن‌ها تبرهای سنگی آشولیانی ساخته شدند. این ابزارها با استفاده از مواد دیگری همچون استخوان و چوب برای کمک به کامل کردن تیغه‌ها از راه اصلاح بیشتر پردازش شدند. ابزار بدست‌آمده نیز به احتمال زیاد متقارن بودند. 

انسان‌های باستانی که در اِل بارانک دِ لا بوئِیا در اوایل پلیستوسین میانه می‌زیستند، فرآیند پیچیده‌ای ایجاد کردند که شامل انتقال طیفی از مصالح محلی برای ساخت تبرها و کلنگ‌هایشان در مراحل مختلف تولیدشان میشد. آن‌ها مصالح خاصی را برای اهداف مختلف انتخاب کردند، مانند سنگ چخماق برای ابزار کوچکتر و شیست برای ابزار بزرگتر. 

تولید ابزار در پلیستوسین میانه تخصصی‌تر شد

لومبائو می‌گوید: «یافته‌های ما در اِل بارانک دِ لا بوئِیا شاهد بی‌نظیری از تغییر تکنولوژیکی انسان‌ها در اروپا در زمانیست که ابزارها نه تنها سودمند بودند، بلکه برنامه‌ریزی پیچیده و استفاده کارآمدتر از منابع داشتند». 

اما سرنخ‌هایی وجود دارد که نشان می‌دهد این فناوری جدید ممکن است از اِل بارانک دِ لا بوئِیا سرچشمه نگرفته باشد. برخی تکنیک‌ها به طور ناگهانی در منطقه ظاهر شدند، به این معنا که تکنیک‌های جدید با مهاجرت ظاهر شدند نه توسعه محلی. 

افزون بر این، این ابزارها شباهت زیادی به محوطه‌های دیگر مانند عبیدیه در سوریه دارند. 

محققان نوشتند: «پیشنهاد ما اینست که اِل بارانک دِ لا بوئِیا شاید نشان‌دهنده پراکندگی اولیه آشولیان‌ها از آفریقا در حدود ۱.۴ میلیون سال پیش باشد.» 

این ابزارها بسیار مهم تلقی می‌شوند چون شواهد اولیه توانایی شناختی برای استفاده از یک مدل ذهنی هستند که شامل آینده‌نگری و برنامه‌ریزی می‌شود. 

لومبائو توضیح می‌دهد: «این محوطه به ما نشان داد نوآوری فناوری خطی یا یک جهش کاملاً ناگهانی نبوده، بلکه نتیجه امواج متعدد پراکندگی جمعیت و ورود تدریجی رفتارهای فناورانه جدید از آفریقا به اروپا بوده است.»

مترجم: زهرا ذوالقدر