( تصاویر) فراشاه و میزبانی یک خانه بسیار خاص

فراشاه روستایی باستانی در نزدیکی شهر یزد است که در حومه شهرستان تفت و در دامنه ارتفاعات شیرکوه قرار دارد. به دلیل نزدیکی به مناطق کویری مرکزی، معماری آن با ویژگی های متمایز کویر مطابقت دارد.

به عنوان مثال، اشکال طاق ها و گنبدها، فرم ها و ترکیب رنگ های معماری آن، همگی بیانی نرم و فروتنانه را به تصویر می کشند. از این رو این روستا به دلیل هویت و اصالت تاریخی خود می تواند به عنوان یک معیار اکوتوریسم جهانی شناخته شود.

در هر منطقه ای، این دو کیفیت را می توان از طریق معماری بومی و مطالعات مردم شناسی کشف کرد. هویت یک مکان که بر هویت شهروندان آن تأثیر می گذارد، با منظر و معماری آن (یعنی جنبه های بصری و عملکردی معماری) ارتباط تنگاتنگی دارد.

همذات پنداری دو طرفه بین انسان و معماری، اولاً ناشی از شکل‌گیری معماری توسط افکار و نیات مردم و همچنین مهارت آنهاست. ثانیاً، ویژگی‌های معماری یک ساختمان یا پارچه ناگزیر بر رفتار اجتماعی افراد نیز تأثیر می‌گذارد. در مناطق کویری، رابطه بین معماران محلی و معماری ساختمان‌ها، پویایی متفاوتی را از نظر توافق با محدودیت‌ها و کیفیت‌های جغرافیایی طبیعت نشان می‌دهد.

 از این رو، با مشارکت فوری ساکنین، به حق می توان از معماری کویر به عنوان معماری مردمی یاد کرد. با این حال، نگاهی اجمالی به مشکلات نوظهور بافت تاریخی روستایی فراشاه، عدم مشارکت محلی در ساخت محیط ساخته شده را نشان می دهد، به گونه ای که نه تنها مشارکت ساکنان به حداقل رسیده، بلکه هرگونه همکاری فوری به طور کامل حذف شده است.

علاوه بر این، منظر روستایی در این روستا در دهه‌های اخیر به دلیل اتوماسیون و ساخت ساختمان‌های غیراصیل و بدون ارجاع معماری به هویت اصیل روستایی، آسیب‌های زیادی دیده است. وسعت این خسارت به حدی رسیده است که بخش هایی از این روستا هم اکنون به کلی متروکه یا تخریب شده است.

در نتیجه یک محیط روستایی نسبتاً غیر پویا در این روستا ایجاد شده و کمبود آشکار فرصت شغلی وجود دارد. در نتیجه روستانشینان بومی به طور گسترده از این روستا مهاجرت کرده اند. به طور کلی، مشارکت عمومی مطلوب تلقی می شود زیرا ممکن است فضایی را ایجاد کند که به بهترین وجه نیازها و فعالیت های انسان را کفایت کند.

 بر این اساس، هیچ کس به جز خود روستاییان نمی تواند توجه و درک اساسی از نیازهای آنها داشته باشد. از آنجایی که آنها از شکل و عملکرد فعالیت های مورد نظر آگاه هستند، به راحتی می توانند یک ادراک فضایی هماهنگ داشته باشند.

علاوه بر این، مردم محلی به طور منظم گرد هم می آیند. از این رو، فرصت‌های مساعدی برای مشارکت و همکاری آنان در تصمیم‌گیری در مورد محیط زندگی، ارائه مشاغل جدید و ایجاد حس تعلق قوی‌تر نه تنها بین افراد، بلکه به محل سکونت آنها ایجاد می‌شود. در نهایت، این احساس تعلق می تواند مانع از مهاجرت آنها شود.

 در این پروژه یکی از ساده ترین نمونه های زندگی را برای ساخت خانه باغ برای نسل جوان و بافت جدید فراشاه ارائه کردیم. نه تنها مردم در ساختن خانه ها و محیط های خود مشارکت می کنند، شغل ایجاد می کنند و کسب درآمد می کنند، بلکه با هویت و کالبد بافت کهن روستا و سبک زندگی قدیمی و نیازهای روستاییان همخوانی دارند. در این نمونه اولیه، برنامه‌های خطی گذشته متناسب با سبک زندگی معاصر با حفظ حریم خصوصی، به طرح‌های رایگان تغییر یافت.

همچنین فضایی چند منظوره برای اسکان گردشگران در طبقه دوم در نظر گرفته شد که می تواند راهگشای درآمدزایی روستاییان و حفظ روستای فراشاه به عنوان یک نقطه گردشگری پویا و پرنشاط باشد. این فضای چند منظوره می تواند محلی برای تهیه فرآورده های دامی و باغات انار روستاییان در زمان غیبت گردشگران باشد.

منبع: خط معمار