۵ توصیه برای داشتن کبدی سالم
کبد به عنوان یکی از اعضای حیاتیِ بدن حدود ۵۰۰ وظیفه مهم دارد که از بین بردن تمام سموم بدن، پاکسازی داروها از بدن و متابولیسم تمام مواد غذایی از جمله وظایف آن است و از این رو سلامت کبد برای سلامت عمومی بدن از اهمیت بالایی برخوردار است.
از دیگر وظایف مهم کبد می‌توان به تنظیم میزان کلسترول، ساخت پروتئین و صفرا برای کمک به جذب چربی‌ها، ذخیره قند در مواقع لزوم و تنظیم سطح هورمون‌ها اشاره کرد که همگی به طور روزانه توسط کبد در بدن انجام می‌شود.
به طور معمول شاید سلامت کبد مورد توجه افراد نباشد اما به محض ایجاد کوچک‌ترین مشکل برای این عضو حیاتی، اهمیت بالای آن درک می‌شود.
برای مثال در بیماری سیروز کبدی که سلول‌های کبد با بافت‌های زخم جایگزین می‌شوند، ممکن است کبد از انجام وظایف حیاتی خود باز بماند. همچنین بیماری کبد چرب غیرالکلی که می‌تواند به سیروز منجر شده و در میان افراد چاق رایج است، از جمله بیماری‌های کبدی خطرناک محسوب می‌شود. در صورتی که کبد از کار بیفتد، بدن با تجمع سموم و ناکارآمدی در متابولیسم مواد غذایی و پاکسازی داروها مواجه می‌شود.
به همین منظور در ادامه چند توصیه برای داشتن کبدی سالم به نقل از پایگاه اطلاع‌رسانی "دانشکده پزشکی هاپکینز" آورده شده است:
۱) از مصرف الکل جدا خودداری کنید:
اگر تصور می‌کنید تنها مصرف دائم و زیاد الکل برای کبد مضر است، سخت در اشتباهید. مصرف تنها چهار اونس الکل به طور روزانه برای مردان و تنها دو انس برای زنان می‌تواند منجر به سیروز کبدی شود. پس بهتر است از مصرف الکل به هر میزان خودداری کنید.
۲) در کاربرد مواد شیمیایی و سموم احتیاط کنید:
مواد شوینده، حشره‌کش‌ها، سموم مخصوص دفع آفات و سموم دیگر می‌توانند به کبد شما آسیب برسانند. برچسب‌های هشداردهنده در مورد مواد شیمیایی مورد استفاده‌تان را با دقت بخوانید و شیوه‌های صحیح مصرف را بکار بگیرید.
۳) از هپاتیت جلوگیری کنید:
- واکسیناسیون را فراموش نکنید: هپاتیت A و B بیماری‌های ویروسی کبد هستند. اگرچه اکنون بسیاری از کودکان در برابر این دو بیماری واکسینه شده‌اند اما بسیاری از بزرگسالان واکسن آن را دریافت نکرده‌اند. اگر در معرض خطر ابتلا به این بیماری‌ها هستید از پزشک خود در مورد نحوه واکسیناسیون مشورت بگیرید.
- مراقب روش‌های انتقال ویروسِ هپاتیت باشید: هپاتیت B و C می‌توانند به بیماری‌های مزمنی تبدیل شوند که در نهایت ممکن است کبد شما را از بین ببرد. این بیماری‌ها توسط خون و مایعات بدن دیگر منتقل می‌شوند.
- دستان خود را بشویید: هپاتیت A از طریق تماس با غذا یا آب آلوده پخش می‌شود. دست‌های خود را به طور مرتب بشویید.
۴) مراقب داروها و مکمل‌های گیاهی باشید:
یکی از دلایلی که بسیاری از داروها از رده خارج شده یا پس از انجام آزمایش‌ها وارد بازار نمی‌شوند، آسیبی است که می‌توانند به کبد وارد کنند. برای مثال آمارها حاکی از آن است که ۲۰ درصد از آسیب‌های کبدی در ایالات متحده آمریکا به دلیل مصرف خودسرانه مکمل‌های دارویی رخ می‌دهد. پیش از مصرف هر گونه دارو یا مکمل شیمیایی یا دارویی حتماً با پزشک خود مشورت کنید.
۵) پیروی از رژیم غذایی مناسب و ورزش روزانه را فراموش نکنید:
چاقی از عوامل اصلی کبد چرب است که می‌تواند منجر به سیروز کبدی شود. با ورزش روزانه و پیروی از یک رژیم غذایی مناسب و سالم از چاقی و بیماری‌های کبدی دور بمانید.
به طور معمول شاید سلامت کبد مورد توجه افراد نباشد اما به محض ایجاد کوچک‌ترین مشکل برای این عضو حیاتی، اهمیت بالای آن درک می‌شود.
برای مثال در بیماری سیروز کبدی که سلول‌های کبد با بافت‌های زخم جایگزین می‌شوند، ممکن است کبد از انجام وظایف حیاتی خود باز بماند. همچنین بیماری کبد چرب غیرالکلی که می‌تواند به سیروز منجر شده و در میان افراد چاق رایج است، از جمله بیماری‌های کبدی خطرناک محسوب می‌شود. در صورتی که کبد از کار بیفتد، بدن با تجمع سموم و ناکارآمدی در متابولیسم مواد غذایی و پاکسازی داروها مواجه می‌شود.
به همین منظور در ادامه چند توصیه برای داشتن کبدی سالم به نقل از پایگاه اطلاع‌رسانی "دانشکده پزشکی هاپکینز" آورده شده است:
۱) از مصرف الکل جدا خودداری کنید:
اگر تصور می‌کنید تنها مصرف دائم و زیاد الکل برای کبد مضر است، سخت در اشتباهید. مصرف تنها چهار اونس الکل به طور روزانه برای مردان و تنها دو انس برای زنان می‌تواند منجر به سیروز کبدی شود. پس بهتر است از مصرف الکل به هر میزان خودداری کنید.
۲) در کاربرد مواد شیمیایی و سموم احتیاط کنید:
مواد شوینده، حشره‌کش‌ها، سموم مخصوص دفع آفات و سموم دیگر می‌توانند به کبد شما آسیب برسانند. برچسب‌های هشداردهنده در مورد مواد شیمیایی مورد استفاده‌تان را با دقت بخوانید و شیوه‌های صحیح مصرف را بکار بگیرید.
۳) از هپاتیت جلوگیری کنید:
- واکسیناسیون را فراموش نکنید: هپاتیت A و B بیماری‌های ویروسی کبد هستند. اگرچه اکنون بسیاری از کودکان در برابر این دو بیماری واکسینه شده‌اند اما بسیاری از بزرگسالان واکسن آن را دریافت نکرده‌اند. اگر در معرض خطر ابتلا به این بیماری‌ها هستید از پزشک خود در مورد نحوه واکسیناسیون مشورت بگیرید.
- مراقب روش‌های انتقال ویروسِ هپاتیت باشید: هپاتیت B و C می‌توانند به بیماری‌های مزمنی تبدیل شوند که در نهایت ممکن است کبد شما را از بین ببرد. این بیماری‌ها توسط خون و مایعات بدن دیگر منتقل می‌شوند.
- دستان خود را بشویید: هپاتیت A از طریق تماس با غذا یا آب آلوده پخش می‌شود. دست‌های خود را به طور مرتب بشویید.
۴) مراقب داروها و مکمل‌های گیاهی باشید:
یکی از دلایلی که بسیاری از داروها از رده خارج شده یا پس از انجام آزمایش‌ها وارد بازار نمی‌شوند، آسیبی است که می‌توانند به کبد وارد کنند. برای مثال آمارها حاکی از آن است که ۲۰ درصد از آسیب‌های کبدی در ایالات متحده آمریکا به دلیل مصرف خودسرانه مکمل‌های دارویی رخ می‌دهد. پیش از مصرف هر گونه دارو یا مکمل شیمیایی یا دارویی حتماً با پزشک خود مشورت کنید.
۵) پیروی از رژیم غذایی مناسب و ورزش روزانه را فراموش نکنید:
چاقی از عوامل اصلی کبد چرب است که می‌تواند منجر به سیروز کبدی شود. با ورزش روزانه و پیروی از یک رژیم غذایی مناسب و سالم از چاقی و بیماری‌های کبدی دور بمانید.