محله اعیان‌نشین تهران قدیم کجا بود؟

محله بزرگ و تاریخی اودلاجان در گذشته زیرمحله‌های متعددی را در خود جای‌داده بود. در نقشه‌هایی که از تهران قدیم موجود است می‌توان این محله را مشاهده کرد.

به گزارش همشهری آنلاین، نقشه‌هایی که محله‌های مختلف این محله اعیان نشین را نشان می‌داد. نصرالله حدادی، تهران پژوه دراین‌باره می‌گوید: «هر یک از زیرمحله‌های اودلاجان بر اساس یک خصوصیت و مشخصه خاصی نام‌گذاری شده بودند. این مشخصه‌ها گاه به‌واسطه حضور شخصیت و فردی خاصی بود یا به دلیل وجود اقوامی مشخص که در آن محله زندگی می‌کردند نام‌گذاری می‌شد و یا بر اساس یک اتفاق و موضوع خاصی معروف بود. برای مثال محله حیاط شاهی به‌واسطه خانه اعیانی آقا محمدخان قاجار که زن هایش را آنجا نگه‌داری می‌کرد به محله حیاط شاهی معروف شد. یا محله کلیمی‌ها به دلیل حضور یهودی‌ها به این نام معروف شد. محله عرب‌ها، شام بیاتی‌ها، سادات که اغلب شیرازی بودند و محله افشاری‌ها نیز به دلیل حضور اقوام خاصی شکل‌گرفته و نام‌گذاری شدند.»

حدادی اعیان‌نشین بودن را از خصوصیت اکثر محله‌های اودلاجان بیان می‌کند و می‌گوید: «محدوده اودلاجان اعیان‌نشین بود. صدراعظم‌های بنام و شخصیت‌های مهم آنجا خانه داشتند. مثلاً سیدالوزراء میرزا عیسی فراهانی پدر میرزا ابوالقاسم قائم‌مقام فراهانی که لقب میرزا بزرگ را داشت در اودلاجان زندگی می‌کرد. نخستین شاه قاجار هم باوجود اخته بودن حرمسرایش را در اودلاجان به نام حیاط شاهی بناکرده بود. از طرفی کلیمیان هم از نظر مالی در وضعیت مناسبی قرار داشتند. بیشتر اقوام ساکن آنجا نیز از یک مهارت و کسب‌وکار خوبی برخوردار بودند. اودلاجان و محله‌هایش به‌قول‌معروف بالا شهر امروز بود. البته امروز بسیاری از این محله‌ها در جریان توسعه شهری حذف شده و از بین رفته است.»