دیابت؛ چهارمین علت مرگ در ایرانی‌ها

شرق: معاون بهداشت وزارت بهداشت با اشاره به شیوع دیابت در دنیا و بی‌اطلاعی برخی افراد از بیماری خود گفت: متأسفانه تعداد افرادی که به بیماری دیابت مبتلا هستند یا در معرض ابتلا به این بیماری قرار دارند و شناسایی نمی‌شوند‌ بسیار زیاد است. بنابراین اطلاع‌رسانی درباره دیابت از اهمیت فراوانی برخوردار است.

دکتر علیرضا رئیسی در آیین افتتاحیه همایش «تازه‌های دیابت» که صبح ‌روز گذشته، شنبه‌ ۱۹ آبان‌ برگزار شد، اظهار کرد: توجه به بیماری‌های غیرواگیر از اهمیت بسیار فراوانی برخوردار است. کشورهایی که به بیماری‌های غیرواگیر توجه کرده‌اند، میزان مرگ‌و‌میر ناشی از کرونا نیز در آنها کمتر بود و افرادی که به بیماری‌های زمینه‌ای مانند بیماری‌های قلبی‌عروقی و دیابت مبتلا بودند، به دلیل ابتلا به کرونا جان خود را از دست می‌دادند.

او ادامه داد: توجه به بیماری‌های غیرواگیر از اهمیت فراوانی برخوردار است. من بر این باور هستم که توجه به بیماری‌های غیرواگیر به معنای واکسیناسیون در‌برابر بیماری‌های واگیردار است. اگر بیماری‌های غیر‌واگیر را کنترل کنیم، در‌برابر بیماری‌های واگیردار می‌توانیم میزان آسیب‌پذیری را کنترل کنیم.

معاون بهداشت وزارت بهداشت با بیان اینکه مطالعه‌ای در‌باره بیماری‌های غیرواگیر در سال ۲۰۲۱ انجام شده، تصریح کرد: نتایج این مطالعه بیانگر آن است که‌ یک نفر از هر ۱۰ نفر در جهان به بیماری دیابت مبتلا‌ست و همچنین یک نفر از هر ۱۸ نفر «اختلال قند ناشتا» (IFG) دارد.

رئیسی با اشاره به نتایج مطالعه سال ۲۰۲۱ اظهار کرد: یک نفر از هر دو نفری که در معرض ابتلا به دیابت هستند یا به این بیماری مبتلا شده‌اند، تشخیص داده نشده‌اند. متأسفانه تعداد افرادی که به بیماری دیابت مبتلا هستند یا در معرض ابتلا به این بیماری قرار دارند و شناسایی نمی‌شوند، بسیار زیاد است. با توجه به این شرایط، اطلاع‌رسانی درباره دیابت از اهمیت فراوانی برخوردار است. برای مثال، برخی افراد اظهار می‌کنند ‌میزان قند خون ناشتای آنها ۱۲۰ است و با مصرف توت خشک می‌توانند قند خون خود را کنترل کنند، اما پس از مدتی و با انجام یک تست قند خون با عدد بیشتری مواجه می‌شوند.

او با بیان اینکه سه‌چهارم مبتلایان به دیابت در منطقه خاورمیانه حضور دارند، افزود: تعداد مبتلایان به دیابت که در منطقه خاورمیانه حضور دارند بسیار زیاد است و می‌بایست به آن توجه کرد.

معاون بهداشت وزیر بهداشت با بیان اینکه شاخص‌های متعددی برای شاخص‌های توسعه‌ای در نظر گرفته شده است، افزود: ریسک‌فاکتورهایی مانند میزان استعمال دخانیات، بیماری‌های قلبی‌عروقی، دیابت و فشارخون از‌ جمله مواردی هستند که برای بررسی شاخص‌های توسعه‌ای مورد بررسی قرار می‌گیرند. کاهش میزان ریسک‌فاکتورها به‌ عنوان شاخص‌های توسعه در نظر گرفته شده، اما این موضوع برای دیابت لحاظ نشده است، بلکه ثابت‌ماندن نرخ شیوع این بیماری به‌ عنوان شاخص توسعه در نظر گرفته شده است.

رئیسی با بیان اینکه موضوع ثبت اطلاعات در پرونده الکترونیک ‌‌و ثبت اطلاعات بیماران دیابتی‌ای که به بخش‌های خصوصی و دولتی مراجعه می‌کنند به‌طور جدی پیگیری می‌کنیم، گفت: ثبت اطلاعات بیماران دیابتی جزء اولویت‌های اصلی وزارت بهداشت است و این موضوع به دفتر مدیریت بیماری‌های غیرواگیر وزارت بهداشت محول شده است. ثبت اطلاعات بیماران دیابتی را به‌طور جدی آغاز خواهیم کرد و اطلاعات بیماران را ثبت خواهیم کرد تا پزشکان به اطلاعات بیمار دسترسی داشته باشند. میزان ابتلا به دیابت در کشور ۱۴.۵ درصد است.

او درباره اطلاعات و جامعه آماری دیابت در کشور گفت: مطالعات «استپس» تاکنون دو مرتبه در کشور انجام شده و این مطالعه برای مدتی متوقف شد. مطالعات استپس را با رویکردی جدید از سر می‌گیریم و اطلاعات خود را به‌روز می‌کنیم.

معاون بهداشت وزارت بهداشت درباره شیوع دیابت در کشور توضیح داد: میزان شیوع دیابت در کشور برمبنای FBS، به میزان ۱۴.۱ و براساس A۱c نیز ۱۷.۵ درصد است. پوشش درمان دیایت در کشور بر‌اساس مطالعات استپس، ۶۵ درصد است و درمان مؤثر این بیماری ۳۱ درصد است. همچنین نتایج مطالعات استپس بیانگر این است که ۷۱ درصد بیماران دیابتی از بیماری خود مطلع هستند.

او ادامه داد: اگرچه ۷۱ درصد بیماران دیابتی از بیماری خود مطلع هستند، اما توانسته‌ایم ‌بیماری ۳۱ درصد این افراد را کنترل کنیم. این آمار و ارقام بیانگر آن است که بیماری دو نفر از هر سه بیمار کنترل نمی‌شود. برخی بیماران نسبت به بیماری خود آگاه هستند، اما آگاهی از بیماری به‌تنهایی کافی نیست، بلکه آگاهی از بیماری باید سبب تغییر رفتار و سبک زندگی شود. آمار و ارقام آگاهی از بیماری و اثرگذاری درمان بیانگر این است که اگرچه نسبت به ابتلا به بیماری آگاهی داریم ولی نتوانسته‌ایم سبک زندگی و رفتار بیماران را تغییر دهیم و باید بر این موضوع متمرکز شویم.

رئیسی درباره پوشش درمان مؤثر پس از A۱c گفت: پوشش درمان مؤثر پس از A۱c به میزان ۲۷ درصد است. در چنین شرایطی‌ افرادی که بیماری آنها کنترل نمی‌شود باید در انتظار عوارض دیابت باشند.