تصادف خونین در میدان شهدا درگیری در بهشت

نورا حسینی‌: ساعت ۱۵:۱۰ ظهر روز یکشنبه ششم آبان‌، یک دستگاه اتوبوس بخش خصوصی در مسیر غرب به شرق خیابان مجاهدین اسلام قبل از میدان شهدا در حال حرکت بود که ابتدا با یک خودروی پراید برخورد کرد‌ و راننده کنترل وسیله نقلیه را از دست می‌دهد. در ادامه با سه دستگاه موتورسیکلت در ‌حال حرکت و چهار دستگاه خودروی سواری پارک‌شده در حاشیه خیابان برخورد می‌کند. سپس این اتوبوس به رفیوژ وسط خیابان برخورد کرده و متوقف می‌شود. در این حادثه دو نفر کشته و 9 نفر زخمی می‌شوند‌. حادثه‌ای خونین که بحران فرسودگی در ناوگان حمل‌ونقل عمومی را یادآوری کرد‌. روز گذشته، جعفر تشکری‌هاشمی، رئیس کمیسیون حمل‌ونقل شورای شهر، در صحن شورا به این حادثه اشاره و از عدم تخصیص کامل بودجه اورهال اتوبوس‌ها انتقاد کرد.

او دلیل حادثه را نقص فنی اتوبوس دانست و گفت‌:‌ به گفته راننده، گیرکردن پدال گاز دلیل این تصادف بوده است. این حادثه تلخی است که در ساعت کاری و در یک شهر آرام اتفاق افتاده. اما این فقط یک تصادف نبود. اعضای شورای شهر، اگر کمی این حادثه را ریشه‌یابی کنیم به نکات خاصی می‌رسیم. سال ساخت اتوبوسی که تصادف کرد ۱۳۸۶ بوده؛ یعنی ۱۷ سال در تهران کار کرده و مسافر جابه‌جا کرده است. مطابق مصوبه ۱۷ دی سال ۱۴۰۲ دولت، میزان کارکرد اتوبوس‌ها ۱۰ سال است و گفته شده اگر اتوبوسی اورهال شود، پنج سال به عمر آن اضافه می‌شود؛ یعنی حتی اگر این اتوبوس اورهال هم می‌شد که نشده بود، حداکثر عمر مفید آن باید ۱۵ سال می‌بود، ولی شاهد هستیم که این اتوبوس ۱۷ سال کار کرده است. در سه سال گذشته بارها گفته‌ایم که ناوگان اتوبوسرانی تهران فرسوده و زهوار‌در‌رفته است. این اتوبوس‌ها دیگر قادر به ارائه خدمات به شهروندان نیستند. مردم ما با رنج و مصیبت بسیار از اتوبوس‌ها استفاده می‌کنند. اقداماتی که شهرداری تهران انجام داده جای تشکر دارد و در برابر کارهای انجام‌نشده نیز جای گله‌مندی وجود دارد. وقتی تهران به هفت هزار اتوبوس احتیاج دارد، ما نمی‌توانیم دلخوش به قرارداد هزارو ‌500 اتوبوس داخلی و یک قرارداد اتوبوس برقی که چیزی از آن مشخص نیست، باشیم.

تشکری‌هاشمی با تأکید بر اینکه به هر قیمت ممکن باید برای تهران اتوبوس تأمین کنیم، گفت: در بودجه، ۱۰ هزار میلیارد تومان مازاد برای ناوگان حمل‌ونقل عمومی اختصاص داده‌ایم تا مشکلات حمل‌ونقلی کاهش یابند، اما بخش اندکی از این بودجه‌ها صرف بهبود ناوگان و توسعه آن شده است. در بودجه سال گذشته، هزارو ‌۳۲۵ میلیارد تومان برای نوسازی و بازسازی ناوگان منابع گذاشته‌ایم، اما مطابق با گزارش‌ها تنها حدود 400 میلیارد تومان مستقیما برای این کار تخصیص داده شده و بخش دیگر به دیون این بخش که اوراق قرضه بوده تخصیص یافته است. دوستان شهرداری باید اهتمام ویژه‌ای به تعمیرات و نوسازی داشته باشند.

کهنه‌بودن ناوگان، خاص اتوبوسرانی نیست؛ در مترو نیز شاهد همین موارد هستیم. در بازدیدی که چند روز گذشته از مجموعه واگن‌سازی داشتم، متوجه شدم از هزارو ‌۵۰۰ میلیارد تومان بودجه سال گذشته، تنها ۲۶۲ میلیارد تومان هزینه قطعی شده است؛ یعنی مصوبات ما تأثیرگذاری لازم برای بهبود نداشته‌اند. هر‌چقدر هزینه تصویب کنیم، اما برای اورهال تخصیص نیابد یعنی کاری نکرده‌ایم. مشکلات متعلق به اتوبوسرانی و واگن‌سازی نیستند، بلکه مشکل تأمین منابع است. متوفیان و مجروحان حادثه میدان شهدا باید توسط مسئولان شهرداری تهران سرکشی شوند و باید به مسائل درمانی مصدومان توجه شود و نباید خدای ناکرده گفته شود آن ماشین بیمه داشته و هزینه‌ها باید از بیمه گرفته شود. ما در مقابل تمامی شهروندان مسئول هستیم.

مهدی بابایی، عضو دیگر شورای شهر تهران در واکنش به این سخنان با لحنی تند گفت: کسانی که قرارداد چین را به سازمان بازرسی کشاندند، مسئول این حادثه هستند.

تشکری‌هاشمی در پاسخ به او گفت سازمان بازرسی جلسه‌ای برگزار کرده بود که هر عضوی نسبت به قرار‌داد چین صحبتی دارد، بیان کند‌. این جلسه مخفی نبود و از مدیران شهری هم برای حضور در آن دعوت شده بود‌.

‌بابایی در واکنش به این سخنان گفت‌:‌ من نامی از کسی نبردم، اما خون کشته‌شدگان این حادثه رانندگی به گردن شماست‌.

تشکری‌هاشمی نیز در جواب به بابایی گفت شما نماینده مردم هستید یا نماینده شهرداری تهران؟

البته مهدی چمران، رئیس شورا، هر دو عضو را به آرامش دعوت و تأکید کرد: با دعوا و سر‌و‌صدا و‌ اوقات‌تلخی به یکدیگر مشکلی حل نخواهد شد. باید بتوانیم این تعدادی را که خریداری شده وارد کنیم و تعدادی را که از داخلی‌ها خریدیم، تکمیل کنیم.

او با بیان اینکه خود آقای تشکری‌هاشمی نیز در جلسه هفته گذشته با حضور خودروسازان داخلی شرکت داشتند، گفت: تمام خودروسازان داخلی را در اینجا دعوت کردیم. دیگر به التماس افتادیم که به‌جای ۵۰ اتوبوس در ماه، ۶۰ اتوبوس را به ما تحویل بدهند. البته اینها کار زیاد مهمی نیست ولی خریدن همین هزارو ‌۲۰۰ دستگاه اتوبوس در این دو، سه سال رقمی بود که با هر سختی اتفاق افتاد، هرچند کافی نیست. مجدانه باید تلاش کنیم که خریدهای خارجی وارد و عملیاتی بشود.

تشکری‌هاشمی در حاشیه شورای شهر هم درباره جلسه سازمان بازرسی با موضوع قرارداد حمل‌ونقلی چین به رسانه‌ها گفت‌: سازمان بازرسی کل کشور از بنده و تعدادی دیگر از اعضای شورای شهر دعوت کرد تا در‌خصوص اشکالاتی که برای قرارداد چین داشته‌ایم و رفع موانع حقوقی و قانونی مواردی را مطرح کنید، اما متأسفانه در جلسه امروز آقای بابایی دلیل عقب‌ماندگی‌های سه سال گذشته را به دور از انصاف، به جلسه دو هفته قبل سازمان بازرسی ارتباط داد. بنده مایل نیستم درباره برخی موارد صحبت کنم، اما وقتی برخی از موارد در صحن شورای شهر مطرح می‌شود،‌ باید به آنها پاسخ داده شود. باید بدانیم کارهایی که باید در سه سال گذشته انجام می‌شدند‌ اما نشدند، هیچ ارتباطی به اشکالات حقوقی مصوبه شورا ندارد. ما باید برای مردم به صورت درست و قانونی کار کرده و عقب‌ماندگی‌ها را جبران کنیم. اینکه بخواهیم دائما افراد دیگر را متهم کنیم، درست نیست. فرافکنی‌ها به دور از منطق، عقلانیت، انصاف و عدالت است. سازمان بازرسی از کسانی که نسبت به لایحه خریدهای خارجی انتقاد داشتند، دعوت کرده بود تا دلایل آنها را بشنود. فرمانداری تهران لایحه مذکور را به صورت مشروط به تصویب رسانده و اعلام کرده است در صورت تحقق شروط، لایحه خرید از چین را تأیید می‌کند. البته ایرادات در هیئت حل اختلاف وزارت کشور نیز در دست بررسی است.

به گفته تشکری‌هاشمی، سازمان بازرسی ایراد اشکال قانون حداکثر ظرفیت استفاده از توان تولید داخل را به مصوبه شورای شهر گرفته و اعلام کرده ابتدا باید از توان داخل استفاده کرد و سپس خرید از خارج انجام شود. همچنین سازمان بازرسی قانون ترک تشریفات آیین و معاملات شهرداری تهران نیز را رعایت نکرده است.

رئیس کمیسیون عمران و حمل‌ونقل شورای شهر تهران با بیان اینکه همچنین اشکالاتی درباره ضرورت برقی‌سازی که خودمان هم روی آن ایرادهایی گرفته‌ایم، مطرح شده است، گفت: برقی‌سازی، فناوری جدیدی در دنیاست و نباید تمام تخم‌مرغ‌های خود را در یک سبد بگذاریم و تمام بودجه شهرداری را به سمت محصولی ببریم که نه زیرساخت آن را داریم و نه دانش و فناوری آن را. ما نباید با قیمت دو‌و‌نیم‌ برابری، اتوبوس‌های برقی بخریم. شهر مشکل کمبود ناوگان دارد و باید سریعا ناوگان تأمین شود. چین سالانه ۲۰ تا ۳۰ هزار اتوبوس برقی تولید می‌کند. اینکه بخواهیم ۱۰ درصد تولید جهانی را در یک قرارداد بیاوریم، به نظر‌ عجولانه تصمیم‌گرفتن است. تعدادی تاکسی برقی به رانندگان داده شد، اما هر روز شاهد شکایت رانندگان در‌خصوص زیرساخت و قیمت تمام‌شده هستیم. درحالی‌که هنوز این تاکسی‌ها کار نکرده‌اند، دارای چالش‌های بسیاری هستند. ما موظف هستیم به عنوان کارشناس‌ این مشکلات را برطرف کنیم و درعین‌حال‌ بهترین تصمیم را برای شهر بگیریم. سازمان بازرسی و هیئت حل اختلاف وزارت کشور در ‌حال بررسی قرارداد هستند و امیدواریم تصمیمی گرفته شود که به ‌نفع مردم شهر است. اینکه بخواهیم به خاطر علایق خود  کاری را انجام دهیم، دور از منطق مدیریت است و ما باید بهره‌وری حداکثر را ببینیم.

اما تصادف خونین میدان شهدا تنها تذکر حمل‌ونقلی شورای شهر تهران نبود‌. نرجس سلیمانی به عملکرد شهرداری در مدیریت تاکسی‌های برقی انتقاد کرد و خواستار پاسخ‌گویی شهردار و معاونان مربوطه به مشکلات پیش‌آمده شد.

او در تذکری به چالش‌های مدیریتی و کمبود برنامه‌ریزی شهرداری در پروژه تاکسی‌های برقی پرداخت. او ادامه داد‌: مردم از مدیران نه نوکر می‌خواهند و نه تاج سر، بلکه مدیری می‌خواهند که توانمند، مدبر‌ و صادق باشد و پیش از هر تصمیمی‌ جوانب آن را بسنجد و تبعات آن را بپذیرد.

او در انتقاد از واردات تاکسی‌های برقی بدون فراهم‌کردن زیرساخت‌های لازم گفت: شهرداری تهران بدون در نظر گرفتن امکانات و تجربیات گذشته،‌ خودروهای برقی را وارد کرده است. گرچه حرکت به‌ سمت انرژی‌های پاک ضروری است، اما مدیران باید توان خود را سنجیده و منابع موجود را در نظر بگیرند. متأسفانه این پروژه باعث شده بسیاری از رانندگان تاکسی با مشکلات خانوادگی مواجه شوند و روزی حلال آنها زیر سؤال برود.

سلیمانی به بی‌توجهی معاونان شهرداری به پیگیری مشکلات رانندگان اشاره کرد و گفت: مدیران ما دیگر علاقه‌ای به حل مشکلات این رانندگان ندارند و حتی برخی تهدید کرده‌اند که در صورت پیگیری بیشتر، تاکسی‌های برقی از آنان گرفته و با خودروهای سمند جایگزین خواهد شد.

او از شهردار تهران‌ خواست‌ هرچه سریع‌تر جلسه‌ای با نمایندگان رانندگان برگزار کرده و به مشکلات آنان گوش دهد. او تأکید کرد که مدیران باید رفتارشان با مردم را اصلاح کنند و گفت: باید به شیوه‌ای صحیح با شهروندان رفتار شود؛ چرا‌که آنها صاحبان اصلی این شهر هستند.

سلیمانی همچنین به جلسه‌ای با مسئولان وزارت نفت اشاره و ابراز امیدواری کرد که مشکل رانندگان با همکاری دستگاه‌های دولتی حل شود. مشکل با اعطای وام قابل حل نیست؛ زیرا رانندگان قادر به پرداخت اقساط آن نخواهند بود. پیشنهاد من این است که مدیریت تاکسی‌های برقی به‌جای شهرداری به وزارت صنعت، معدن و تجارت واگذار شود تا با همکاری وزارت نفت، این مشکل به‌طور ریشه‌ای حل شود.

رئیس شورای شهر تهران، در پاسخ به این تذکر تأکید کرد که شهرداری باید به این موضوع با جدیت رسیدگی کند. او گفت: شهرداری باید به‌طور شفاف با رانندگان تاکسی‌های برقی وارد گفت‌وگو شود و در کوتاه‌ترین زمان ممکن مشکلات آنان را برطرف کند. حل این مشکل نیازمند همکاری همه‌جانبه بین دستگاه‌های مختلف است و نباید تنها بر‌ عهده شهرداری گذاشته شود. هر مدیری باید به تصمیمات خود پایبند باشد و پاسخ‌گوی تبعات آن باشد.