فارس| نیم‌قرن جفا در حق بختگان
امسال هم همانند چند سال اخیر طوفان‌های نمکی باز هم سطح خشکیده دریاچه بختگان را درنوردید .در فصل گرما بار دیگر طوفان‌های نمکی در بختگان شروع به وزیدن کرده است حکایت تلخی که هر سال بدون در نظر گرفتن راه چاره تکرار می‌شود. تالاب بختگان در مرزهای شرقی فارس همواره نقش سپر حفاظتی را برای محافظت در مقابل ورود کویر از منطقه کرمان و... بازی می‌کرد.این نقش برای مناطق شرقی فارس بسیار حائز اهمیت است زیرا نه‌تنها از پیشروی کویر به استان جلوگیری می‌کرد بلکه با ایجاد آب‌وهوای مناسب شرایط را برای کشاورزی و باغداری و... نیز فراهم کرده بود.
دبیر موسسه ۱۳ فروردین با اظهار نگرانی از وضعیت دریاچه بختگان گفت: بستر دریاچه‌ها به‌ویژه دریاچه بختگان از مواد ریز و نمک پر است و به دلیل اینکه از مواد ریزی تشکیل‌شده‌اند تحت تأثیر کوچک‌ترین وزش بادی جابه‌جا می‌شوند.علی‌اکبر کاظمینی ادامه داد: با بلند شدن این مواد ریز و نمک‌ها از بستر رودخانه، آن‌ها در زمین‌های اطراف پراکنده می‌شوند که این امر در ایجاد طوفان نمک مؤثر است.
او بیان کرد: با وزش باد لایه‌های آغشته به نمک نیز از سطح دریاچه بلند می‌شوند و این امر می‌تواند برای مردم منطقه خطرآفرین باشد.
او ادامه داد: در زمان پرآبی دریاچه بختگان به‌عنوان سپر حفاظتی مانع از ورود اقلیم کویری به منطقه و استان فارس می‌شود اما در حال حاضر با خشک شدن دریاچه شرایط تغییر کرده است.این فعال حوزه محیط‌زیست با اشاره به مشاهده برخی از نشانه‌های ورود کویر به استان فارس بیان کرد: از زمانی که تالاب خشک‌شده شرایط برای اتصال کویر به داخل استان و پیشروی اقلیم کویری به فارس فراهم‌شده و هم‌اکنون نشانه‌هایی از آن نیز دیده‌شده است.
او گفت: ورود کویر به داخل استان باعث تحلیل پوشش گیاهی و کاهش اقلیم رطوبتی منطقه شده و در حال حاضر تأثیر آن بر روی انجیرستانهای استهبان و منطقه قابل‌مشاهده است.
این کارشناس حوزه محیط‌زیست گفت: در حال حاضر شرایط کویری و ورود بیابان به استان باعث شده که پوشش‌های گیاهی در منطقه رشد و تولیدمثل کافی نداشته و مشکلاتی را به وجود آورده است.
او با تأکید بر لزوم اقدامی سریع برای خروج بختگان از این وضعیت بیان کرد: هرچقدر از خشک شدن دریاچه بگذرد شرایط برای احیای آن دشوارتر می‌شود.
ضرورت کاهش مصرف آب در حوزه آبگیر دریاچه
در این میان پدر هیدرولوژی آب‌های زیرزمینی در ایران در خصوص وضعیت دریاچه بختگان گفت: در ۵۰ سال گذشته اضافه برداشت در اطراف بختگان از حجم هیدرولیکی بوده به همین دلیل در سال‌های خشکسالی با بحران آب روبه‌رو بوده‌ایم.عزت‌الله رئیسی علت خشکی دریاچه بختگان را خشکسالی و برداشت آب بیش از آب تجدید پذیر(بارندگی) عنوان کرد و افزود: علت اینکه در سال‌های خشکسالی دریاچه با کمبود آب روبه‌روست بهره‌برداری از حجم ذخیره هیدرولیکی در سال‌های ترسالی است.
او اظهار کرد: کاهش مصرف آب در حوزه آبگیر دریاچه از مهم‌ترین راه‌های نجات دریاچه است میزان برداشت مجاز و غیرمجاز توسط چاه‌های پمپاژ در حوزه آبگیر دو دریاچه بختگان و طشک سه میلیارد مترمکعب است که اگر چاه‌های غیرمجاز مسدود شود و میزان برداشت از چاه‌ها ۲۰درصد کاهش یابد به‌طور متوسط می‌توان ۷۰۰ میلیون مترمکعب آب وارد دریاچه کرد.
این استاد دانشگاه شیراز بر لزوم نصب کنتور هوشمند بر روی چاه‌ها تأکید کرد و گفت: با این روش علاوه بر کاهش برداشت، میزان مصرف نیز کنترل‌شده که ازاین‌رو ضروری است کنتورها در اختیار کشاورزان قرارگرفته و هرچه سریع‌تر قانون حفاظت از کنتور تصویب شود.رئیسی خواستار تغییر الگوی کشت شد و افزود: یکی دیگر از موضوعات اساسی که باید موردتوجه قرار گیرد تغییر الگوی کشت است زیرا در حال حاضر با وجود خشکسالی های شدید شیوه کشت تغییر نکرده است.
او گفت: در سال‌های خشکسالی درصد زیر کشت منابع آب سطحی (چشمه، رودخانه و سد) با توجه به‌شدت خشکسالی کاهش می‌یابد، کاهش سطح زیر کشت یا کاهش حقابه آب‌های سطحی و زیرزمینی در سال‌های خشکسالی روشی کاملا علمی است و در کشورهای پیشرفته کاملا مورداستفاده قرار می‌گیرد در ایران نیز باید از این روش استفاده شود و مردم را برای استفاده از این روش آماده کرد.