سندروم خشکی چشم و راه‌های پیشگیری و درمان

دکتر حسین جمالی گفت: این اختلال زمانی بروز پیدا می کند که به دلایل مختلف، میزان ترشح اشک کاهش پیدا می کند. یا اینکه اشک موجود در چشم به دلایل مختلف محیطی، بیماری ها، استفاده از برخی داروها و علت هایی از این قبیل، سریع تر از حالت عادی تبخیر می شود.

این پزشک فوق تخصص چشم با یادآوری اینکه خشکی چشم در زنان شایعتر از مردان است، گفت: شایع ترین علائم تشخیصی بروز سندرم خشکی چشم شامل سوزش، خارش، خشک شدن، احساس ناراحتی یا داشتن زخم یا گرد و غبار در چشم، حس چسبندگی پلک ها، قرمزی چشم،حساس شدن چشم به نور، باد یا دود است.

او ادامه داد: احساس ناراحتی و سوزش در صورت نگاه کردن حتی کوتاه مدت به تلفن همراه، رایانه یا تلویزیون یا مطالعه، حس دشواری در باز نگه داشتن چشم، احساس ناراحتی و سوزش در حین استفاده از لنز، تاری دید به ویژه در نور کم، درد در چشم در هنگام مطالعه یا کار کردن با تلفن همراه، چسبیدن پلک ها یا داشتن ترشحات چسبناک به ویژه صبح ها و هنگام بیدار شدن از خواب، دو بینی و سردرد، مهم ترین علت های خشکی چشم است.

مهم‌ترین عوامل خشکی چشم

این پزشک فوق تخصص گفت: به طور کلی هر عاملی که باعث کاهش تولید یا تغییر کیفیت اشک شود می‌تواند خشکی چشم را در پی داشته باشد، اما مهم ترین عوامل ایجاد خشکی چشم شامل بالارفتن سن، عوامل محیطی، کار چشمی طولانی مدت، استفاده از بعضی داروها، تغییرات هورمونی، ابتلا به بعضی بیماری‌ها، مشکلات تغذیه‌ای و بیماری بلفاریت است.

او توضیح داد: با بالا رفتن سن، مقدار ترشح لایه آبکی اشک کم می شود. به علاوه همانطور که در افراد مسن چربی پوست کم و کمتر و پوست خشک می‌شود، در چشم نیز میزان ترشح چربی کم و در نتیجه مقدار تبخیر لایه آبکی بیشتر می‌شود. کاهش تولید چربی و افزایش تبخیر لایه آبکی اشک، علت بروز خشکی چشم در اکثر افراد مسن است.

این پزشک متخصص چشم گفت: در محیط های گرم و خشک میزان تبخیر لایه آبکی اشک زیاد می شود. همچنین قرار گرفتن در معرض باد شدید و یا هوای سرد و خشک ارتفاعات نیز می تواند بدتر شدن خشکی چشم را در پی داشته باشد. استفاده از وسایل گرمازا (مثل بخاری و شومینه) و نیز قرار گرفتن در معرض گرد و غبار و دود (به خصوص دود سیگار) از دیگر عوامل موثر در تشدید خشکی چشم است.

وی در خصوص کار چشمی طولانی مدت، توضیح داد: پلک زدن متناوب برای پخش شدن لایه اشک بر روی چشم ضروری است. در مواردی که فرد برای مدت طولانی به چیزی خیره شود و پلک نزند (مثل کار با رایانه، خیره شدن به تلویزیون یا مطالعه و حین رانندگی) علائم خشکی چشم ظاهر می شود.

دانشیار دانشگاه علوم پزشکی شیراز گفت: بسیاری از داروها می تواند باعث کم شدن ترشح اشک و ایجاد خشکی چشم شود که مهمترین آنها شامل داروهای ضد فشار خون، داروهای ضد افسردگی، داروهای قلبی و آنتی هیستامین ها، قرص های جلوگیری از بارداری، بسیاری از قطره های چشمی، به ‏ویژه آنهایی است که برای درمان آب سیاه، استفاده می شود.

وی ضمن یادآوری اینکه تغییرات هورمونی به علت تغییر در میزان چربی لایه اشکی می توانند باعث خشکی چشم شود، ادامه داد: بیماری های مختلفی مانند اختلال در عملکرد تیروئید و برخی از بیماری های سیستم ایمنی (مثل شوگرن و لوپوس) می‏تواند باعث ایجاد خشکی چشم شود.

این پزشک فوق تخصص ضمن بیان اینکه کمبود ویتامین A می تواند به موارد شدید و خطرناک خشکی چشم منجر شود، اضافه کرد: این بیماری با تغییر در چربی لایه اشکی باعث بدتر شدن خشکی چشم می شود.

وی از دیگر عوامل موثر بر بیماری خشکی چشم را بسته نشدن پلک ‏ها دانست و توضیح داد: به هر دلیلی پلک‏ ها درست بسته نشود، مقدار تبخیر اشک زیاد و فرد با خشکی چشم مواجه می شود. کم پلک زدن می تواند منجر به تبخیر لایه اشکی چشم و خشکی چشم شود. در مواردی مانند هنگام مطالعه، هنگام کار با رایانه و تلفن همراه، رانندگی و بیماری پارکینسون، فرد ممکن است کمتر پلک بزند.

به گفته این استاد دانشگاه استفاده از لنزهای تماسی می‌تواند بر ابتلا به خشکی چشم اثرگذار باشد، گفت: استفاده از لنز چشمی (کانتکت لنزها) یکی از علت های شایع خشکی چشم است. لنزهای تماسی مثل یک اسفنج، لایه آبکی اشک را جذب می‏کند و باعث بروز این عارضه می شود. به علاوه استفاده از لنز تماسی باعث کم شدن حس قرنیه و کاهش پلک زدن می‏شود و همین مورد، تولید و پخش شدن اشک را با مشکل مواجه می‏کند.

درمان خشکی چشم

دکتر جمالی دانشیار گروه چشم دانشگاه علوم پزشکی شیراز گفت: باید توجه داشت که مشکلات ناشی از خشکی چشم ممکن است بسیار خفیف یا بسیار شدید باشد. در موارد خیلی خفیف، عمل به توصیه های کلی پزشک باعث بهبود علائم می شود؛ اما در موارد شدیدتر ممکن است به اقدامات مختلف درمانی نیاز باشد.

انتهای پیام