به دنبال پشت پرده اتاق تاریک واردات موبایل

دبیر کنگره موبایل ایران باور دارد در حوزه واردات موبایل در کشور، شفاف‌ترین فرآیندها وجود دارد و برای این ادعای خود به وجود چندین سامانه از جمله سامانه جامع تجارت که ثبت سفارش در آن صورت می‌گیرد تا سامانه نیما و سامانه گمرک و سامانه خدمات پس از فروش اشاره دارد. «محمدرضا عالیان» باور دارد با این حال به‌خاطر عدم شفافیت در سال‌های اخیر، این بازار شبیه به یک اتاق تاریک برای تجار این حوزه شده است.

فعالان بازار موبایل همیشه به‌دنبال شفافیت هستند

عالیان در گفتگویی اعلام کرد شفافیت لازمه ادامه حیات بازار موبایل در کشور است. او در این‌باره گفت: «در انجمن واردکنندگان موبایل و سایر فعالان حوزه موبایل، همگی به‌دنبال این هستند تا شفاف‌سازی صورت بگیرد. تا قبل از سال ۱۴۰۰ گزارش‌هایی از سوی انجمن منتشر می‌شد که شامل میزان واردات کشور به تفکیک و با جزییات کامل و میزان ارزی که به هر رسته کالایی تعلق گرفته است و این گزارش با مشقت بسیار جمع‌آوری می‌شد اما همیشه شفافیت جزو اهداف ما بود.»

عالیان تأکید دارد در حال حاضر به‌خاطر عدم شفافیت، شایعاتی درباره بازار موبایل پخش شده که هیچ‌کدام قابل اثبات نیست اما همین شایعات به بازار آسیب زده و نشان داده که شفافیت چقدر لازم است تا جلوی پخش شدن چنین مواردی گرفته شود: «اگر گزارش‌های شفاف مثل سال‌های قبل منتشر شده بود، هیچ‌کس نمی‌توانست به فعالان حوزه برچسب بزند. شاید حتی برخی با ایجاد این فضای شایعات به دنبال یک سری منافع هستند و شرکت ها در یک رقابت نابرابر در حال ضربه زدن به یکدیگر هستند. موضوع هرچه باشد به‌خاطر نبود شفافیت است.»

مصوبات باید با هم‌فکری بخش خصوصی و بدون انحصار انجام گیرد

به‌گفته عالیان در سال‌های اخیر یک سری اتفاقات عجیب و غریب افتاد که مانع از ادامه راه شفافیت در بازار موبایل شد: «بر اساس ماده ۲۴ و ۳۰ تسهیل کسب و کار، همیشه باید مصوبات و ابلاغیه‌های حوزه تجارت از دو هفته قبل در سامانه بارگذاری شود تا فعالان حوزه اقتصادی برنامه آینده خود را بدانند. در سال‌های اخیر اما روند نهایی شدن این مصوبات به چیزی شبیه خلق الساعه تبدیل شده بود و معلوم نبود مصوبات کجا و با چه داده‌هایی تصمیم گیری می‌شد. به عنوان مثال یک ماه پیش واردات آیفون تجاری ۹۶ درصد سود بازرگانی دارد و بعد یک ماه ناگهان این رقم ۱۶ درصد می‌شود و ضرر هنگفتی به واردکنندگان وارد می‌شود.» عالیان باور دارد مصوب شدن یک موضوع باید یک سری دلایلی داشته باشد اما این این دلایل با بخش خصوصی در میان گذاشته نمی‌شود. او در این‌باره گفت: «بازار موبایل را در یک فضای تاریک مدیریت می‌کنیم.»

او تأکید دارد بازرگانان حوزه موبایل در یک اتاق تاریک و ریسک عجیب و غریبی با سرمایه خود می‌کنند: «با عدم شفافیت، فعالان صنفی آسیب می‌بینند و زمانی که لایه اول آسیب می‌بیند، سپس لایه‌های دیگر نیز آسیب می‌بیند و در نهایت مصرف کننده نیز آسیب جدی‌تری می‌بیند.» 

تصمیم‌ها نباید با دخالت فردی و یا چند شرکت‌ خاص انجام شود

عالیان باور دارد سامانه شفافیت واردات موبایل باید طوری باشد که به سرنوشت طرح‌هایی مثل طرح شبنم و… دچار نشود و یک پلتفرم جامع و کامل باشد تا کارایی داشته باشد: «ما در کشور پروژه دولت الکترونیک داریم که قرار بود در بستر شبکه ملی اطلاعات تمام سامانه‌ها را به همدیگر وصل کند. در این پروژه قرار بود این سامانه‌ها از هم دیتا بگیرند تا کار مردم را انجام دهند. یک پلتفرم جامع لازم است و نباید با دخالت فردی و یا چند شرکت‌ خاص انجام شود. مدیریت خدمات و مدیریت قوانین و تنظیم مقررات باید توسط سیستم و بر اساس داده صورت بگیرد نه فرد. مثلا اگر قرار باشد در حوزه بازرگانی تخصیص ارزی داده شود، نباید به به معاونین مختلف امکان داده شود تا تشخیص بدهند برای چه اسمی تیک بزنند و چه اسمی را رد کنند بلکه سیستم باید خودش با تحلیل داده و اطلاعات، صلاحیت افراد را تشخیص دهد.»