نارگیل دریایی؛ درخت عجیبی که سنگین‌ترین «بذر» جهان را دارد

فرادید| سیارۀ زمین در حال حاضر خانۀ ۳ تریلیون درخت است که حدود ۷۳۰۰۰ گونه از آن‌ها شناخته‌شده هستند و هزاران گونه دیگر هنوز کشف نشده‌اند. در این‌جا با یکی از شگفت‌انگیزترین گونه‌های درخت در جهان آشنا خواهید شد.

به گزارش فرادید؛ نارگیل دریایی خارق‌العاده با نام علمی Lodoicea maldivica که فقط بومی دو جزیره کوچک در سیشِل (کشور جزیره‌ای در خاور قاره آفریقا) است، فقط در جنگل و در مکان‌های انگشت‌شماری در پراسلین و کوریوس یافت می‌شود. این درختان می‌توانند بین ۲۵ تا ۵۰ متر بلند شوند و برگ‌های بزرگ، چین‌دار و بادبزن‌طور آن‌ها تا ۱۰ متر طول دارند.

این درختان عجیب و غریب روزگاری موضوع اسطوره‌ها و افسانه‌ها بودند. ملوانان باور داشتند آن‌ها زیر آب در اعماق اقیانوس هند رشد می‌کنند و تصور می‌شد درختان نر در شب‌های طوفانی ریشه‌هایشان را در می‌آورند و برای یافتن درختان ماده شروع به قدم زدن می‌کنند و آن‌ها را پس از یافتن در آغوش می‌گیرند تا گل‌های بزرگشان را گرده‌افشانی کنند. اعتقاد بر این بود که افرادی بدشانسی که شاهد چنین رویدادی باشند ممکن است کور شوند یا حتی بمیرند. 

«Coco de mer» (کوکو دو مِق) نام فرانسوی این درخت به معنای نارگیل دریایی است و احتمالاً این نام برگرفته از افرادی است که بذرهای بسیار بزرگ این درخت را در سواحل یا شناور روی موج‌های غلتان دیده‌اند، اگرچه میوه این درخت سنگین‌تر از آب است و بذرها تنها زمانی شناور می‌شوند که کاملاً خشک و خالی شده باشند. کمیاب بودن و شکل گرد بذرهای این درختان که به آن‌ها نارگیل دوتایی هم می‌گویند، سبب شده بود بسیار مورد توجه قرار گیرند و به یک کالای کلکسیونی ارزشمند تبدیل شوند. 

خانواده‌های سلطنتی و اشرافی آن‌ها را به کلکسیون‌های عجایب خود اضافه کرده بودند و معمولاً آن‌ها را به طور کامل و استادانه در قاب طلا نمایش می‌دادند. تجارت بذر این درخت اکنون به شدت کنترل‌شده است و فقط با مجوز می‌توان آن‌ها را فروخت، هرچند جمع‌آوری غیرقانونی هنوز انجام می‌شود. 

اگرچه درباره نارگیل دریایی به طور گسترده مطالعه شده است، اما همچنان رمز و رازهایی پیرامون آن وجود دارد. تصور می‌شود بزرگی محض میوه و بذری که در آن وجود دارد، نتیجه انزوای جغرافیایی این درخت است. . معمولاً استراتژی یک گیاه والد این است که بذرهایش در فاصله‌ای نسبتاً دور، توسط باد یا حیوانات پراکنده شوند تا فرزندان بر سر نور و مواد مغذی رقابت نکنند. اما این بذرها به قدری سنگین هستند که نزدیک درخت والد می‌افتند و زیر سایه والدین خود رشد می‌کنند. 

در واقع خاک اینجا حاوی مواد مغذی بیشتری نسبت به نقاط دورتر است، زیرا برگ‌های بادبزنی درختان بالغ در هدایت آب و مواد مغذی از تنه به سمت خاک در پایه بسیار موثر هستند. در نتیجه، درخستان‌های نارگیل دریایی به وجود می‌آیند و آن‌ها معمولاً گونه‌های غالب در جنگل‌هایی هستند که در آن رشد می‌کنند. 

هنوز دقیقاً مشخص نشده که چگونه گرده‌های گل درختان نر ۱.۵ متری به گل‌های درختان ماده منتقل می‌شوند. برخی معتقدند زنبورها عامل این انتقال هستند، برخی دیگر فکر می‌کنند مارمولک‌ها در این کار نقش دارند. شش یا هفت سال طول می‌کشد تا این بذرها قبل از افتادن، رسیده شوند و سپس زمان بیشتری طول می‌کشد تا لپه (قسمت مهم رویان درون بذر) ظاهر شود که طولانی‌ترین اندازه آن حدود ۴ متر بوده است. این رویش طناب مانند که از بذرهای پر از مواد مغذی تغذیه می‌کند، به گیاه جدید کمک می‌کند بهترین نقطه برای ریشه‌زنی خود را پیدا کند. 

این درخت خارق‌العاده اکنون در معرض خطر برداشت، آتش‌سوزی، آفات و ساخت و ساز انسانی قرار دارد. اگرچه این درختان در چند جزیره نزدیک به جایی که زیستگاه طبیعی‌شان است کاشته شده‌اند، جمعیت کل آن‌ها تنها حدود ۸۰۰۰ اصله است که این پدیده گیاه‌شناسی را به گونه‌ی در خطر انقراض تبدیل میکند.

مترجم: زهرا ذوالقدر