معرفی مستند The Eternal Memory | سایه ابدی نسیان

مستند The Eternal Memory، به‌کارگردانی مایت آلبردی، رابطه پایدار و زیبای بین آگوستو گونگورا، روزنامه‌نگار شیلیایی و پائولینا اوروتیا، بازیگر شیلیایی را به‌تصویر می‌کشد. مایت آلبردی داستان عشق آن‌ها را در کانون توجه قرار می‌دهد و این عشق بهانه‌ای می‌شود برای نمایش چالش‌های زندگی با بیماری آلزایمر به‌مدت ۸ سال که این دو در زندگی ۲۳ ساله مشترک خود با آن روبه‌رو هستند. آگوستو گونگورا، یک روزنامه‌نگار برجسته و مجری تلویزیونی، هشت سال پیش به‌بیماری آلزایمر مبتلا شد و از آن زمان پائولینا مراقب فداکار او بوده است. با وجود مشکلات ناشی از این بیماری و تلخی دلگیر‌کنندهٔ آگاهی از وجود همیشگی‌اش در پشت هر لحظه از گذران زندگی، لطافت و شوخ‌طبعی این دو شخص همچنان آن‌ها را به‌هم پیوند می‌دهد و خاطراتی که آلزایمر بی‌رحمانه از خط زمانی ذهنی پاک می‌کند را دوباره‌نویسی می‌کنند. فیلم مستند «حافظه ابدی» برای اولین‌بار در جشنواره فیلم ساندنس (Sundance Film Festival) سال ۲۰۲۳ به‌نمایش درآمد و جایزهٔ بزرگ هیئت داوران این جشنواره معتبر را از آن خود کرد و همچنین نامزد دریافت جایزهٔ اسکار بهترین فیلم مستند بلند شد.

مستند «حافظه ابدی» با روشن‌نمایی چالش‌های عاطفی و رفتاری افراد مبتلا به‌این بیماری و مراقبان آن‌ها، تأثیر قابل توجهی بر آگاهی از بیماری آلزایمر دارد. مستند ازطریق نمایشی صمیمی، نمایش داستان عاشقانهٔ پایدار آگوستو و پائولینا، آلزایمر را بُعدی انسانی می‌بخشد و بر اهمیت همدلی، شفقت و درک تأکید می‌کند. سازندهٔ مستند، تماشاچیان را تشویق می‌کند تا انعطاف‌پذیری و قدرت افراد مبتلا به‌بیماری آلزایمر را به‌چشم ببینند و باور کنند و از تحقیقات علمی، منابع مراقبتی و کمپین‌های آگاه‌کننده در این راه استفاده می‌کند.

علاقمندان به‌‌فیلم‌‌های بلند سینمایی نیز با تماشای آثاری چون The Leisure Seeker (جوینده اوقات فراغت)، فیلمی محصول سال ۲۰۱۸ و به‌کارگردانی پائولو ویردزی که بازیگرانی چون هلن میرن و دونالد ساترلند فقید که به‌تازگی سینما این بازیگر بی‌نظیر را از دست داد، نگاهی متفاوت به‌وجود چنین بیماری‌هایی در یکی از نزدیکان را تجربه خواهند کرد. این فیلم داستان یک زوج مسن را در یک سفر جاده‌ای از ماساچوست به فلوریدا دنبال می‌کند. شخصیت الا درمان‌های بیماری سرطان را متوقف کرده است و شخصیت جان با آلزایمر زندگی می‌کند. دیگر فیلم پیشنهادی، فیلم What They Had (آنچه آن‌ها داشتند)، محصول سال ۲۰۱۸ به‌نویسندگی و کارگردانی الیزابت چامکو در اولین کارگردانی فیلم بلند سینمایی او است. بازیگران اصلی این فیلم هیلاری سوانک، مایکل شنون، رابرت فورستر، بلایث دانر، تایسا فارمیگا و جاش لوکاس بودند و بلایث دانر نقش شخصیت روث را بازی می‌کند که از بیماری آلزایمر رنج می‌برد. دختر (با نقش‌آفرینی هیلاری سوانک) برای مراقبت از او به‌خانه باز می‌گردد و دو خواهر و برادر را داریم که با پدرشان درگیری دارند که آیا مادرشان را که از بیماری آلزایمر رنج می‌برد در خانه سالمندان قرار دهند یا نه. این فیلم نقش مهم اطرافیان و البته چالش‌هایی را که افراد مبتلا به‌زوال عقل با آن مواجه هستند، برجسته می‌کند.

فیلم The Father (پدر) که فیلمی درام فرانسوی-انگلیسی به‌نویسندگی و کارگردانی فلوریان زلر که در سال ۲۰۲۰ اکران شد را فراموش نکنیم که فیلم‌نامه براساس نمایش‌نامه‌ای با همین عنوان ساخته شد و بازیگران اصلی فیلم آنتونی هاپکینز و الیویا کلمن بودند و آنتونی هاپکینز افسانه‌ای در نودوسومین دوره جوایز اسکار، جایزهٔ بهترین بازیگر نقش اول مرد را به‌دست آورد. درکنار فیلم The Father، فیلم Still Alice (هنوز آلیس) را داریم به‌نویسندگی و کارگردانی مشترک ریچارد گلتزر و واش وستمورلند، محصول سال ۲۰۱۴ که فیلم‌نامه آن براساس رمانی با همین عنوان و نوشته لیزا جنوا به‌رشته تحریر درآمده است. کارگردان اصلی فیلم، ریچارد گلتزر، در سال ۲۰۱۱ به‌بیماری نورون‌های حرکتی مبتلا شد و در زمان ساخت فیلم درگذشت و ادامه فیلم را همسرش، واش وستمورلند ساخت. از بازیگران اصلی این فیلم بسیار خوش‌ساخت در تلخی می‌توان به‌نام‌هایی چون جولین مور، الک بالدوین و کریستن استوارت اشاره کرد و جولین مور با بازی بی‌نظیر خود، چون آنتونی هاپکینز، در نقش بیماری که از بیماری آلزایمر رنج می‌برد، توانست در هشتادوهفتمین دوره جوایز اسکار، جایزه بهترین بازیگر نقش اول زن را به‌خود اختصاص دهد. اگر هنوز فرصت تماشای این فیلم‌ها فراهم نشده است، باتوجه‌به‌معرفی این مستند، پیشنهاد می‌شود در فهرست تماشای آینده خود قرار دهید.

آگوستو گونگورا، روزنامه‌نگار شیلیایی و پائولینا اوروتیا، بازیگر شیلیایی، ۲۳ سال است که با هم زندگی می‌کنند. آگوستو، روزنامه‌نگار و مجری تلویزیونی، ۸ سال پیش به‌بیماری آلزایمر مبتلا شد و پائولینای پرمهر که با محبت «پائولی» خوانده می‌شود، از آن زمان از آگوستو مراقبت می‌کند. با وجود چالش‌هایی که بیماری آلزایمر ایجاد می‌کند، این دو شخص لطافت و حس شوخ‌طبعی خود را حفظ می‌کنند و باتلاش فراوان حفظ می‌کنند تا آن‌ها را به‌یک‌دیگر پیونده‌زده نگه می‌دارد.

این فیلم مستند برای اولین‌بار در جشنواره فیلم ساندنس ۲۰۲۳ به‌نمایش درآمد و در آن‌جا جایزهٔ بزرگ هیئت داوران را از آن خود کرد. مستند The Eternal Memory همچنین به‌عنوان یکی از ۶ فیلم مستند برتر سال ۲۰۲۳ توسط هیئت ملی بازبینی (National Board of Review) انتخاب شد. ساختهٔ مایت آلبردی نامزد بهترین فیلم مستند بلند در نودوششمین دوره جوایز اسکار (دومین نامزدی آلبردی در این بخش) و برنده بهترین فیلم ایبرو-آمریکایی در سی‌و‌هشتمین دوره جوایز گویا (Goya Awards) که جایزه ملی و معتبرترین جایزهٔ سینمایی کشور اسپانیا است، شد. مایت آلبردی، کارگردان The Eternal Memory با حساسیت و هم‌دلی به‌فیلم‌برداری این داستان عمیقاً شخصی پرداخت. او با آگوستو و پائولینا ارتباط نزدیکی برقرار کرد و اعتماد آن‌ها را جلب کرد و به‌آن‌ها اجازه داد لحظات صمیمی خود را به‌اشتراک بگذارند. سبک مشاهده‌ای مایت آلبردی، سبب برجستگی تفاوت‌های ظریف رابطهٔ آگوستو و پائولینا می‌شود و سازنده بر عشق، شوخ‌طبعی و همزمان آسیب‌پذیری تأکید می‌کند. او با تمرکز بر سفر احساسی آن‌ها، تصویری قدرتمند، معتبر و تکان‌دهنده از تأثیر آلزایمر بر ارتباطات انسانی به‌تماشاچی می‌دهد.

فیلم‌برداری از زوجی که با بیماری آلزایمر سروکار دارند، شامل ثبت لحظات عمیق عاطفی است و سازندگان مجبور بودند در عین احترام به‌حریم خصوصی و آسیب‌پذیری آگوستو و پائولینا، احساسات خود را همیشه در کنترل داشته باشند تا بتوانند لحظه‌ای به‌ثبت چنین وقایعی از دیگری فکر کرده و با‌نهایت احترام، ایدهٔ خود را عملی کنند. ملاحظات اخلاقی سبب ایجاد تعادل بین تمایل به‌ثبت تصویری معتبر با مرزهای اخلاقی در چنین مستندی می‌شود. سازندگان باید اطمینان حاصل می‌کردند که از مبارزات دردآور این زوج سوءاستفاده نمی‌کنند یا به‌حریم خصوصی آن‌ها بیش از حد (آن‌چه خود شخص تعریف می‌کند) تجاوز نکنند.

از طرفی این بیماری سبب محدودیت‌های فنی پشت صحنه نیز می‌شد و پیشرفت آلزایمر غیرقابل پیش‌بینی است و این یعنی سازندگان هر زمانی‌که دوست داشتند نمی‌توانستند دوربین به‌دست وارد زندگی این زوج شوند و جدای از مسائل اخلاقی، مجبور بودند با شرایط متغیری چون تغییرات نور در لوکیشن سازگار شوند و در عین حال سازگاری کلی مستند از وجه بصری را حفظ کنند و اثری یک‌دست درانتها داشته باشند. مایت آلبردی و تیم سازنده‌اش باید محیطی راحت برای آگوستو و پائولینا ایجاد می‌کردند تا این دو شخص تجربیات خود را آشکارا و بی‌ترس به‌اشتراک بگذارند. درنهایت، ماهیت در ساخت مستندی چون «حافظه ابدی» نیاز به‌همدلی، صبر و ایجاد تعادلی ظریف بین داستان‌گویی و احترام به‌سفر این زوج داشت و سازنده از پس این مهم به‌خوبی برآمد.

منبع: zoomg-369544