تهدید فرونشست زمین برای تخت جمشید
رئیس گروه آب‌زمین‌شناسی سازمان زمین‌شناسی و اکتشافات معدنی اعلام کرد دشت مرودشت در دو سال اخیر ۲۱ سانتی‌متر فرونشست داشته و سازه‌های هخامنشی علاوه بر فرونشست، درگیر شکاف‌های عمیق سنگی است. به گزارش مهر، به نقل از سازمان زمین‌شناسی و اکتشافات معدنی کشور، ایمان انتظام‌سلطانی، رئیس گروه آب‌زمین‌شناسی سازمان زمین‌شناسی و اکتشافات معدنی گفت: فرونشست معمولا در مرکز دشت مرودشت، جایی که زیرساخت اصلی سازه‌های هخامنشی قرار دارد، زیاد بوده و در نواحی که به کوه می‌رسیم، فرونشست کمتر شده اما شکاف‌هایی ایجاد می‌شود که باعث ایجاد شکل نامتقارن شده است و شکاف‌های زیادی در مرز سنگی سازه‌های هخامنشی مثل تخت جمشید یا نقش رستم با بخش خاکی آن که همان دشت مرودشت است، وجود دارد. رئیس گروه آب‌زمین‌شناسی سازمان زمین‌شناسی و اکتشافات معدنی کشور در پاسخ به این پرسش که «آیا فرونشست‌های دشت مرودشت به تخریب سازه‌های هخامنشی منجر می‌شود یا نه؟» توضیح داد: فرونشست در مناطق سنگی نه رخ می‌دهد و نه پیشرفت می‌کند. شکاف‌های پیش‌آمده در قسمت خاکی دشت یعنی بخش‌هایی نزدیک به نقش رستم یا تخت جمشید هستند. اما نکته حائز اهمیت این است که بارندگی باعث می‌شود شکاف‌هایی که بین دشت و کوه به وجود می‌آید، فرسایش خندقی پیدا کند و به مرور زمان بزرگ‌تر شود. او در ادامه تأکید کرد: شسته‌شدن این شکاف‌ها و فرسایش خندقی ناشی از آن، بر قسمت‌هایی از آثار تاریخی که در بخش خاکی واقع شده‌اند، مثل کعبه زرتشت در نقش رستم، تأثیر منفی می‌گذارد و هر سال با شروع فصل بارش، عمیق‌تر‌شدن شکاف‌ها بیشتر می‌شود. این مسئول درباره راهکارهای احتمالی مقابله با این پدیده گفت: راهکار کوتاه‌مدت شیوه‌های مهندسی، مانند تزریق سیمان در شکاف یا دور‌کردن آب از آن است که همگی را‌ه‌حل‌های موقتی محسوب می‌شوند. نکته اصلی اینجاست که دشت مرودشت باید به حالت تعادل آبی برسد و بیشتر از ورودی از آن برداشت آبی نشود. او گفت: در سال‌های ۲۰۲۱ تا ۲۰۲۳ دشت مرودشت چیزی بین ۲۱ تا ۲۵ سانتی‌متر فرونشست داشته و این در حالی است که در یک بازه ۹ساله از سال ۲۰۱۴ تا ۲۰۲۳ حداکثر نشست‌ها تجمعی بوده که میانگین آن در مرودشت به صد سانتی‌متر می‌رسد.
منبع: sharghdaily-938673