گنجاندن آموزشهای جنسی در کتابهای درسی
رییس سازمان پژوهش و برنامه یزی درسی آموزشی درباره تربیت جنسی دانشآموزان به منظور جلوگیری از آسیبها گفت: ممکن است، در کتاب درسی به آن پرداخته شود یا حتی امکان دارد، مطالب و نکاتی را به معلم انتقال بدهیم و معلم آن را تدریس کند، ولی به دانشآموز نگوییم.
«حسن ملکی»:
* (درباره اینکه آیا مقوله تربیت جنسی در کتابهای درسی لحاظ خواهد شد؟): ما یک تربیت جنسی داریم و یک تربیت جنسیتی که این دو مورد با هم متفاوت هستند.
* (درباره تفاوتهای تربیت جنسی و جنسیتی): معنای تربیتی جنسی این است که ما محتوای آموزشی را متناسب با جنس دختر و پسر در نظر بگیریم، معنای تربیت جنسیتی هم این است که ما آموزشهایی به دختران و پسران بدهیم که به عنوان یکی از واقعیتهای زندگی آنها است و آنها را با واقعیتهای درست و منطقی رو به رو کرده تا در آینده آسیب نبینند و یا با آسیب کمتری مواجه شوند.
* ما در حال حاضر در بحث مهارتهای زندگی و بنیان خانواده یک کتاب برای پسران و یک کتاب هم برای دختران نوشتیم و این یعنی به مسائل جنسیتی توجه داریم. به تعبیر دیگر دختران به یکسری از مهارتهای زندگی و پسران نیز به یک سری از مهارتها نیاز دارند. البته در این میان مهارتهای مشترک هم وجود دارد که در مجموعه مباحث به آنها توجه کردهایم.
* من اعتقاد دارم که نمیتوانیم به موضوع تربیت جنسی که یکی از ابعاد تربیت است، بیاعتنا باشیم و آن را نادیده بگیریم، اما ابهاماتی در اینجا وجود دارد که این ابهامات تا حدی مانع کار میشود. به طور مثال به علت مواجهای که در تربیت اجتماعی و سیاسی داریم شاید نتوانیم آن را شفاف، واضح و روشن بیان کنیم.
* ما به 11 حوزه تربیت و یادگیری که شامل معارف اسلامی، قرآن و عربی، علوم انسانی، ریاضیات، علوم تجربی، زبان خارجی، زبان و ادبیات فارسی، سلامت و تربیت بدنی، هنر کار و فناوری، و آداب و مهارتهای زندگی و بنیان خانواده میشود، تاکید کردیم. ساحتی به نام ساحت زیستی وجود دارد که در ساحت زیستی و تربیت بدنی به مسئله تربیت جنسی نیز توجه میشود، البته باید دید در این ساحت از چه زاویهای میتوان به تربیت جنسی پرداخت.
* بنابراین بحث تربیت جنسی در مدارس اصلا مورد غفلت ما نیست، اما یک سری محدودیتها هم داریم، ضمن اینکه دستمان به دلیل محدودیتهای آموزشی و اخلاقی در زمینه خیلی باز نیست، ولی آن را رها نکردهایم و امیدوارم برای آینده بتوانیم به راهکارهای مناسب و معقول در این راستا برسیم.
* خط قرمزهایی وجود دارد، اما نباید خیلی هم در این قضیه محتاط حرکت کنیم، ولی چون این بحث ظرافتهای خاصی دارد، آن را به حوزههای تربیت و یادگیری به عنوان یکی از محورها سپردهایم که روی آن کار شود. فکر میکنم در آینده بتوان به شکل مفصلتری روی این موضوع بحث و گفتگو کرد.
* ( در پاسخ به این سوال که آیا به طور کلی امکان پرداخت به موضوع تربیت جنسی در کتابهای درسی آن هم با هدف کاهش آسیب در میان دانشآموزان وجود دارد؟): ممکن است، در کتاب درسی به آن پرداخته شود یا حتی امکان دارد مطالب و نکاتی را به معلم انتقال بدهیم و معلم آن را تدریس کند، ولی به دانشآموز نگوییم که (اصطلاحا به اینگونه درسها برنامه درسی پنهان میگوییم) و ممکن است، این حالت باشد، اما درباره اینکه کدام حالت را پیش بگیریم، تصمیم قطعی نگرفتهایم و شاید در جلسات بعدی مطرح شود.
* (درباره اینکه آیا مقوله تربیت جنسی در کتابهای درسی لحاظ خواهد شد؟): ما یک تربیت جنسی داریم و یک تربیت جنسیتی که این دو مورد با هم متفاوت هستند.
* (درباره تفاوتهای تربیت جنسی و جنسیتی): معنای تربیتی جنسی این است که ما محتوای آموزشی را متناسب با جنس دختر و پسر در نظر بگیریم، معنای تربیت جنسیتی هم این است که ما آموزشهایی به دختران و پسران بدهیم که به عنوان یکی از واقعیتهای زندگی آنها است و آنها را با واقعیتهای درست و منطقی رو به رو کرده تا در آینده آسیب نبینند و یا با آسیب کمتری مواجه شوند.
* ما در حال حاضر در بحث مهارتهای زندگی و بنیان خانواده یک کتاب برای پسران و یک کتاب هم برای دختران نوشتیم و این یعنی به مسائل جنسیتی توجه داریم. به تعبیر دیگر دختران به یکسری از مهارتهای زندگی و پسران نیز به یک سری از مهارتها نیاز دارند. البته در این میان مهارتهای مشترک هم وجود دارد که در مجموعه مباحث به آنها توجه کردهایم.
* من اعتقاد دارم که نمیتوانیم به موضوع تربیت جنسی که یکی از ابعاد تربیت است، بیاعتنا باشیم و آن را نادیده بگیریم، اما ابهاماتی در اینجا وجود دارد که این ابهامات تا حدی مانع کار میشود. به طور مثال به علت مواجهای که در تربیت اجتماعی و سیاسی داریم شاید نتوانیم آن را شفاف، واضح و روشن بیان کنیم.
* ما به 11 حوزه تربیت و یادگیری که شامل معارف اسلامی، قرآن و عربی، علوم انسانی، ریاضیات، علوم تجربی، زبان خارجی، زبان و ادبیات فارسی، سلامت و تربیت بدنی، هنر کار و فناوری، و آداب و مهارتهای زندگی و بنیان خانواده میشود، تاکید کردیم. ساحتی به نام ساحت زیستی وجود دارد که در ساحت زیستی و تربیت بدنی به مسئله تربیت جنسی نیز توجه میشود، البته باید دید در این ساحت از چه زاویهای میتوان به تربیت جنسی پرداخت.
* بنابراین بحث تربیت جنسی در مدارس اصلا مورد غفلت ما نیست، اما یک سری محدودیتها هم داریم، ضمن اینکه دستمان به دلیل محدودیتهای آموزشی و اخلاقی در زمینه خیلی باز نیست، ولی آن را رها نکردهایم و امیدوارم برای آینده بتوانیم به راهکارهای مناسب و معقول در این راستا برسیم.
* خط قرمزهایی وجود دارد، اما نباید خیلی هم در این قضیه محتاط حرکت کنیم، ولی چون این بحث ظرافتهای خاصی دارد، آن را به حوزههای تربیت و یادگیری به عنوان یکی از محورها سپردهایم که روی آن کار شود. فکر میکنم در آینده بتوان به شکل مفصلتری روی این موضوع بحث و گفتگو کرد.
* ( در پاسخ به این سوال که آیا به طور کلی امکان پرداخت به موضوع تربیت جنسی در کتابهای درسی آن هم با هدف کاهش آسیب در میان دانشآموزان وجود دارد؟): ممکن است، در کتاب درسی به آن پرداخته شود یا حتی امکان دارد مطالب و نکاتی را به معلم انتقال بدهیم و معلم آن را تدریس کند، ولی به دانشآموز نگوییم که (اصطلاحا به اینگونه درسها برنامه درسی پنهان میگوییم) و ممکن است، این حالت باشد، اما درباره اینکه کدام حالت را پیش بگیریم، تصمیم قطعی نگرفتهایم و شاید در جلسات بعدی مطرح شود.