اولین «انیمیشن» تاریخ را که ایرانی‌ها 5 هزار سال قبل ساختند تماشا کنید

فرادید| شاید خود شما هم در کودکی این نوع انیمیشن را ساخته باشید: شکل‌های پشت‌سرهمی که روی لبه‌های یک دفترچه یا کتاب کشیده می‌شدند و بعد از ورق زدن سریع به نظر می‌رسید که تصویر در حال حرکت است. قدیمی‌ترین نمونه از این انیمیشن‌های ساده بر روی یک جام 5 هزارساله کشف شده است.

به گزارش فرادید؛ اگرچه انیمیشن به عنوان یک شاخۀ شناخته‌شدۀ هنری در قرن بیستم ظهور کرد، اما باستان‌شناسان نخستین نمونه انیمیشن را روی یک جام ۵۰۰۰ ساله ایرانی که با تصویر یک بز و یک گیاه بلند نقاشی شده است، کشف کردند. این جام که در «شهر سوخته» کشف شده، تخیل بسیاری را به خود جلب کرده است.

صحنه‌های نقاشی شده روی این جام، یک بز وحشی را نشان می‌دهد که احتمالاً یک بز کوهی ایرانی است. این بز به سمت یک گیاه بلند حرکت می‌کند و در حالی که روی چهار پا ایستاده، به سمت بالاترین قسمت گیاه می‌جهد تا برگ‌های آن را بخورد. این الگو در صورتی که جام به طور مکرر چرخانده شود، به صورت تکراری دیده می‌شود و بیننده را سرگرم می‌کند. اگرچه این جام در دهه ۱۹۷۰ طی کاوش‌های عمده شهر سوخته کشف شد، اما این نکته که یک «تصویر متحرک» را می‌توان در آن دید، برای مدتی طولانی ناشناخته مانده بود.

منطقه‌ای که این جام در آن کشف شده، یکی از مکان‌های کلیدی تمدن پیچیده اولیه در ایران بوده است. این منطقه اکنون به دلیل بقایای شگفت‌انگیز یک شهر خشتی که در تقاطع مسیرهای تجاری مهم پدید آمده است، به عنوان میراث جهانی یونسکو شناخته شده است. این شهر به عنوان یک «نمونه برجسته از برنامه‌ریزی شهری اولیه» توصیف شده است. دیگر ظروف عصر برنز با نقاشی‌های هندسی نیز در این سایت پیدا شده‌اند. کاوش‌ها همچنان ادامه دارد و همچنین مقبره‌هایی نیز در آنجا کشف شده‌اند. این جام اکنون در مجموعه موزه ملی ایران قرار دارد.