معماری «استالینیستی» چیست؟

فرادید| معماری استالینیستی که گاهی اوقات سبک کلاسیک سوسیالیستی یا امپراتوری استالینیستی نامیده می‌شود، سبکی از معماری بود که زمان حکومت ژوزف استالین در اتحاد جماهیر شوروی در ساخت ساختمان‌ها استفاده می‌شد. معماری استالینیستی به ویژه در مسکو متمرکز بود و با جنبش هنری رئالیسم سوسیالیستی همراه بود. پروژه‌های اصلی این سبک مانند ساختمان اصلی دانشگاه مسکو توسط دولت سفارش داده می‌شدند. 

به گزارش فرادید، دوران این شکل از معماری تنها در زمان حکومت ژوزف استالین، از سال ۱۹۳۳ تا ۱۹۵۵ ادامه داشت. استالین از این دوره به عنوان زمانی برای آزمایش‌های معماری استفاده کرد، چون قصد داشت برخی از جاه‌طلبانه‌ترین پروژه‌های دوران خودش را سفارش دهد. او سعی کرد سلیقه‌ها و ترجیحات خودش را به شوروی تحمیل کند. او آسمان‌خراش‌های باابهت بلند را ترجیح می‌داد تا تصویر قدرتمندی از اتحاد جماهیر شوروی را نمایش دهد. 

ساختمان‌های موسوم به «هفت خواهر» در شهر مسکو که نمادی از معمار استالینیستی است، شامل یک منار مخروطی مرکزی در قله بلندترین آسمان‌خراش می‌شود. با این حال، گنجاندن منار مخروطی در نقشه اولیه ساختمان نبود و پس از دستور استالین انجام شد. او می‌خواست این ساختمان‌ها را از آسمان‌خراش‌هایی که قبلاً در ایالات متحده ساخته شده بودند، متمایز کند. سلیقه و ترجیح شخصی استالین با طراحی بلندترین ساختمان با یک منار مخروطی در مرکز برآورده شد. 

ساخت و سازهای مسکونی بسیار متأثر از طبقه اجتماعی نیز بودند. ساختمان‌های مقامات ارشد دولت و اعضای نخبگان جامعه با استفاده از عناصر گران‌قیمت مانند بالکن‌ها، طاق‌ها، سرستون‌های پرکار و ستون‌ها ساخته میشد. از سوی دیگر، ساختمان‌های شهروندان طبقه کارگر از مصالح ساده ساخته می‌شد تا هزینه‌های ساخت و ساز به حداقل برسد. این قبیل بناهای ساده فاقد تزیینات و دیگر عناصر تجملی بود و برای نیازهای اولیه مسکن ساخته میشد. 

معماری استالینیستی به فرم بیشتر از عملکرد اهمیت می‌داد. این موضوع به خوبی با ساخت ساختمان‌های برجسته اتحاد جماهیر شوروی، یعنی «هفت خواهر» نشان داده شده است. این برج‌های مرتفع دارای ارجاعات جدید گوتیک مانند طاق‌ها، ستون‌ها و حالت عمودی بودند. طبقات بیشتر ساختمان‌ها کاربرد عملی کمی از فضا داشتند اما در عوض، بر فرم ساختمان و حس زیبایی شناختی تأکید شده بود. افزون بر این، تکمیل ساخت و سازها سال‌ها طول کشید و برخی از آن‌ها پس از دوران استالین و حتی پس از مرگ او تکمیل شدند.

مترجم: زهرا ذوالقدر