(تصاویر) نوستالژیک‌ترین سریال‌های خارجی تلویزیون

از اواسط دهه‌ی شصت که تلویزیون با داشتن تنها دو شبکه، تصمیم به خرید، دوبله و پخش سریال‌های خارجی گرفت، مجموعه‌های شرقی، اروپایی و تولید قاره آمریکا، عضو جدانشدنی سبد فرهنگی خانواده‌های ایرانی بودند.

این اقبال به سریال‌های خارجی در دهه هفتاد شکل دیگری به خود گرفت و با پخش مجموعه‌های پلیسی جنایی اروپایی، مخاطب هم بیشتر به این نوع محصولات اقبال نشان داد. مرور سریال‌های نوستالژیک تلویزیون اتفاق خوبی است که گاهی حتی نام بردن از آن‌ها با حجم بزرگی از خاطرات همراه می‌شود. در ادامه به معرفی محبوب‌ترین سریال‌های نوستالژیک خارجی، همراه با ناگفته‌هایی درباره‌ی آن‌ها خواهیم پرداخت.

سریال‌های آسیای شرقی

جنگجویان کوهستان (The Water Margin)

محصول: ۱۹۷۳

حالا قریب به نیم قرن از ساخت سریال «جنگجویان کوهستان» گذشته است. سریالی ژاپنی که نام اصلی آن «لب آب» است و با اقتباس از داستانی به همین نام از ادبیات کلاسیک چین ساخت شده. با این وجود مردم ایران این مجموعه را با نام دیگری می‌شناسند: «لیان شان پو».

این نام برگرفته از مکانی است که ۱۰۸ قهرمان داستان دور هم جمع می‌شدند و آن‌جا برای مبارزه با شخصیت‌های پلید تصمیم‌گیری می‌کردند. چهره‌ی اساطیری که این سریال از قهرمانان داستان خود ساخته بود، این مجموعه را به یکی از سریال‌های آسیایی محبوب مردم ایران در اوایل دهه‌ی هفتاد شمسی تبدیل کرد.

البته با وجود اینکه بعد‌ها ژاله علو و مریم شیرزاد به‌عنوان مدیر دوبلاژ سریال و صداپیشه نقش اوشین این شایعات را رد کردند، اما هنوز هم بسیاری بر این باورند که تلویزیون با تغییر قصه و شخصیت‌ها، خود سریالی جدید تولیدکرده است. اوشین تنها در ژاپن و ایران محبوب نبود بلکه مثلا در کشور تایلند جلسه‌های هیات دولت را طوری تنظیم می‌کردند که با پخش این مجموعه تداخل نداشته باشد. این سریال حتی پس از به پایان رسیدن ظلم و جنگ‌های امپرطوری ژاپن با کشور‌های جنوب شرق آسیا، چهره‌ی این کشور را برای ساکنین سرزمین‌های دیگر تلطیف کرد.

از سرزمین شمالی (From the North Country)

محصول: ۲۰۰۲-۱۹۸۱

این مجموعه یکی از محبوب‌ترین و طولانی‌ترین سریال‌های ساخته شده در تلویزیون ژاپن است. سریالی که براساس داستان زندگی یک پدر و دو فرزندش در یکی از روستا‌های شمالی کشور ژاپن شکل گرفت و تا ۱۸ سال بعد و رسیدن فرزندان خانواده به دانشگاه و ازدواج آن‌ها، ادامه پیداکرد.

«از سرزمین شمالی» تا حدی در میان مردم ژاپن محبوب بود که فیلمنامه‌های آن پس از انتشار، بلافاصله در بازار کتاب کم‌یاب می‌شد. از سویی دیگر روستایی محل فیلمبرداری این سریال، حالا تبدیل به موزه‌ای برای بازدید عموم مردم شده است.

این خط داستانی سریال «ارتش سری» را به یکی از نمونه‌های ماندگار و محبوب روایت‌کننده سال‌های جنگ تبدیل کرد. شخصیت منفی این مجموعه فرمانده کسلر، رییس گشتاپوی آلمان در واحد بروکسل بود که به دلیل بازی متفاوت بازیگر انگلیسی‌اش به یکی از شخصیت‌های محبوب تبدیل شد تا جایی که پس از چند سال اسپین آفی از سریال ارتش سری به نام «کسلر» ساخته شد.

در میان اهل فن دوبله ایران، سریال ارتش سری یکی از نمونه‌های بسیار عالی دوبله شده است که چهره‌هایی مانند جلال مقامی، رفعت هاشم پور، زهره شکوفنده، ناصر طهماسب، عطاالله کاملی و… را در کنار خود داشت. با وجود قصه‌ی تلخ، «ارتش سری» از مجموعه‌های پرطرفدار تلویزیون ایران در اوایل دهه‌ی هفتاد به شمار می‌رفت.

در برابر باد (Against the Wind)

محصول: ۱۹۷۸

اوایل دهه‌ی هفتاد شمسی وقتی هنوز موج پخش سریال‌های ژاپنی فروکش نکرده بود، مجموعه‌ای ۹ قسمتی با نام «در برابر باد» از شبکه یک به روی آنتن رفت که داستان و ساختارش شکل متفاوتی از دیگر مجموعه‌های در حال پخش از تلویزیون داشت.

هشتاد سال پس از نوشتن این کتاب، یک کمپانی سریال‌سازی کانادایی تصمیم گرفت سریالی براساس این کتاب بسازد. محبوبیت این مجموعه در کانادا و آمریکا به حدی بود که پس از مدتی شرکت دیزنی هم به سرمایه‌گذاران ساخت این سریال پیوست. البته از نکات جالب مربوط به این سریال این است که به دلیل مسایل و محدودیت‌های مربوط به ضبط، تنها برخی از صحنه‌ها مثل بخش‌های مربوط به فانوس دریایی و هتل شن‌های سفید واقعا در جزیره سنت ادوارد فیلم‌برداری شده و سایر بخش‌ها در استودیو‌هایی در شهر تورنتو ضبط می‌شد.

قصه‌های جزیره در ۹۱ قسمت و ۷ فصل ساخته و بخش زیادی از آن هم از سال ۱۳۷۴ در تلویزیون ایران پخش شد. این مجموعه بعد از سریال سال‌های دور از خانه از محبوب‌ترین مجموعه‌های خارجی پخش شده در رسانه‌ی ملی است.

سریال‌های آمریکایی

خانه کوچک (Little House on the Prairie)

محصول: ۱۹۸۳-۱۹۷۴

«خانه کوچک در چمنزار» نام اصلی این مجموعه طولانی آمریکایی است که پخش ۲۰۰ قسمت از آن در شبکه CBS آمریکا، ۹ سال طول کشید، اما شاید یادآوری این مجموعه برای ایرانی‌ها همراه با مفهوم دیگری باشد. پخش این سریال از تلویزیون ملی ایران به سال‌های میانی دهه‌ی پنجاه برمی‌گردد، یعنی زمانی که در یک محله شاید تنها خانواده‌های خاصی تلویزیون داشتند و این مجموعه بهانه‌ای بوده برای دور هم جمع شدن و کنار هم بودن.

این مجموعه در ۴ فصل و ۹۰ قسمت تولید شد و پخش آن تا سال ۲۰۰۰ طول کشید. در همان سال‌های اولیه انتشار این مجموعه، یعنی اواخر دهه‌ی هفتاد شمسی، شبکه دو تلویزیون ایران شروع به دوبله و پخش آن کرد و پس از مدتی کوتاه شخصیت گری و گربه‌اش در میان مخاطبان تلویزیون به شهرت رسیدند، اما پخش این سریال در ایران از نیمه متوقف شد و حتی در سال ۹۵ وقتی چند قسمت جدید از این مجموعه همراه با بازپخش قسمت‌های قبلی به آنتن رسید، آ ن‌قدر از سوی تلویزیون به آن سانسور اعمال شده بود که مخاطب اصلا نمی‌توانست با قسمت‌های جدید ارتباط برقرار کند.

پزشک دهکده (Dr. Quinn, Medicine Woman)

از آخرین نمونه‌های موفق سریال‌های دنباله دار خارجی که توانست اجازه پخش در تلویزیون ایران پیدا کند، مجموعه «پزشک دهکده» بود.

ساخت و پخش این سریال در ۱۵۰ قسمت، در شبکه CBS آمریکا پنج سال به طول انجامید و ۱۴۴ قسمت آن در اوایل دهه‌ی هشتاد به آنتن شبکه دو تلویزیون ایران رسید.

داستان این سریال با نام اصلی «دکتر کویین؛ زن درمانگر» از سال ۱۸۶۰ در بوستون آمریکا آغاز می‌شود. به دلیل دوره‌ی زمانی که برای روایت داستان آن انتخاب شده، ژانر سریال شبیه آثار وسترن بود، اما بیشتر، قصه‌هایی ملودرام از زندگی یک دکتر زن در روستایی دورافتاده را به تصویر می‌کشید.

ساخت و پخش این سریال ۲۸۱ قسمتی در آلمان نزدیک به ۲۵ سال طول کشید و در طول این سال‌ها هر جمعه شب مردم آلمان منتظر پخش قسمت‌های جدید این سریال بودند. اما در تلویزیون ایران همه قسمت‌های این سریال به آنتن نرسید و پس از حدود دو سال پخش، مجموعه‌های پلیسی دیگری جایگزین آن شد.

کاراگاه دریک و دستیارش هری چنان با استقبال مخاطبان مواجه شد که بسیاری هنوز هم نام او را به خاطر دارند. یکی از اتفاقاتی که باعث شهرت دو چندان دریک در ایران شد، همزمانی پخش این سریال با تولید مجموعه‌ی طنز «ساعت خوش» به کارگردانی مهران مدیری بود. یکی از ایپزود‌های پرطرفدار این سریال طنز با بازی رضا شفیعی جم و داود اسدی بازسازی طنز از سریال پلیسی دریک بود که در خاطرات نوستالژیک دهه هفتاد باقی مانده است.

کارآگاه کاستر (The Old Fox)

محصول: تاکنون-۱۹۷۶

این مجموعه از اولین سریال‌های پلیسی-جنایی بود که در تلویزیون ایران روی آنتن رفت. نام اصلی این سریال در کشور‌های آلمانی زبان «مرد پیر» بود که در ترجمه‌ی انگلیسی نام آن را به «روباه پیر» تغییر داده بودند، اما در ایران نام شخصیت اصلی سریال برای آن انتخاب شد.

کانن دویل در اواخر قرن نوزدهم این شخصیت را خلق کرد و صد سال بعد در سال ۱۹۸۴ شبکه ITV گرانادای بریتانیا براساس رمان‌های مربوط به شرلوک هلمز سریالی هفت فصلی را تولید و پخش کرد. البته پیش از نسخه تولید شده توسط آی تی وی در سال ۱۹۴۰ هم سریالی برمبنای این شخصیت شکل گرفت، اما موفقیت و محبوبیت «ماجرا‌های شرلوک هلمز» از تمام نمونه‌های اقتباسی از رمان‌هایی با همین نام تا به حال بیشتر بوده است.

همچنین جرمی برت بازیگر بریتانیایی که بازی در نقش شرلوک را بر عهده داشت، با آن صورت بی روح و بازی دیدنی‌اش از دیگر دلایل محبوبیت این سریال بود. از سویی دیگر در اواسط دهه‌ی هفتاد این سریال به تلویزیون ایران آمد و همه ۴۲ قسمت آن به صورت پراکنده در شبکه‌های مختلف در طی چند سال به روی آنتن رفت. با اینکه جرمی برت از بازی در یک نقش طولانی متنفر بود، اما تا آخرین فصل این سریال به بازی خود ادامه داد.

قرار بود ساخت این مجموعه ادامه پیدا کند، اما سال ۱۹۹۵ برت بر اثر بیماری افسردگی و ایست قلبی ناشی از مصرف دارو‌های روانی درگذشت و ادامه‌ی این مجموعه ساخته نشد. این بازیگر تا همیشه به‌عنوان نماد شرلوک هلمز در جهان شناخته می‌شود.

پوآرو (Agatha Christie's Poirot)

محصول: ۲۰۱۳-۱۹۸۹

در سال‌های دهه‌ی هفتاد مجموعه‌های پلیسی و معمایی زیادی از شبکه‌های مختلف تلویزیون روی آنتن می‌رفت. بدون شک، هیچ کدام از آن‌ها به گرد شهرت و محبوبیت «پوآور» نمی‌رسیدند. این شخصیت در سال ۱۹۲۰ توسط آگاتا کریستی، نویسنده‌ی رمان‌های جنایی انگلیسی خلق شد و از شخصیت‌های اصلی اکثر آثار کریستی بود.

سال ۱۹۸۹ شبکه ITV بریتانیا تصمیم به ساخت مجموعه‌ی تلویزیونی براساس رمان‌های پوآرو گرفت. نتیجه این تلاش ساخت سریالی در ۱۳ فصل و ۷۰ قسمت بود که با نام «پوآروی آگاتا کریستی» به مدت ۲۵ سال از این شبکه و بعدتر از BBC پخش می‌شد. هرکول پوآرو بلژیکی شخصیت اصلی تمام این ماجرا‌های جنایی، با ویژگی‌های منحصر‌به‌فردی که داشت، به سرعت به یکی از محبوب‌ترین کاراکتر‌های تلویزیونی در جهان تبدیل شد.

یکی از دلایل محبوبیت این سریال بازیگر اصلی این مجموعه یعنی روژه هنن بازیگر مشهور فرانسوی بود که در تمام بیست سال و ۱۰۹ قسمتی که از سریال ناوراو تولید شد، نقش این کمیسر را برعهده داشت و با تمام شدن سریال از بازیگری اعلام بازنشستگی کرد.

در دهه‌ی هفتاد شمسی و با اوج‌گیری پخش سریال‌های پلیسی و جنایی از تلویزیون، ناوارو فرانسوی توانست به جایگاه ویژه‌ای در میان مردم ایران برسد. با وجود محبوبیت این سریال، تنها تولیدات سال ۸۹ تا ۹۵ میلادی این سریال به آنتن تلویزیون ایران رسید که آن هم به صورت بسیار پراکنده پخش می‌شد. از سویی دیگر موسیقی تیتراژ «ناوارو» یکی از برجسته‌ترین عوامل ماندگاری این مجموعه است که توسط ژانیک تاپ و سرژ پراتونه، موسیقیدان‌های مشهور فرانسوی ساخته شده.

بازرس و رکس (Inspector Rex)

محصول: ۲۰۱۵-۱۹۹۴

معمولا ساخت سریال یا فیلم سینمایی براساس شخصیت یک حیوان کار سختی است و ریسک بالای پذیرش از سوی مخاطب را هم دارد.

«بازرس و رکس» که براساس شخصیت اصلی این مجموعه یعنی سگی به نام رکس ساخته شده، یکی از موفق‌ترین مجموعه‌های تلویزیونی در ژانر پلیسی جنایی در دنیا است. رکس در واقع سگی آموزش دیده از نژاد ژرمن شپرد بود که می‌توانست به‌راحتی در‌ها را باز و بسته کند، به تلفن‌ها جواب بدهد، مواد مخدر و اجساد را پیدا کند و حتی به‌تن‌هایی یک ماجرای گروگانگیری را حل کند.

همچنین او به دلیل هوش بالایی که از خود نشان داده بود به‌عنوان یک کارمند رسمی به استخدام اداره پلیس وین درآمده بود. ساخت و پخش این سریال ۲۱ سال تولید کشید و در ۹۰ اپیزود در سطح جهانی پخش شد. در طول ساخت این مجموعه ۴ قلاده سگ نقش شخصیت رکس را بر عهده داشتند و تمام تلاش گروه سازنده بر این بود که سگ‌های انتخاب شده حداکثر شباهت را به یکدیگر داشته باشند.

همکاران رکس هم در هر فصل با توجه به داستان تغییر می‌کردند و ۶ بازرس اداره پلیس در فصل‌های مختلف همکار اصلی رکس بودند. این سریال که محصول مشترک کشور اتریش و ایتالیا بود در اواسط دهه هفتاد در تلویزیون ایران پخش شد و طرفداران زیادی داشت. اما به دلیل آنچه جلوگیری از اشاعه فرهنگ سگ‌گردانی عنوان شد، پس از پخش یک فصل از آن، مابقی قسمت‌هایش هیچ گاه از تلویزیون ایران پخش نشد.

منبع: دیجی کالا مگ