با علائم بیماری فیبرومیالژیا، راه تشخیص و درمانش آشنا شوید
احساس کوفتگی و درد وسیع در ناحیه‌ی عضلات و مفاصل را نیز می‌توان از علائم بسیار رایج در فیبرومیالژیا دانست.
بیماری فیبرومیالژیا نوعی سندرم درد اسکلتی و عضلانی است و دومین بیماری شایعی محسوب می‌شود که بر استخوان‌ها و عضلات بدن تأثیر می‌گذارد، اما در اغلب اوقات با بیماری‌های دیگر اشتباه گرفته می‌شود. احساس کوفتگی و درد وسیع در ناحیه‌ی عضلات و مفاصل را نیز می‌توان از علائم بسیار رایج در فیبرومیالژیا دانست.
برای این بیماری هنوز هیچ درمانی وجود ندارد، اما ترکیبی از روش‌های مصرف دارو، ورزش، کنترل استرس و سبک زندگی سالم می‌تواند در کاهش میزان علائم مؤثر واقع شود تا بیمار به زندگی عادی خود ادامه دهد.
دلایل بروز بیماری فیبرومیالژیا
پزشکان هنوز دلایل بروز بیماری فیبرومیالژیا را کشف نکرده‌اند، اما گمان می‌رود مشکل اصلی در نحوه‌ی عملکرد مغز و نخاع در دریافت سیگنال‌های درد از اعصاب باشد. به هر روی با توجه به اطلاعاتی که تاکنون به دست آمده می‌توان گفت علاوه بر اینکه زنان بیشتر از مردان در خطر ابتلا به این بیماری هستند، موارد زیر احتمال بروز آن را افزایش می‌دهند:
وجود بیماری‌های دردناک دیگر، همچون آرتریت یا عفونت‌های مختلف
ابتلا به بیماری‌های اختلال خلقی مثل اضطراب یا افسردگی
سابقه‌ی سوءاستفاده‌ی جسمی یا روحی فرد یا ابتلا به اختلال اضطراب پس از سانحه (پی‌تی‌اِس‌دی)
ورزش نکردن
سابقه‌ی ابتلا به فیبرومیالژیا در اعضای خانواده
علائم بیماری فیبرومیالژیا
اگر بخواهیم علائم بیماری فیبرومیالژیا را با تعریفی ساده بیان کنیم باید بگوییم بیمار در تمام نقاط بدنش احساس درد می‌کند. اما علائم شایع در بیماران عبارتند از:
احساس درد، سوزش، خارش یا گرفتی در عضلات
کاهش آستانه‌ی درد یا افزایش حساسیت در نقاط حساس (نقاط قرینه در عضلات و اتصالات تاندونی)
خستگی مفرط
ناتوانی در تمرکز یا یادآوری خاطرات (که به «مه‌مغزی» نیز شهرت دارد)
بی‌خوابی یا بدخوابی
احساس اضطراب، نگرانی یا افسردگی
بیماری فیبرومیالژیا شباهت بسیاری با آرتروز، بورسیت و تاندونیت دارد، اما به جای آنکه درد در نقطه‌ای خاص احساس شود، بیمار درد و خشکی عضلات را در تمام بدنش حس می‌کند. از دیگر علائم بیماری فیبرومیالژیا می‌توان اشاره کرد به:
درد شکمی، نفخ، حالت تهوع، یبوست، اسهال، سندرم روده تحریک‌پذیر
سردرد
خشکی دهان، بینی و چشم‌ها
حساسیت نسبت به سرما، گرما، نور یا صدا
تکرر ادرار
احساس گرختی در صورت، بازوها، دستان یا پا‌ها
تشخیص بیماری فیبرومیالژیا
پزشک پس از انجام آزمایشات از بیمار در مورد سوابق بیماری‌های خود و خانواده‌اش سوال می‌پرسد. تا به امروز هیچگونه آزمایشی برای تأیید وجود این بیماری کشف نشده. اما از آنجایی که علائم بیماری فیبرومیالژیا با علائم بیماری‌های دیگر شباهت بسیاری دارد احتمالاً پزشک آن را با بیماری‌هایی همچون کمکاری تیروئید، انواع آرتریت یا لوپوس مرتبط خواهد کرد؛ بنابراین انتظار می‌رود با انجام آزمایش خون میزان هورمون‌های بیمار و وجود التهاب بررسی شود. البته انجام آزمایش‌های اشعه ایکس نیز از دیگر آزمایش‌هایی است که ممکن است پزشک تجویز کند.
چنانچه پزشک نتواند علت درد بیمار را تشخیص دهد سیستمی دو مرحله‌ای را به کار خواهد گرفت تا بفهمد درد تا چه حد در بدن بیمار گسترش داشته و چه تأثیری بر زندگی روزمره‌ی وی گذاشته است. سپس راه حلی برای کنترل شرایط بیمار خواهد یافت.
درمان بیماری فیبرومیالژیا
درمان بیماری فیبرومیالژیا بسته به علائم بیمار دارد و ممکن است پزشک مسکن‌های درد، دارو‌های ضدافسردگی، شل‌کننده‌ی عضلات و همچنین دارو‌های خواب‌آور تجویز کند. با این حال ورزش سبک و مداوم را می‌توان یکی از روش‌هایی دانست که تأثیر بسزایی در کنترل درمان بیماری فیبرومیالژیا دارد. شایان ذکر است که ورزش موجب ترشح اندورفین در بدن می‌شود که خود باعث کاهش درد و استرس است و به خواب راحت نیز کمک می‌کند.
برای کاهش استرس و درد ناشی از بیماری فیبرومیالژیا نیز می‌توان ترکیبی از روش‌های مختلف را به کار برد، از جمله ماساژدرمانی، طب سوزنی و کایروپرَکتیک. بیمار همچنین می‌تواند با کمک مشاور، درمانگر یا گروه‌های حمایتی نیز به لحاظ روانی از این بیماری بکاهد.
برای این بیماری هنوز هیچ درمانی وجود ندارد، اما ترکیبی از روش‌های مصرف دارو، ورزش، کنترل استرس و سبک زندگی سالم می‌تواند در کاهش میزان علائم مؤثر واقع شود تا بیمار به زندگی عادی خود ادامه دهد.
دلایل بروز بیماری فیبرومیالژیا
پزشکان هنوز دلایل بروز بیماری فیبرومیالژیا را کشف نکرده‌اند، اما گمان می‌رود مشکل اصلی در نحوه‌ی عملکرد مغز و نخاع در دریافت سیگنال‌های درد از اعصاب باشد. به هر روی با توجه به اطلاعاتی که تاکنون به دست آمده می‌توان گفت علاوه بر اینکه زنان بیشتر از مردان در خطر ابتلا به این بیماری هستند، موارد زیر احتمال بروز آن را افزایش می‌دهند:
وجود بیماری‌های دردناک دیگر، همچون آرتریت یا عفونت‌های مختلف
ابتلا به بیماری‌های اختلال خلقی مثل اضطراب یا افسردگی
سابقه‌ی سوءاستفاده‌ی جسمی یا روحی فرد یا ابتلا به اختلال اضطراب پس از سانحه (پی‌تی‌اِس‌دی)
ورزش نکردن
سابقه‌ی ابتلا به فیبرومیالژیا در اعضای خانواده
علائم بیماری فیبرومیالژیا
اگر بخواهیم علائم بیماری فیبرومیالژیا را با تعریفی ساده بیان کنیم باید بگوییم بیمار در تمام نقاط بدنش احساس درد می‌کند. اما علائم شایع در بیماران عبارتند از:
احساس درد، سوزش، خارش یا گرفتی در عضلات
کاهش آستانه‌ی درد یا افزایش حساسیت در نقاط حساس (نقاط قرینه در عضلات و اتصالات تاندونی)
خستگی مفرط
ناتوانی در تمرکز یا یادآوری خاطرات (که به «مه‌مغزی» نیز شهرت دارد)
بی‌خوابی یا بدخوابی
احساس اضطراب، نگرانی یا افسردگی
بیماری فیبرومیالژیا شباهت بسیاری با آرتروز، بورسیت و تاندونیت دارد، اما به جای آنکه درد در نقطه‌ای خاص احساس شود، بیمار درد و خشکی عضلات را در تمام بدنش حس می‌کند. از دیگر علائم بیماری فیبرومیالژیا می‌توان اشاره کرد به:
درد شکمی، نفخ، حالت تهوع، یبوست، اسهال، سندرم روده تحریک‌پذیر
سردرد
خشکی دهان، بینی و چشم‌ها
حساسیت نسبت به سرما، گرما، نور یا صدا
تکرر ادرار
احساس گرختی در صورت، بازوها، دستان یا پا‌ها
تشخیص بیماری فیبرومیالژیا
پزشک پس از انجام آزمایشات از بیمار در مورد سوابق بیماری‌های خود و خانواده‌اش سوال می‌پرسد. تا به امروز هیچگونه آزمایشی برای تأیید وجود این بیماری کشف نشده. اما از آنجایی که علائم بیماری فیبرومیالژیا با علائم بیماری‌های دیگر شباهت بسیاری دارد احتمالاً پزشک آن را با بیماری‌هایی همچون کمکاری تیروئید، انواع آرتریت یا لوپوس مرتبط خواهد کرد؛ بنابراین انتظار می‌رود با انجام آزمایش خون میزان هورمون‌های بیمار و وجود التهاب بررسی شود. البته انجام آزمایش‌های اشعه ایکس نیز از دیگر آزمایش‌هایی است که ممکن است پزشک تجویز کند.
چنانچه پزشک نتواند علت درد بیمار را تشخیص دهد سیستمی دو مرحله‌ای را به کار خواهد گرفت تا بفهمد درد تا چه حد در بدن بیمار گسترش داشته و چه تأثیری بر زندگی روزمره‌ی وی گذاشته است. سپس راه حلی برای کنترل شرایط بیمار خواهد یافت.
درمان بیماری فیبرومیالژیا
درمان بیماری فیبرومیالژیا بسته به علائم بیمار دارد و ممکن است پزشک مسکن‌های درد، دارو‌های ضدافسردگی، شل‌کننده‌ی عضلات و همچنین دارو‌های خواب‌آور تجویز کند. با این حال ورزش سبک و مداوم را می‌توان یکی از روش‌هایی دانست که تأثیر بسزایی در کنترل درمان بیماری فیبرومیالژیا دارد. شایان ذکر است که ورزش موجب ترشح اندورفین در بدن می‌شود که خود باعث کاهش درد و استرس است و به خواب راحت نیز کمک می‌کند.
برای کاهش استرس و درد ناشی از بیماری فیبرومیالژیا نیز می‌توان ترکیبی از روش‌های مختلف را به کار برد، از جمله ماساژدرمانی، طب سوزنی و کایروپرَکتیک. بیمار همچنین می‌تواند با کمک مشاور، درمانگر یا گروه‌های حمایتی نیز به لحاظ روانی از این بیماری بکاهد.