(تصاویر) بهترین سریال های ایرانی؛ معرفی ۶۰ سریال از گذشته تا به امروز
امروزه همه ما در جامعهای زندگی میکنیم که رسانه در آن نقش پررنگی دارد. دراینمیان، تلویزیون یکی از مهمترین ابزارهای جوامع مدرن است و سریالهای تلویزیونی یکی از بهترین ابزارهای انتقال ارزشها در زندگی اجتماعی به حساب میآیند. در دهه جدیدی که در حال پشت سر گذاشتناش هستیم تعداد مخاطبان سینما با کاهشی محسوس نسبت به گذشته همراه است و در عوض مخاطب به پلتفرمهای داخلی و خارجی روی آورده است.
از طرف دیگر آنچه که در پلتفرمها از اهمیت برخوردار است سریالهای متنوع و متفاوت آن است. هر چند تلویزیون و پلتفرمهای ایرانی، آنچنان که باید در بهکارگیری تمهیدات تنوعبخش موفق عمل نکردهاند، اما به هر روی امروزه سریالهای ایرانی مخاطب بیشتری نسبت به فیلمهای ایرانی دارند. سریال ایرانی تقریبا قدمتی به اندازه فیلم ایرانی دارد و سریالهای ماندگار معمولا درامهایی بودهاند که توانستهاند به زبان روز سخن بگویند. در این مقاله قصد داریم تا ۶۰ سریال برتر تاریخ سریالسازی ایران را معرفی کنیم.
سریالها براساس گونههای مختلف پلیسی، کمدی، تاریخی، درام و سریال های نمایش خانگی و بدون رتبه بندی مرتب شدهاند.
سریال های پلیسی ایرانی
۵۹- سریال پلیس جوان
- کارگردان: سیروس مقدم
- نویسنده: فریبرز کامکاری، سیروس مقدم
- بازیگران: شهاب حسینی، داریوش ارجمند، مریلا زارعی و فرهاد اصلانی
- تاریخ پخش: ۱۳۸۰
پلیس جوان زمانی روی آنتن تلویزیون رفت که پس از چند سال خالی بودن جدول پخش تلویزیون از از سریالهای پلیسی، رفته رفته بازار ساخت اینگونه آثار مجددا داغ شد و سیروس مقدم یکی از آغازگران این شروع دوباره بود. سریال روایت همزمان چند قصه بود اما حضور شهاب حسینی بهعنوان یک افسر پلیس جوان آن را در زمره کارهای قابل تأمل پلیسی تلویزیون قرار داد. داستان این سریال درباره یونس پلیس جوانی بود که پدرش در مقام قاضی دادگستری سالها پیش به شکل مشکوکی به قتل رسیده بود و او به توصیههای مادرش برای کشف راز قتل پدر وارد دانشکده پلیس شده بود.
پلیس جوان توانست با بهرهگیری صحیح از عناصر درامهای پلیسی معمایی، ابتدا به پیرنگ معماگونه خود شکل درستی بدهد و بعد روابط عشقی را در مناسبات قدرت میان پروتاگونیست و آنتاگونیست بیافریند. سریال از بازیگرهای خوبی هم بهره گرفت و شخصیتهایی را شاهد بودیم که هر کدام انگیزههای مشخص و قابل توجیهی داشتند. در این بین تنها نقص سریال را میتوان به رابطه میان نیلوفر و پدرش وارد دانست.
۵۷- سریال هوش سیاه
- کارگردان: مسعود آب پرور
- نویسنده: آرش قادری
- بازیگران: حسین یاری، کیکاووس یاکیده و ارسلان قاسمی
- تاریخ پخش: ۱۳۸۹
«هوش سیاه» با فیلمنامهای از آرش قادری به جرائم رایانهای میپرداخـت. موضوعی که تا قبل از آن کسی به سراغاش نرفته بود و در آن سال با هرچه بیشتر پررنگ شدن نقش فضای مجازی در زندگی روزمره افراد، مورد توجه قرار گرفت. نقش اصلی پلیس این سریال به حسین یاری سپرده شده بود و کیکاووس یاکیده نیز نقش خلافکار قصه را داشت. موفقیتها و پربیینده شدن فصل اول این سریال، باعث ساخته شدن فصل دوم سریال شد.
فیلمنامه هوش سیاه در تعلیقزایی و در ساخت شخصیت اصلی خود بسیار موفق عمل میکند. تا جایی که ابعاد مختلف آنتاگونیست توسط مخاطب به شکلی دقیق قابل فهم است. پلیس نیز در حد و اندازههای شخصیت منفی زیرک و باهوش است و هر کنش از سوی ضدقهرمان با واکنشهای متناسب او همراه میشود. از دیگر ویژگیهای قابلتوجه که تا پیش از این در سریالهای پلیسی غایب بود، توجه به خانواده و زندگی شخصی پلیس است.
سریال های کمدی ایرانی
۵۵- سریال زیر آسمان شهر
- کارگردان: مهران غفوریان
- نویسنده: رضا عطاران و سروش صحت
- بازیگران: حمید لولایی، مهران غفوریان و ناصر ملک مطیعی
- تاریخ پخش: ۱۳۸۱
زیر آسمان شهر برای اولینبار در سال ۱۳۸۰ از تلویزیون پخش شد. سریالی که میتوان آن را از اولین تجربههای ساخت کمدی ۹۰ قسمتی محسوب کرد. زیر آسمان شهر که در تیم نویسندگی خود از رضا عطاران بهره میبرد، قصه ساده چند همسایه در آپارتمانی مسکونی را روایت میکرد که هر یک از آنها را میشد نماینده قشر خاصی از جامعه به حساب آورد. شخصیت اصلی سریال که فردی به نام خشایار مستوفی بود خیلی زود جایش را میان مردم باز کرد و دیالوگهایش بر سر زبانها افتاد.
سیاست کلی تیم نویسندگان زیرآسمان شهر این بود که در هر قسمت به ماجرایی جدید بپردازند. طوری که هر اپیزود را بتوان یک فیلم سینمایی کوتاه شده به حساب آورد. سریال زیرآسمان شهر در سه فصل ساخته شد و در یک ارزیابی کلی میتوان فصل دوم آن را موفقترین فصل مجموعه دانست چراکه هم در متن به پختگی رسیده بود و هم در فیلمنامه. فصل سوم سریال نیز در نوع خود یک سقوط آزاد بود چرا که دیگر خبری از داستانهای جذاب که در آنها نوآوری دیده شود نبود.
۵۳- سریال شب های برره
- کارگردان: مهران مدیری
- نویسنده: پیمان قاسم خانی، مهراب قاسم خانی، خشایار الوند و امیرمهدی ژوله
- بازیگران: مهران مدیری، سیامک انصاری، رضا شفیعی جم، محمد شیری و سعید پیردوست
- تاریخ پخش: ۱۳۸۴
شبهای برره حاکی از بلوغ مهران مدیری در کارگردانی و پیمان قاسمخانی و تیماش در امر نوشتن بود. عوامل شبهای برره همچون تیمی کارآزموده که قبلا آزمون و خطاهای بسیار کرده، دقت بیشتری در ساخت این اثر به خرج دادند. طوری که هم شوخیها و نقدهای اجتماعی با ظرافت بیشتری همراه میشد و هم مهران مدیری در زمینه کارگردانی به میزانسن وسیعتری احاطه یافته بود. شبهای برره دیگر مثل پاورچین با چند بازیگر محدود تمرکزش را بر نماهای داخلی نگذاشت و در کارگردانی به پختگی بیشتری رسید. شبهای برره یک گام بلند در کارنامهی مدیری بود و او را در تراز بهترین کمدیسازان تلویزیون قرار داد.
شبهای برره که تنها یکبار بهصورت رسمی از تلویزیون پخش شده است، بزرگترین امتیازش را مدیون شوخیهای بود که به درستی هدف را نشانه میرفتند. انتقاد از مسائل فرهنگی، سیاسی و اجتماعی با طنازی همراه میشد و ویژگی مهم تیم بازیگران این بود که بازیهایی متناسب با اندازه نقشهایشان ارائه میدادند. شبهای برره در عین اینکه مخاطبش را میخنداند، به برخی رسم و رسومات و فرهنگهای غلط جامعه هم طعنه میزد. همین پرداختن به نقدهای اجتماعی سبب شد تا پخش سریال با مشکل مواجه شد و بهنوعی شبهای برره نیمه تمام پایان یابد.
۵۱- سریال مرد هزار چهره
- کارگردان: مهران مدیری
- نویسنده: پیمان قاسمخانی، مهراب قاسمخانی، خشایار الوند، سروش صحت و امیرمهدی ژوله
- بازیگران: مهران مدیری، پژمان بازغی، سیامک انصاری و علیرضا خمسه
- تاریخ پخش: ۱۳۸۷
این ایده که مردی چهرههای متفاوت داشته باشد و هر لحظه به یکی از آنها تبدیل شود به خودی خود جذاب است. اما وقتی این تغییر شخصیتها به شکلی اتفاقی برای کاراکتر ساده مسعود شصتچی میافتد، کمدی تمام زوایای پنهاناش را آشکار میکند. در اینجا است که میتوانیم ادعا کنیم برادران قاسمخانی در نوشتن فیلمنامهای که مهران مدیری آن را جلوی دوربین برده به درستی مولفههای کمیک را از آثار نمایشی اصیل بیرون میکشند.
سیر وقایع بر حسب تصادف، سوءتفاهم، شخصیت ساده و نسبتا پخمه و تبدیل به دیگری شدن در یک فرایند کمدی همه از ویژگیهای است که یک کمدی خوب دارا است. حتی در فصل دوم این مجموعه مسعود شصتچی با مهران مدیری اشتباه گرفته میشود که این موضوع علاوهبر اینکه حاکی از خلاقیت تیم نویسندگان است یک ارجاع برونمتنی به خود سازنده هم محسوب میشود. مسعود شصتچی در هر موقعیتی که قرار میگیرد و سر هر شغلی حاضر میشود، کار تیم نویسنده، انتقادهای برآمده از شرایط اجتماعی است. مخصوصا وقتی گروه نویسندگان، ابتذال در هنر را نشانه میروند.
۴۹- سریال متهم گریخت
- کارگردان: رضا عطاران
- نویسنده: سعید آقاخانی
- بازیگران: مریم امیر جلالی، سیروس گرجستانی، سعید آقاخانی
- تاریخ پخش: ۱۳۸۴
یک سال پس از خانه به دوش، عطاران برای ماه رمضان سال ۸۴ سریال جذاب دیگری ساخت. عطاران این بار مسئولیت نوشتن فیلمنامه را به سعید آقاخانی سپرد و خودش روی کارگردانی متمرکز شد. عطاران بار دیگر در سریالش به سراغ قشرهای فرودست جامعه رفت و فضای خانوادهی مهاجری را روایت کرد که در شهر شلوغی مثل تهران درگیر اتفاقات جالبی میشوند. متهم گریخت داستان هاشم آقا با بازی سیروس گرجستانی است که برای پیدا کردن کار با خانواده اش به تهران میآید و در این بین اتفاقاتی در تهران برایشان رخ میدهد که آنها را مجبور به بازگشت میکند.
عطاران مهارت زیادی در انتخاب و هدایت بازیگرها از خود نشان داده است. طوریکه یکی از ویژگیهای مهم سریال متهم گریخت، بداههپردازی بازیگران است. عطاران بازیگران این سریال را براساس نزدیکی با نقش برگزیده (یا نقش را براساس ویژگیهای بازیگر طراحی میکند) و هر کجا نیاز بوده دست آنها را در بداههپردازی باز گذاشته است.
۴۷- سریال پژمان
- کارگردان: سروش صحت
- نویسنده: پیمان قاسم خانی، مهراب قاسم خانی، سروش صحت و ایمان صفایی
- بازیگران: پژمان جمشیدی، سام درخشانی، بهاره رهنما و ویدا جوان
- تاریخ پخش: ۱۳۹۱
پژمان اولین نقشآفرینی پژمان جمشیدی در عرصه تصویر به حساب میآید. بعد از این سریال است که روند محبوبیت این بازیگر و روند مخالفخوانیها علیه او، سیر صعودی پیدا میکند. سریال پژمان، هر چند به داستان زندگی پژمان جمشیدی میپردازد اما وقایعی که در این فیلم میگذرد و درباره او به تصویر کشیده میشود، مصادره به مطلوبی به نفع روایت کمدی است و ماجراهای رخداده در داستان از واقعیت دور است.
در این سریال زوج پژمان جمشیدی و سام درخشانی شیمی خوبی را به وجود آوردهاند و بلاهت ذاتیای که در کاراکترهایشان وجود دارد باعث میشود تا مخاطب این دو کاراکتر را دنبال کند. مهراب قاسمخانی نیز با بهرهگیری از داستان پژمان بهعنوان یکی از فوتبالیستهایی که در شرف بازنشستگی است، به نقد این حوزه میپردازد. شوخیهای فوتبالی و پرتعداد، رقابتهایی که بین افراد مختلف داستان شکل میگیرد و نقدهایی که برآمده از دغدغه فرهنگی کتاب نخواندن است، از بارزترین نکات سریال پژمان به حساب میآید.
۴۵- دودکش
- کارگردان: محمدحسین لطیفی
- نویسنده: برزو نیک نژاد و حسن وارسته
- بازیگران: هومن برق نورد، بهنام تشکر، سیما تیرانداز و امیرحسین رستمی
- تاریخ انتشار: ۱۳۹۵
دودکش سریالی به کارگردانی محمدحسین لطیفی است که ماه رمضان سال ۱۳92 از شبکه یک سیما پخش شد. دودکش روایتگر داستانی از دو خانواده است که فیلمنامه آن براساس پیرنگ رقابت نوشته شده است و مخاطب داستان دو باجناق را دنبال میکند که دائما با هم در حال جدال لفظی هستند. این جدال در راستای کانسپت برتر بودن و موفق بودن پیش میرود. هومن برقنورد و بهنام تشکر که پیش از این سریال سابقه بازی در سریالهای ساختمان پزشکان و دزد و پلیس را داشتهاند، در اینجا بهعنوان زوج هنری، تثبیت میشوند.
به غیر از بازی بازیگران، یکی از نکات قوت سریال حضور بچهها و نقش آنها در خانواده است. در این سریال شاهد حضور سه کودک در سنین دبستان، پیش دبستان و یک کودک یک ساله هستیم. این در حالی است که در سالهای اخیر، بچهها از اکثر سریالهای تلویزیونی عملا حذف شده بودند یا اینکه نقش دکور صحنه و آکسسوار را ایفا میکردند! اما در دودکش کودکان در داستان حضوری فعال دارند و نقش خود را نیز گرم و گیرا ایفا کردهاند.
۴۳- سریال آژانس دوستی
- کارگردان: احمد رمضان زاده، کاوه دژاکام، اکبر منصور فلاح
- نویسنده: حمید جبلی، فتحالله جعفری جوزانی و عبدالله اسفندیاری
- بازیگران: فردوس کاویانی، اسماعیل داورفر و حسین پناهی
- تاریخ پخش: ۱۳۷۸
آژانس دوستی نام تاکسیسرویسی بود که اتفاقات اصلی داستان در آنجا رخ میداد. آقای رئوفی بزرگ (مرحوم اسماعیل داورفر) صاحب جواز این آژانس بود و هرروز با رانندههای مختلفی که بهنوعی هرکدام قهرمان یک قسمت از سریال بودند، داستان را جلو میبرد. تهرانی (فردوس کاویانی)، کامیاب (حمید لولایی)، هوشنگ (حسین پناهی)، و جواد (پژمان بازغی) شخصیتهای اصلی این سریال بودند. داستانهایی که آنها در مواجهه با مسافران خود از سر میگذراندند، درونمایه اصلی هر قسمت این مجموعه را تشکیل میداد. آژانس دوستی این باور را که سریال ماندگار حتما باید پرهزینه باشد برهم زد و با داستانهای سادهای که روایت میکرد به خاطرات مردم پیوست و در اذهان مخاطب جای گرفت.
فضای کلی سریال آژانس دوستی فضایی شاد و سرگرمکننده است که با مضمونی کمدی و شخصیتهای بعضاً تیپیکال، در بسیاری از قسمتها، ایدههای درخشانی دارد. کمدیهای موقعیت، دیالوگهای حکیمانه و رندانه که در دهان شخصیتها قرار میگیرد ـ بهخصوص صحبتهای هوشنگ رئوفی با بازی مرحوم حسین پناهی ـ ایدههای جذاب و نو و استفاده از بازیگران مهمان متعدد باعث شد تا این سریال از ورطه تکرار خارج شود و در دسته سریالهای دیدنی تلویزیون در دهه هفتاد قرار بگیرد.
۴۱- سریال نون خ
- کارگردان: سعید آقاخانی
- نویسنده: امیر وفایی
- بازیگران: سعید آقاخانی، کاظم نوربخش، علی صادقی، سیروس میمنت، شقایق دهقان
- تاریخ انتشار: ۱۳۹۸
سریال نون.خ به نویسندگی امیر وفایی و به کارگردانی سعید آقاخانی در سه فصل روی آنتن شبکه یک رفت. نونخ برعکس بسیاری از سریالهایی که دنباله بیکیفیتی برایشان ساخته میشود، با آغاز فصلهای جدید توانست مخاطب بیشتری را با خود همراه کند. در فصل یک این مجموعه داستان بهگرمی آغاز میشود و جغرافیای روستا و فضای کلی سریال ساخته میشود این روند تا فصل سوم ادامه مییابد و مخاطب در هر فصل با داستانها و چالشهای جدیدی که کاراکترها به وجود میآورند مواجه است. استفاده از استعدادهای بومی در زمینه بازیگری بهجای بهرهگیری از سلبریتیها از مشخصههای اصلی سریال نونخ است.
دیالوگهای سرخوشانه و شخصیتهای متفاوت و بامزه و مردم روستاییای که امیر وفایی خلق میکند مشابه جامعه بزرگتر و از نوع بیپردهتر آن است. مردمی که در عین متحد بودن گاهی اوقات تصمیمات نابهجایشان نتایج زیانباری به همراه میآورد. از طرف دیگر، توفیق در میزانسنهای شلوغ و پرداختن به شخصیتها در چنین موقعیتی که قرار نیست هیچیک از آنها در پیشرفت داستان بیتاثیر باشند، کار دشواری است که آقاخانی در تعامل با وفایی به خوبی از پس آن برآمده است.
۳۹- سریال لیسانسه ها
- کارگردان: سروش صحت
- نویسنده: سروش صحت، ایمان صفایی
- بازیگران: هوتن شکیبا، امیرحسین رستمی و هادی کاظمی
- تاریخ پخش: ۱۳۹۵
سریال لیسانسهها یکی از آخرین ساختههای سروش صحت است که او فیلمنامه آن را درکنار ایمان صفایی به رشته تحریر درآورد. فصل اول سریال لیسانسهها در ۲۸ قسمت در سال ۱۳۹۵ پخش شد و محبوبیت بسیار زیادی پیدا کرد. جنس کمدی سریال لیسانسهها به آثار کمدی مدرن پهلو میزد که گاهی در آن با شکستن دیوار چهارم به تماشاگر نزدیکتر میشد. شکستن دیوار چهارم به معنای آن است که بازیگران و داستان فیلمنامه برای ارتباط مستقیم و گفتگوی صریح با تماشاگران، از فضای اصلی داستان خارج میشوند.
محبوبیت سریال پس از فصل اول باعث شد تا گروه سازنده، دو فصل دیگر را در ادامه آن بسازند. داستان هر سه فصل سریال لیسانسهها درباره سه دوست صمیمی و جوان است. یکی از آنها فکر مهاجرت در سر دارد و یکی دنبال تشکیل زندگی است و یکی هم بهدنبال خانه میگردد. لیسانسهها تاثیر فراوانی در رشد و پیشرفت هوتن شکیبا گذاشت و او با بازی در این سریال، بیشتر از قبل شناخته شد.
سریال های تاریخی ایرانی
۳۷- سریال سربداران
- کارگردان: محمدعلی نجفی
- نویسنده: کیهان رهگذر
- بازیگران: امین تارخ، سوسن تسلیمی، محمدعلی کشاورز، علی نصیریان
- تاریخ پخش: ۱۳۶۲
سربداران محصول ۱۳۶۲ است و ساخته محمدعلی نجفی است. کیهان رهگذر نیز نویسندگی این سریال را برعهده داشته است. سربداران براساس قیام سربداران خراسان به رهبری شیخ حسن جوری علیه استیلای مغول بر ایران ساخته شده است. گوشههایی از این فیلم هم مربوطبه رهبری پیشین شیخ خلیفه مازندرانی مؤسس این قیام است. نقل است که تهیهکنندگان این مجموعه در بدو امر برای فیلمنامه سریال به سراغ محمود دولت آبادی و بهرام بیضایی رفته بودند و این دو هنرمند نیز نسخهای از فیلمنامه را برای تهیهکننده ارسال کرده بودند.
سربداران نیز آنطور که از مصاحبههای محمدعلی نجفی نیز برمیآید، اثری است که تاریخ را بهانه کرده تا به واسطهی آن، بحثهای مد نظر خود را مطرح کند. امین تارخ در نقش شیخ حسن جوری، سوسن تسلیمی در نقش فاطمه خانم، علی نصیریان در نقش قاضی شارع و محمد علی کشاورز در نقش خواجه قشیری از بازیگران اصلی سریال سربداران محسوب میشوند. پس از پخش مجموعه تلویزیونی سربداران بسیاری از شاعران ایرانی بهصورت مستقیم یا غیر مستقیم با استفاده نمادین از واژه سربداران یا سایر ویژگیهای واضح آن، تأثیرپذیری خود را از این جنبش مردمی نشان دادند. یکی از معروفترین اشعار سروده شده رباعی سید حسن حسینی است.
۳۵- سریال مختارنامه
- کارگردان: داوود میرباقری
- نویسنده: داوود میرباقری و حسن میرباقری
- بازیگران: فریبز عربنیا، فرهاد اصلانی، رضا کیانیان، فریبا کوثری و مهدی فخیمزاده
- تاریخ پخش: ۱۳۹۰
داوود میرباقری مختارنامه را پیرامون زندگی مختار ثقفی و قیام او به خونخواهی از امام حسین (ع) ساخت. این سریال در ۴۰ قسمت ۶۰ دقیقهای برای اولینبار در سال ۱۳۸۹ از تلویزیون پخش گردید. فیلمبرداری سریال مختارنامه از سال ۱۳۸۲ آغاز شد و در سال ۱۳۸۸ به پایان رسید. سریال لوکیشنهای متعددی را در شهرهای تهران، قزوین، تاکستان، آبادان، آران و بیدگل، و شاهرود در برمیگرفت. این سریال دارای حدودا ۷۰۰ سکانس است که ۱۰۰ سکانس آن مربوطبه ۵ جنگ بزرگ این سریال هستند.
سریال مختارنامه در کارگردانی با قدرت ظاهر میشود اما در فیلمنامه و خط روایی خود گاها عملکردی مغشوش دارد. بازی خوب بازیگران اصلی و فرعی، عنوانبندی، طراحی صحنه و لباس و سایر امور فنی از لحاظ کیفی، سطحی بالاتری از سایر سریالهای ایرانی دارند. در مورد مختارنامه چیزی که باعث شده رنجش مخاطب شده، بازپخشهای فراوان این سریال است، طوری که داوود میرباقری در مصاحبهای از تلویزیون خواهش کرد که دیگر اثرش را پخش نکند. بااینحال این بازپخشها همواره پرمخاطب بوده است. فریبرز عربنیا در نقش مختار، فرهاد اصلانی در نقش عبیدالله بن زیاد، رضا کیانیان در نقش عبدالله بن زبیر و مهدی فخیمزاده در نقش عمربن سعد مهمترین بازیگران این سریال تاریخی هستند.
۳۳- سریال مردان آنجلس
- کارگردان: فرجالله سلحشور
- نویسنده: فرجالله سلحشور
- بازیگران: جعفر دهقان، مهتاب کرامتی، جهانبخش سلطانی و حسین یاری
- تاریخ پخش: ۱۳۷۶
مردان آنجلس در سال ۱۳۷۶ به کارگردانی فرجالله سلحشور تولید شد. این سریال روایتگر داستان تاریخی اصحاب کهف است و از لحاظ دراماتیک برای سازندگان این موقعیت فراهم بود که از پرش زمانی داستان اصلی استفاده کنند و روایت خود را براساس دانش پایینتر شخصیتهای اصلی نسبت به مردم عادی آن زمان سامان دهند. اما به این اتفاق در فیلمنامه توجه چندانی نمیشود و هدف کارگردان شمایلسازی پیامبرگونه از شخصیتهای اصلی است.
دقیانوس پادشاه روم ۷ شخصیت اصلی را به خاطر گرویدن به دین مسیح زندانی کرد و زمانیکه شب شد یاران غار از زندان دسیوس گریختند و در بیرون شهر به کوه بیجلوس پناه بردند. نزدیک کوه شبانی بود به نام آنتونیوس که گوسفندان را نگاهبانی میکرد. یاران غار دین و آئین تازه را بر شبان نمایاندند و از او پناه خواستند. دنیموس شبان دین ایشان را پذیرفت و گوسفندان را به حال خود گذاشته و با آنها در یکی از شکافها و غارهای سختگذر کوه که دور از نگاه رهگذران بود پنهان شد. به همراه شبان سگی بود بنام قطمیر که هرچند آن سگ را میزد بازنمیگشت و با هفت تن «یاران غار» به درون غار رفت. جعفر دهقان در نقش ماکسیمیلیان، مهتاب کرامتی در نقش هلن، جهانبخش سلطانی در نقش دقیانوس و حسین یاری در نقش ژولیوس از مهمترین بازیگران این سریال به حساب میآیند.
۳۱- سریال امیرکبیر
- کارگردان: سعید نیکپور
- نویسنده: پرویز زاهدی
- بازیگران: سعید نیکپور، ایرج راد، فخری خوروش و محمد مطیع
- تاریخ پخش: ۱۳۶۴
امیرکبیر ساخته سعید نیکپور و محصول ۱۳۶۴ است. سریالی که از همان بدو امر میان مخاطبان جای خود را پیدا کرد و به یکی از محبوبترین مجموعههای تلویزیونی دهه شصت تلویزیون تبدیل شد. فیلمنامه امیرکبیر را پرویز زاهدی به نگارش درآورده است. این مجموعه در ۱۲ قسمت اولینبار چهارشنبه شب ها بعد از اخبار از شبکه اول پخش میشد. داستان سریال از مرگ محمدشاه و آمدن ناصرالدین شاه به تهران و تاجگذاری وی آغاز میشود و تمامی دوران صدرات امیرکبیر و توطئههای دشمنانش را در بر میگیرد. امیرکبیر در دوره ناصرالدینشاه قاجار، اصلاحات کشور را اندکی پس از رسیدن به صدارت آغاز میکند. سعید نیکپور در نقش امیرکبیر، فخری خوروش در نقش مهدعلیا، محمد مطیع در نقش میرزا آقاخان نوری و ایرج راد در نقش ناصرالدین شاه از مهمترین بازیگران این سریال به شمار میآیند.
امیرکبیر با اینکه نکات قوت کمی در ارائه به مخاطب ندارد و موفق میشود یک شخصیت سمپاتیک بیافریند، اما از لحاظ شخصیتپردازی همان مشکلی را دارد که اکثر سریالهای ایرانی آن دهه از آن برخوردار بودهاند. مشکلی که امروز در سینما و تلویزیون ایران نیز گاها دیده میشود و آن قدیسسازی از شخصیت اصلی است. درست است که شخصیت میرزا تقیخان فراهانی قرار است بهعنوان قهرمان سریال مطرح شود اما اینکه هیچگاه هیچ اشتباهی از او سر نمیزند برخلاف قواعد درام بوده و آن وجهه انسانی شخصیت را تا حدودی مخدوش میکند.
سریال های درام ایرانی
۲۹- سریال کیف انگلیسی
- کارگردان: ضیاءالدین دری
- نویسنده: ضیاءالدین دری
- بازیگران: لیلا حاتمی، علی مصفا، فرهاد اصلانی و رضا کیانیان
- تاریخ پخش: ۱۳۷۹
کیف انگلیسی ساخته ضیاءالدین دری برای اولینبار در سال ۱۳۷۹ ازطریق تلویزیون پخش شد. داستان کیف انگلیسی در دوران موسوم به دهه طلایی آزادی اتفاق میافتد و داستان شخصیت سیاستمدار روشنفکری را در این دوران به تصویر میکشد. این مجموعه از مجموعههای موفق تلویزیونی دهه هفتاد بود که مورد توجه هر دو طیف مخاطبان خاص و عام قرار گرفت.
در ابتدا کمتر کسی تصور میکرد که این سریال بتواند عموم استقبال بینندگان را به خود جذب کند اما پس از گذشت دو یا سه قسمت، این اثر تأثیر و جذابیت خودش را ثابت کرد و توانست همچون «امام علی» و «هزاردستان» جمعیت خیابانهای شهر را به پای تلویزیون بنشاند. گیرایی سریال بهحدی بین مردم شایع بود، که پای آن به میان محافل سیاسیون در آن دوره، که مقارن با مجلس پرهیاهوی ششم بود، کشیده شد و هر کس بنا به سلیقه و تحلیل خودش برداشتی از روایت جنجالی موجود در سریال میکرد؛ چیزی نگذشت که نام کیف انگلیسی به اصطلاحی بین مردم در خطاب به طبقه خودفروخته و روشنفکر کشور بدل شد. یکی از مهمترین دلایلی که کیف انگلیسی را به سریالی موفق بدل کرد، جز روایت جذاب سیاسی آن فیلمنامه پرکشش آن بود که جنبههای دراماتیکِ عاشقانه داشت. لیلا حاتمی، علی مصفا، فرهاد اصلانی و رضا کیانیان از مهمترین بازیگران این سریال محسوب میشوند. درّی نتوانست در دهه نود با کلاه پهلوی، موفقیت خود در کیف انگیسی را دوباره تکرار کند.
۲۷- سریال پس از باران
- کارگردان: سعید سلطانی
- نویسنده: سعید سلطانی
- بازیگران: محمود پاکنیت، کتایون ریاحی و مرجان محتشم
- تاریخ پخش: ۱۳۷۹
پس از باران ساخته سعید سلطانی روایتی از روابط ارباب و رعیتی زمانه خود ارائه میدهد. تضادی که این سریال ایجاد میکند از نوع طبقاتی بوده و خانواده یک ارباب از طبقه متمول در مقابل همسر دوم او که دختری ساده و روستایی است قرار میگیرد. البته این بخش مهم داستان در فلاشبک روایت میشود. تمهیدی که تا پیش از آن کمتر کارگردانی از آن بهره برده بود. در این سریال عشق همراهبا ارباب بودن، و مظلومیت زنان دوم اربابان، قدرت اربابان و عمق فساد در نظام ارباب رعیتی گذشته را میتوان دید. بازی خوب بازیگران توانست در آن زمان سریال را تا اندازهای قابل قبول جلوه دهد، هرچندکه برقراری پیوندها بین اتفاقاتی که در گذشته رخ میداد و وقایعی که در زمان حال میگذشت، برای مخاطب کمی دشوار بود.
نکته مهم در این مجموعه شخصیت ارباب است. همان مرد بی گناه دو زنه که برخلاف میل خود و به اصرار همسرش زن دوم گرفته. این مرد، بی گناهترین فرد این مجموعه است. اگر همسایه به سایه، زن دوم فراری را تعقیب میکند در حقیقت برای نجات جان او از دست برادر بیرحم زن اول است و اصلاً قصد آزار او را ندارد. محمود پاکنیت، کتایون ریاحی و مرجان محتشم از مهمترین بازیگران سریال به حساب میآیند.
۲۵- سریال خانه سبز
- کارگردان: بیژن بیرنگ
- نویسنده: بیژن بیرنگ، پیمان قاسمخانی و شادمهر راستین
- بازیگران: خسرو شکیبایی، مهرانه مهین ترابی، رامبد جوان، آتنه فقیهنصیری و داریوش اسدزاده
- تاریخ پخش: ۱۳۷۵
خانه سبز در سال ۱۳۷۵ از شبکه دو سیما پخش میشد. این مجموعه تلویزیونی ساخته بیژن بیرنگ است که در زمان پخش خود از پربینندهترین سریالهای تلویزیونی بود، بهطوری که حتی رکورد مخاطبان اثر قبلی بیرنگ یعنی سریال همسران را نیز شکست. داستان این مجموعه در مورد ساکنین یک خانه است که همه با هم فامیل هستند و درکنار یکدیگر ماجراهای گوناگونی را تجربه میکنند. در خانه سبز نگاه هدفمند به بنیان خانواده و حفظ و یاد آوری ارزشهایی که بیم آن میرفت از یاد برود در مرکز توجه قرار میگیرد. نگاهی امیدوارانه و سرزنده درکنار طنزی که هم از شخصیتها بیرون میآید و هم از موقعیتها، مجموعهای را به وجود آورده که در پایان سهم مخاطبش بهجای غم و اندوه و اضطراب و افسوس، امید است.
خانه سبز در هر قسمت به موضوعی جدید میپرداخت و دغدغههای اجتماعی و مسائل روز متناسب با یک خانواده را به تصویر میکشید. دغدغههایی که هم در زمانه خود ارزشمند بودند و هم در زمان حال میتوان از آنها بهعنوان مضامین مهم خانوادگی یاد کرد. خسرو شکیبایی، مهرانه مهین ترابی، رامبد جوان، آتنه فقیهنصیری و داریوش اسدزاده از بازیگران اصلی این سریال به حساب میآیند.
۲۳- سریال روزگار قریب
- کارگردان: کیانوش عیاری
- نویسنده: کیانوش عیاری
- بازیگران: مهدی هاشمی، ناصر هاشمی، آفرین عبیسی و مهران رجبی
- تاریخ پخش: ۱۳۸۶
روزگار قریب سریالی به کارگردانی و نویسندگی کیانوش عیاری است که نخستین بار در پاییز ۱۳۸۶ به مدت از شبکه سه سیما به نمایش درآمد. این مجموعه بر پایهی زندگی محمد قریب، پزشک ایرانی و بنیانگذار تخصص پزشکی اطفال در ایران ساخته شدهاست. روزگار قریب از سال ۱۲۹۵ همزمان با شروع تحصیلات ابتدایی تا مرگ قریب در سال ۱۳۵۳ روایت میشود و با وقایع آن زمان مانند کودتای رضاخان، قحطی تهران در زمان جنگ جهانی دوم و حضور متفقین در ایران همزمان است. مهدی هاشمی، ناصر هاشمی، آفرین عبیسی و مهران رجبی بازیگران اصلی روزگار قریب به حساب میآیند.
مهمترین دستاوردی که سریال روزگار قریب به آن دست یافته و آن را در کلاسی بالاتر از خیلی از سریالهای این سالها قرار میدهد، نوع چارچوبی است که عیاری برای کارش تعریف کرده است. چارچوبی که به هیچوجه رنگ و بوی سریالهای تلویزیونی را ندارد و در کلاسی کاملا جداگانه باید به آن پرداخت. با دقیقشدن به نوع دکوپاژ هر قسمت، درمییابیم که عیاری همچون فیلمهای سینماییاش کمفروشی نمیکند و سریال از تعدد نماهای شگفتانگیزی بهره میبرد و این قابل مقایسه با سریالهایی که کارگردان آن ۵ دقیقه دوربین را در یک زاویه خاص میکارد و داستان را پیش میبرد نیست.
۲۱- سریال بانوی عمارت
- کارگردان: عزیزالله حمیدنژاد
- نویسنده: احسان جوانمرد
- بازیگران: حسام منظور، پانتهآ پناهیآ، مریم مومن و غزل شاکری
- تاریخ پخش: ۱۳۹۶
سریال بانوی عمارت را عزیزالله حمیدنژاد ساخت و برای اولینبار در سال ۱۳۹۶ از تلویزیون پخش شد. بانوی عمارت ملودرام عاشقانهای را در مقطعی از تاریخ دوران قاجار روایت میکند که در این بستر به مهمترین حادثه سیاسی آن زمان یعنی ترور ناصرالدین شاه توسط میرزا رضا کرمانی هم پرداخته میشود. در این سریال سعی بر آن شده که دو جبهه خیر و شر به تصویر کشیده شوند و در تعارض میان این دو، بهترین راه برای زندگی به مخاطب نشان داده شود: عشق بهجای نفرت، بخشش بهجای کینه، تعامل بجای تعارض، سازندگی بجای ویرانگری. باید گفت که حرکت این سریال برای بیان این مسائل خوب و قابل قبول است و سعی شده که به دور از کلیشه سازی باشد و این نمایش خیر و شر با وجود اسمگذاریهای کاراکترها (چه عمدا و چه سهوا) به خوبی دیده میشود و در باور پذیر کردن داستان و ایجاد قالب ذهنی برای مخاطب موثرتر شده است.
این تراز خیر و شر و سیاهی و سفیدی در ذهن مخاطب مینشیند و به تعلیم غیرمستقیم میپردازد و یک مسئلهی اخلاقی را با نگاه کلیشهای بررسی نمیکند. گروه سازنده فقط به داستانگویی میپردازند و دریافت پیام را به مخاطب واگذار میکنند. حسام منظور، پانتهآ پناهیآ، مریم مومن و غزل شاکری از بازیگران اصلی بانوی عمارت هستند.
۱۹- سریال او یک فرشته بود
- کارگردان: علیرضا افخمی
- نویسنده: علیرضا کاظمی پور
- بازیگران: حسن جوهرچی، بهاره افشاری و مریم کاویانی
- تاریخ پخش: ۱۳۸۴
سریال او یک فرشته بود در سال ۱۳۸۴ به مناسبت ماه رمضان از شبکه دو سیما پخش شد. کارگردانی این اثر را علیرضا افخمی برعهده داشت و پرداختن او به سوژهای ملتهب و کاملا نو باعث شد تا سریال مخاطبان فراوانی پیدا کند. از تم مرکزی سریال او یک فرشته بود، یعنی قرارگرفتن شیطان به قصد فریب شخصیت اصلی بعدا در سریالهایی مثل اغما و سقوط یک فرشته نیز استفاده شد. او یک فرشته بود به لحاظ ساختار داستانی بر دو محور اصلی عناصر، شخصیتها و روابط متافیزیکی و همچنین باور و اعتقاد مذهبی استوار شده است که این دو محور در نتیجه ارتباط مستقیمشان در بستر روایت داستان وارد حیطه معناشناختی میشوند و مفاهیم مربوطبه محتوای آن را شکل میدهند و کامل میکنند.
داستان سریال افخمی کاملا ساده است؛ بهزاد طاهری بهطور تصادفی با دختری به نام فرشته برمیخورد و برای کمک، او را به خانهاش می برد. حضور یک دختر غریبه که رفتارهای عجیب و غریبی دارد، باعث برهم خوردن آرامش خانواده میشود و این عدم تعادل که فرشته باعث به وجود آمدن آن است تا مرز فروپاشی خانواده و فرد (که بهزاد طاهری بهعنوان انسانی مومن و نمونه در راس آن قرار دارد) پیش میرود. حسن جوهرچی، بهاره افشاری و مریم کاویانی از بازیگران اصلی سریال او یک فرشته بود به حساب میآیند.
۱۷- سریال بیگناهان
- کارگردان: احمد امینی
- نویسنده: احمد امینی
- بازیگران: داریوش فرهنگ، مسعود کرامتی، امیر آقایی، مهدی پاکدل و ساره بیات
- تاریخ پخش: ۱۳۸۷
بیگناهان کاری از احمد امینی است که برای اولینبار در سال ۱۳۸۷ از تلویزیون پخش شد. بیگناهان، ماجرای دزدی سه دوست در گذشته و جریان خیانتهای آنها به یکدیگر و اتفاقاتی است که در زمان حال گریبانگیر فرزندان آنها هم شدهاست. این سه دوست براساس انگیزهای که چندان هم به آن پرداخته نمیشود دست به دزدی زده و جریان این دزدی و تقسیم اموال به کشتهشدن و فرار و زندانیشدن دو نفر از آنها ختم شدهاست.
بیگناهان یک درام خانوادگی اجتماعی است که شخصیتها تعریفهای خودشان را دارند ولی از لحاظ نوع رویکرد، جنس کار و فضای قصه به اولین شب آرامش نزدیک است. قصه بر محور چند خانواده میچرخد که به ضرورتهای داستانی با هم روابطی پیدا میکنند، درگیریها و مشکلات و سوءتفاهمهایی بین آنها به وجود میآید و قصه پیش میرود. فیلمنامه اثر شروع و پایان خوبی دارد و نسبت به مقوله کارگردانی در جایگاه بالاتری میایستد و حتی میتوان گفت تمامی ظرافتهای آن در اجرا به خوبی درنیامده است. آدمهای داستان که تعدادشان کم هم نیست، با منطقی باورپذیر به هم پیوند میخورند و داستان به خوبی چالشهای تاثیر یک دزدی را پیش میکشد. داریوش فرهنگ، مسعود کرامتی، امیر آقایی و مهدی پاکدل از جمله بازیگران اصلی سریال هستند.
۱۵- سریال همسران
- کارگردان: بیژن بیرنگ
- نویسنده: بیژن بیرنگ و شادمهر راستین
- بازیگران: فردوس کاویانی، فرهاد جم، مهرانه مهین ترابی و الهام پاوه نژاد
- تاریخ پخش: ۱۳۷۳
سریال همسران ساخته بیژن بیرنگ است که فیلمنامه آن را بیرنگ در همکاری با شادمهر راستین نوشته است. داستان مجموعهی همسران راجع به دو زوج است که در یک آپارتمان با هم همسایه هستند. کمال (فردوس کاویانی) و مهین (مهرانه مهینترابی) یکی از دو زوج هستند که سن بیشتری دارند. علی (فرهاد جم) و مریم (الهام پاوهنژاد) یک زوج دیگر هستند که از کمال و مهین جوانتر هستند. بعدها معلوم میشود کمال دایی مریم است که مریم از این موضوع خبر نداشته است. داستان سریال همسران درباره زندگی این دو همسایه است.
شخصیتهای سریالهای بیژن بیرنگ جزئینگر بوده و بهدنبال آن هستند که به درک بهتری از آدمهای زندگیشان برسند. شاید بتوان ارتباط موثر را مهمترین دغدغه آثار او در تلویزیون دانست و شاهدهایش را در قصههای سریال خانه سبز و پیشتر از آن، همسران دید. آثار بیرنگ حال و هوای متفاوتی داشت؛ حال و هوایی که همچنان با گذشت بیست و چند سال میتوان با تماشای دوباره مجموعه همسران درک کرد. این سریال در عین داشتن فضای نسبتا فانتزی و سرگرمکنندهاش و از دل قصههای یک زوج میانسال و یک زوج جوان، آموزشهایی برای فهم هرچه بهتر زندگی مشترک ارائه میدهد.
۱۳- سریال پدرسالار
- کارگردان: اکبر خواجویی
- نویسنده: علی اکبر محلوجیان
- بازیگران: محمدعلی کشاورز، ناصر هاشمی و کمند امیرسلیمانی
- تاریخ پخش: ۱۳۷۲
داستان پدرسالار درباره پدر میانسالی به نام اسدالله است. اسداللهخان پدری مهربان، خانوادهدوست، دلسوز و در عین حال سختگیر و پرصلابت است. به باور او همه پسرانش پس از ازدواج باید در خانه بسیار بزرگ او زندگی کنند. ماجرای اصلی فیلم از ازدواج آخرین فرزند او ناصر آغاز میشود. ناصر که با دخترعموی خود آذر وصلت کرده به ناچار باید همانند دو برادر بزرگتر خود در خانه پدری زندگی کند. اما همسرش آذر که شاغل است و استقلالطلب و لجباز، زندگی در خانه پدرشوهر را منطقی نمیداند و شروع یک زندگی کاملاً مستقل و بهدور از دخالتهای دیگران را طلب میکند.
آذر بهشدت پای این خواستهاش میایستد و تحت هیچ عنوان از موضعش عقبنشینی نمیکند. از طرف دیگر اسداللهخان نیز موافقت با آذر را نوعی شکست و ضعف تعبیر کرده و از سوءاستفاده احتمالی فرزندان دیگرش در آینده نگران است. پدرسالار میکوشد مطابق با شرایط زمانه خود یک نقد اجتماعی را مطرح کند، نقدی که در درجه اول استبداد و در درجه بعدی تفاوت فکری نسلها را یادآور میشود. از الگوی تضاد درونخانوادهای پدرسالار بعدا در سریالهایی مانند شهرزاد و فاصلهها استفاده شد. محمدعلی کشاورز، ناصر هاشمی و کمند امیرسلیمانی مهمترین بازیگران سریال هستند.
۱۱- سریال در پناه تو
- کارگردان: حمید لبخنده
- نویسنده: علیرضا طالبزاده
- بازیگران: لعیا زنگنه، حسن جوهرچی و رامین پرچمی
- تاریخ پخش: ۱۳۷۴
در پناه تو ساخته حمید لبخنده در سال ۱۳۷۴ روانه آنتن تلویزیون شد و داستان آن مربوطبه مریم افشار دانشجوی رشته هنر است که زندگی آرامی همراهبا خانوادهاش دارد. همه چیز در خانواده مریم آن قدر خوب و به جاست که مریم لازم نمیبیند هیچکدام از نیازهایش را در بیرون از خانه تأمین کند. اما همه چیز دست بهدست هم میدهند تا مریم به خارج از زندگی آرام خود توجه کند و آرزوهای بزرگتری در سر بپروراند. موضوعی با عشق زمینی آن هم جوانانه در حالی از سوی نویسنده سریال یعنی علیرضا طالبزاده طالبزاده مطرح شد که در آن دوران اعتقاد بر این بود که عشق موضوعی خصوصی است و نباید در رسانهها به آن پرداخته شود. همین دیدگاه سبب شد طرح طالب زاده مدتی خاک بخورد اما آشنایی او با منوچهر شاهسواری که آن زمان تهیه کننده جوانی در تلویزیون بود همه چیز را عوض کرد.
در آن زمان که حساسیتها روی ساخت یک سریال با چنین محتوایی بالا بود، تیم سازنده برای دورماندن از حاشیهها مجبور شد ۴۰۰ صفحه از فیلم نامه را که یکی از شاخههای اصلی داستان سریال است حذف کند. بااینحال، سریال در پناه تو با تمام حذفیاتش که تنها به یک مورد اشاره شد، سریال قابل دفاعی است چرا که ارتباط مناسبی با مسئله برقرار میکند و ازطریق آن پیرنگ را گسترش میدهد.
۹- سریال تب سرد
- کارگردان: علیرضا افخمی
- نویسنده: علیرضا بذرافشان
- بازیگران: شهاب حسینی، حمید گودرزی و کامبیز دیرباز
- تاریخ پخش: ۱۳۸۲
تب سرد ساخته علیرضا افخمی در سال ۱۳۸۲ از رسانه ملی پخش شد. شهاب کیانفر، کارخانهاش در شرف ورشکستگی قرار دارد؛ بااینحال تلاش میکند تا با رقابت با پدرخانم متمولاش، هرمز، زندگی پر تجملی را برای همسرش تدارک دیده و با قرض و نزول کردن پول، کارخانهاش را نجات دهد. با وخیمتر شدن اوضاع مالی شهاب، او تصمیم میگیرد تا با طرح یک نقشه و کمک گرفتن از همسر شخصی که پرستاری فرزندش (مانی) را به عهده دارد و بهتازگی از زندان آزاد شدهاست، مشکلاتش را حل کند. آن فرد همراهبا یک تبهکار دیگر به نام پیمان، مانی را میدزدند و او را آزار میدهند و از پدرش برای آزادی او پول طلب میکنند. قصه جذاب، ریتم مناسب، شخصیت پردازی های درست و حضور بازیگران جوان اما پرانگیزه، سریال علیرضا افخمی را به اثری تماشایی تبدیل میکند که قادر است نظر مخاطبان گستردهای را جلب کند.
ریتم تند سریال و سکانسهای جذاب جادهای، از تب سرد یک تریلر موفق ساخته است. قصه سریال در میانه راه و پس از بدعهدی حامد و پیمان بهعنوان ربایندگان پسر شهاب، در مسیر تازهای می افتد و اتفاقات غیرقابل پیشبینی و مهیجی را رقم میزند. تب سرد، قصه زیادهخواهی آدمهاست و ویرانکردنشان بهدست خود. شهاب با طراحی نقشه دزدیدن فرزندش، آتش بر خرمن زندگیاش میزند؛ حامد با درافتادن دوباره در دام زیادهخواهیهای خود، از چاله درآمده و به چاه میافتد و پیمان با طمع زیاده خواهانهاش، از یک خرده خلافکار به جانیای حرفهای تبدیل میشود. هر سه ضلع مثلث سریال تب سرد درنهایت به یک خودویرانی ناخواسته میرسند. شهاب حسینی، حمید گودرزی و کامبیز دیرباز از مهمترین بازیگران این سریال هستند.
۷- سریال نرگس
- کارگردان: سیروس مقدم
- نویسنده: مسعود بهبانی نیا
- بازیگران: پوپک گلدره، ستاره اسکندری، حسن پورشیرازی و مهرانه مهین ترابی
- تاریخ پخش: ۱۳۸۵
سریال نرگس به کارگردانی سیروس مقدم در سال ۱۳۸۵ بهعنوان سریال شبانه شبکه سوم سیما از تلویزیون پخش میشد. نقش اصلی این سریال را پوپک گلدره بازی میکرد که در اواسط بازی، بر اثر تصادف با اتومبیل به کما رفته و پس از ۸ ماه درگذشت و درنهایت نقش او را ستاره اسکندری ادامه داد. نرگس و نسرین دو خواهرند که پدرشان را از دست داده و با مادرشان زندگی میکنند. زندگی آنها از یک جایی به بعد دچار بحران میشود و نرگس بهعنوان خواهر عاقلتر مسئول رتق و فتخ این امور میشود.
واقعگرایی که در ابتدای سریال وجود دارد، آن قدر همهگیر است که مخاطب گستردهای را پای تلویزیون میکشاند اما این فراگیری، مانع از آن نیست که نقاط ضعف سریال را از یاد ببریم. نام سریال نرگس است اما او از یک نقطهی خاصی به بعد دیگر نقش اصلی را بر عهده ندارد. یعنی در قسمت مهمی از داستان. اگر نویسنده قرار است از زاویه نرگس داستان خود را روایت کند باید دلیلی قانعکننده برای آن بیاورد که به این موضوع در فیلم توجهی نمیشود. البته نرگس، تا نیمههای داستان، شخصیت محوری سریال است، مخالفت میکند، طغیان میکند و با آرامشاش، ثبات میبخشد اما بعد از فوت پوپک گلدره و تغییر بازیگر گویی شخصیت نرگس در خود فیلم هم تغییر میکند نرگس به یک شخصیت خنثی و یک بیننده ساده وقایع تبدیل میشود که ازدواج میکند و زندگی معمولی خود را ادامه میدهد و این در حالی است که دیگر تحکم و نفوذ اولیه خود را ندارد.
سریال های نمایش خانگی ایرانی
۵- سریال قورباغه
- کارگردان: هومن سیدی
- نویسنده: هومن سیدی
- بازیگران: نوید محمدزاده، صابر ابر و سحر دولتشاهی
- تاریخ پخش: ۱۳۹۹
سریال قورباغه به کارگردانی هومن سیدی اثری است در ژانر جنایی معمایی که تم مرکزی فیلمنامهاش نیمنگاهی به فیلم های فانتزی و ماورایی دارد. در روز چهارشنبه سوری سه دوست به نامهای رامین، فرید و جواد بعد از ربودن اسلحه یک مأمور زخمی، دست به سرقت از نوری، همکلاسی دوران کودکی رامین که به فردی پولدار و مرموز تبدیل شدهاست میزنند که این اتفاق مسیر زندگی آن سه جوان را دچار تحول میکند.
فیلمنامه قورباغه با وجود ضعفهای بزرگ و کوچکی که دارد اما در پایان موفق میشود از پس آن فضای سورئال بربیاید. بااینحال سیدی در مقام کارگردان عملکرد بسیار بهتری از خود نشان میدهد. البته این عملکرد هم دو بخش دارد. گاهی سیدی سعی میکند نماهای زیبای بدون کارکرد نشان مخاطب دهد؛ نماهایی که برای فریب لایهای از مخاطبان طراحی شدهاند؛ کسانی که فکر میکنند اگر یک نما به خودی خود زیبا به نظر برسد (یک قاب عکاسانه جذاب) پس لزوما حاکی از ارزش سینمایی آن است. اما با گذر از این نماهای فریبکار، بخش دیگری از فیلمبرداری، بهطور کلی دکوپاژ و میزانسن در خدمت اثر، پیشبرد قصه و شناساندن موقعیت به مخاطب است. سیدی در این بخش عملکرد موفق تری دارد. نوید محمدزاده، صابر ابر و سحر دولتشاهی بازیگران اصلی سریال قورباغه هستند.
۳- سریال همگناه
- کارگردان: مصطفی کیایی
- نویسنده: محسن کیایی
- بازیگران: پرویز پرستویی، هدیه تهرانی، مهدی پاکدل، محسن کیایی و رویا تیموریان
- تاریخ پخش: ۱۳۹۹
همگناه اولین ساخته مصطفی کیایی در مدیوم نمایش خانگی است. سریالی که پس از تجربه او در مقام کارگردانی چند فیلم سینمایی روانه شبکه نمایش خانگی شد. داستان سریال راجع به خانوادهای قدیمی در تهران به نام صبوری است که سالها است در کار پرورش گلهای تزئینی و گلهای مختلف هستند. خانواده صبوری متشکل از سه برادر و یک خواهر است، خانوادهای که همگی در این شرکت کار میکنند و شغل موروثی خانواده خود را دنبال میکنند. در این بین فقط پسر دوم، فریبرز است که در حال حاضر ۵۸ سال سن دارد و افسر اداره آگاهی است و داستان زندگی خود را بیتأثیر از خانواده خود رقم زده است. فریبرز در جوانی تصمیم میگیرد که پلیس شود و برای گذراندن دوره آموزشی به شهرستانی میرود و دستش به گناهی آلودهاست که خودش هم بهدنبال حل این معما و کشف گناهش است.
رکوردشکنیهای متعدد مجموعه در میزان تماشای آنلاین آن در پلتفرمهای فیلیمو و نماوا، این مجموعه را درکنار دو مجموعهی قدیمیتر قهوه تلخ و شهرزاد، به یکی از پرمخاطبترین مجموعههای نمایش خانگی تبدیل کرده است. با درنظرگرفتن کلیت منسجمتر سریال و روایت بهینهتر همگناه نسبت به آثار موفق نمایش خانگی که میتوانستند در تعداد قسمت کمتری، داستانشان را بسط و گسترش دهند، همگناه یکی از موفقترین آثار نمایش خانگی است. مسعود رایگان، پرویز پرستویی، هدیه تهرانی، مهدی پاکدل، محسن کیایی و رویا تیموریان بخشی از بازیگران سریال همگناه را تشکیل میدهند.
۱- سریال میخواهم زنده بمانم
- کارگردان: شهرام شاهحسینی
- نویسنده: پویا سعیدی و پویا کاکاوند
- بازیگران: حامد بهداد، سحر دولتشاهی، علی شادمان و آزاده صمدی
- تاریخ پخش: ۱۳۹۹
میخواهم زنده بمانم نخستین تجربه سریالسازی شهرام شاهحسینی در نمایش خانگی بعد از ساخت چند اثر تلویزیونی و چند فیلم سینمایی است. سریال مولفههای جذب مخاطب را داراست. قصهای پرکشش در همراهی با شخصیتهایی که همذاتپنداری ایجاد میکنند و بازیگرهای توانایی که به خوبی از پس ایفای نقش ها برآمده اند. جذب مخاطب دلایل پیچیده و در عین حال سادهای دارد. ذهن انسان به تفسیر طبیعی و ساده مفاهیم گرایش دارد و استفاده از شعور عام و زمینه مشترک اجتماعی همیشه از مهمترین مولفه های جذب مخاطب بودهاند. اتفاقی که بنیانی پدیدارشناختی دارد. یعنی فرآیندی که شامل به خاطر آوردن، درک کردن، فهمیدن و ارزیابی کردن ظاهر و عمق موضوع است. این اتفاق به خوبی در می خواهم زنده بمانم رعایت شده است.
مخاطب میانسال شرایط اجتماعی دهه شصت را به خوبی به خاطر می آورد و همزمان به آن حس نوستالژیک دارد. از طرفی واکنشهای شخصیت ها در آن بستر زمانی را درک میکند. حالات و روحیات شخصیتها را میفهمد و در ادامه بهراحتی به ارزیابی لازم برای درک و همذاتپنداری با قصه و شخصیتها میرسد. در این مسیر عواملی مثل کارگردانی خوب، بازی های خوب و موسیقی دلنشین سریال نیز به مخاطب برای طی کردن این مسیر کمک میکنند. حامد بهداد، سحر دولتشاهی، علی شادمان و آزاده صمدی تیم اصلی بازیگری میخواهم زنده بمانم را تشکیل میدهند.
منبع: زومجی
منبع: faradeed-190613