بررسی گزینه‌های انتخابات ریاست جمهوری ۱۴۰۳؛ همه مردان پاستور
فرارو- کاندیدا‌های انتخابات ریاست جمهوری ۱۴۰۳ هنوز رسما معرفی نشده‌اند؛ همه‌چیز در حد حدس‌و‌گمان است، ولی رییس‌جمهور بعدی ایران به احتمال زیاد یکی از همین ۱۵ نفر خواهد بود.
به گزارش فرارو؛ انتخابات ریاست‌جمهوری در ایران، طبق قانون اساسی چهار سال یکبار انجام میشود. از ابتدای انقلاب تا الان این رویه تنها دو مرتبه قطع شده؛ سال ۱۳۶۰ که محمدعلی رجایی در عملیات تروریستی به شهادت رسید و امسال سقوط بالگرد ابراهیم رئیسی، به برگزاری پیش از موعد انتخابات ریاست جمهور منجر شدند. نهمین رئیس‌جمهور ایران، حدود ۳۵ روز دیگر، دولت چهاردهم را تشکیل می‌دهد. انتخابات ریاست جمهوری ۱۴۰۳، از ۳۱ اردیبهشت کلید خورده، ولی فرآیند رسمی با صدور فرمان وزیر کشور خطاب به فرمانداران از دهم خرداد آغاز میشود. چه کسانی به‌شکل جدی گزینه‌های انتخابات ریاست‌جمهوری خواهد بود؟
سعید جلیلی؛ ۶۹ سال
سعید جلیلی، متولد ۱۳۳۴ است و هنگام برگزاری انتخابات ریاست‌جمهوری ۱۴۰۳، تقربیا ۶۹ ساله خواهد بود. سیاستمدار اصولگرا و دیپلمات ایرانی، فعلا عضو حقیقی مجمع تشخیص مصلحت نظام است و مدتی طولانی در نقش دبیر شورای عالی امنیت ملی مسئولیت مذاکرات هسته‌ای را برعهده داشت.
سعید جلیلی سابقه کاندیداتوری دو دوره انتخابات ریاست‌جمهوری سال ۱۳۹۲ و ۱۴۰۰ را در کارنامه دارد. اولین مرتبه چهار میلیون و ۶۲۸ هزار و ۱۲۰ رای (معادل ۱۱.۳ کل آرا) کسب کرد، بعد از حسن روحانی و محمدباقر قالیباف سوم شد و در انتخابات سال ۱۴۰۰ به نفع سیدابراهیم رئیسی کار کشید.
سعید جلیلی پس از شکست کوتاه نیامد و با تشکیل دولت سایه اصرار داشت به‌عنوان آلترناتیو از بعد روانی، به دولت روحانی فشار بیاورد. پس از پیروزی سیدابراهیم رییسی و روی کار آمدن دولت سیزدهم، سعید جلیلی کارکرد خود را از دست داد و نتوانست در عرصه سیاست حضور پررنگی داشته باشد.
سعید جلیلی از سوی هوادارانش نزدیک‌ترین گزینه به سیدابراهیم رئیسی معرفی میشود. این نکته یک راه میان‌بر است مگر اینکه کارنامه بی‌ثمر شش ساله مذاکرات هسته‌ای (از ۱۳۸۶ تا ۱۳۹۲) و به‌طور خاص تصویری که از او در ذهن طرف‌های خارجی نقش بسته، راه ورود سعید جلیلی به پاستور را مسدود کند.
علی لاریجانی؛ ۶۷ سال
علی لاریجانی مسیری پر پیچ‌وخم را در عرصه سیاست طی کرده؛ در رشته فلسفه دانشگاه تهران درس خوانده و پایان‌نامه‌اش را با عنوان فلسفه ریاضی کانت نوشته. اوایل انقلاب سه سال جانشین رئیس ستاد مشترک سپاه بوده و بعد از استعفای سیدمحمدخاتمی، وزیر ارشاد دولت هاشمی‌رفسنجانی شد. سپس با حکم مقام معظم رهبری برای ۱۱ سال به سازمان صداو‌سیما رفت.
انتخابات ریاست‌جمهوری سال ۱۳۸۴ برای علی لاریجانی یک شکست کامل بود و بین هفت نامزد، ششم شد. در عوض با حکم رهبری در شورای امنیت ملی حضور پیدا کرد و ۲۶ ماه بعد ظاهرا به علت اختلاف با محمود احمدی‌نژاد استعفا داد.
بیشتر بدانید | ریاست‌جمهوری محمدعلی رجایی کوتاه‌ترین دوره میان هشت رئیس‌جمهور تاریخ ایران است. محمدعلی رجایی ۱۱ مرداد ۱۳۶۰ حکم تنفیذش را دریافت کرد و هشت شهریور ۱۳۶۰، در انفجار تروریستی دفتر نخست‌وزیری به شهادت رسید. محمدعلی رجایی روی هم‌رفته ۲۷ روز رئیس‌جمهور ایران بود. سیدابراهیم رئیسی، ۱۲ مرداد ۱۴۰۰، به‌عنوان نهمین رئیس‌جمهور ایران سوگند یاد کرد و دو سال و ۹ ماه و ۱۸ روز بعد، یعنی هزار و ۲۰ روز در پاستور انجام وظیفه کرد
انتخابات ریاست جمهوری ۱۴۰۳ ممکن است محمدباقر قالیباف را برای رسیدن به پاستور وسوسه کند. او در انتخابات ۱۴۰۲ با ۴۴۸ هزار رای راهی مجلس شد و زمزمه‌هایی در رابطه با شکل‌گیری ائتلاف سیاسی برای حذفش از ریاست مجلس به گوش می‌رسد.
علیرضا زاکانی برای پیروزی سیدابراهیم رئیسی در انتخابات ریاست‌جمهوری سنگ تمام گذاشت و سپس به صندلی خیابان بهشت رسید. کسب تجربه در شهرداری تهران می‌توانست برای این چهره ۵۹ ساله یک مانور تشکیلاتی و حزبی قلمداد شود.
علیرضا زاکانی باید از تقدیر گلایه داشته باشد، چون اگر بالگرد رئیس‌جمهور در اردیبهشت ۱۴۰۳ سقوط نمی‌کرد، برنامه کاردسازی و تجربه‌اندوزی شهردار تهران می‌توانست تا سال ۱۴۰۸ روند عادی را دنبال کند، اما حالا برنامه به‌شکلی غیرمنتظره تغییر کرده و شاید مسیر سیاسی علیرضا زاکانی هم به کل عوض شود.
پرویز فتاح از سپاه می‌آید. چهار سال وزیر نیرو بوده و از ۱۶ فروردین ۱۳۹۴ تا الان با حکم رهبرانقلاب به ترتیب مسئولیت کمیته امداد، بنیاد مستضعفان و ستاد اجرایی فرمان امام را برعهده گرفته است. کاندیدا‌های انتخابات ریاست‌جمهوری برای اعلام نامزدی باید از مسئولیتشان استعفا بدهند. تنها کسانی در استعفا تردید می‌کنند که با حکم رهبر انقلاب به مسئولیتی گماشته شده باشند.
پرویز فتاح ۶۳ ساله، علاوه بر این معذوریت اخلاقی، هنوز فرصت نکرده عیار خود را در یک انتخابات نزد افکارعمومی محک بزند. هرچند برای احراز صلاحیت توسط شورای نگهبان مشکلی نخواهد داشت.
مهرداد بذارپاش و محمد مخبر هم از اعضای کابینه فعلی کارنامه مدیریتی و سیاسی خود را در حدواندازه حضور در پاستور می‌دانند. هرچند محتمل است شورای نگهبان حداقل به یکی از آن‌ها روی خوش نشان ندهد.
گزینه‌های ریاست‌جمهوری با شانس کم
محمدرضا عارف برای مدتی طولانی، کاملا چراغ خاموش و دست به عصا در عرصه سیاست حضور داشت. بخشی از این رفتار در ژنتیک و روحیات خاص اصلاح‌طلب پیشکسوت و معاون اول سیدمحمد خاتمی ریشه دارد، اما همزمان ممکن است با استراتژی تشکیلاتی برای عبور از فیلتر شورای نگهبان روبرو باشیم. از طرف دیگر عارف ۷۳ ساله است و طرفداران زیادی نزد مردم ندارد.
مسعود پزشکیان، سیاستمدار شاخصی محسوب میشود، اما نشان داده برای تصدی پست ریاست‌جمهوری شور و اشتیاق لازم را ندارد. او در انتخابات اخیر مجلس هم از حوزه انتخابیه تبریز اقدام کرد.
محمدباقر نوبخت متولد ۱۳۲۹ است و در ۷۴ سالگی با شرط سنی تعیین شده در قانون، دچار مشکل برخورد خواهد کرد.
حسین دهقان مورد وثوق رهبری است، با اصلاح‌طلبان و اصولگرا‌ها کار کرده و بین نظامیان هم چهره‌ای مقبول است. کارنامه او از نظر سیاسی چندان قابل اتکا نیست، اما نامش را می‌توان جزو گزینه‌های تایید صلاحیت شده قرار داد.
غلامعلی حدادعادل، را نباید جزو گزینه‌ها دانست. قانون می‌گوید کاندیدای انتخابات ریاست‌جمهوری باید بین ۴۰ تا ۷۵ سال سن داشته باشد، اما حدادعادل متولد متولد ۱۳۲۴ است و با ۷۹ سال سن، نمی‌تواند در انتخابات حضور پیدا کند.
محمود احمدی‌نژاد، پس از سلسه تحرکات فشرده و پرشوری که می‌توان آن‌ها را بیش‌فعالی سیاسی ارزیابی کرد، نه به‌عنوان رییس دولت نهم و دهم، بلکه در قالب اپوزیسیون قضاوت میشود. شانس تایید صلاحیت محمود احمدی‌نژاد تقریبا با اعلام کاندیداتوری سیدمحمد خاتمی برابر است.
منبع: fararu-738571