(ویدئو+ عکس) کرم پیله ساز پروانه آبی بزرگ؛ اسب تروا در دنیای پروانه ها

مورچه ها از جمله شکارچیان پروانه آبی بزرگ هستند. با این وجود، مورچه ها، یا به بیان دقیق تر، برخی انواع خاص مورچه، ممکن است به اشتباه لارو این پروانه ها را تغذیه و محافظت کنند.

پروانه آبی بزرگ تخم های خود را روی گیاهان خاصی از جمله آویشن و ارگانو می گذارد که اتفاقا منبع غذایی مورچه ها نیز است. پس از بیرون آمدن از تخم، کرم های پیله ساز جوان همانند دیگر لاروهای معمولی پروانه سانان از گیاهان تغذیه می کنند.

پس از این مرحله از چرخه زندگی خود، کرم های پیله ساز پوست اندازی کرده و نه تنها ظاهر بلکه رژیم غذایی خود را تغییر می دهند. در نتیجه این دگرگونی، بدن آنها دیگر شبیه به یک کرم پیله ساز نبوده، بلکه به کرم حشره شبیه است.

لاروهای پروانه با ظاهر کرم حشره سپس خود را روی زمین انداخته و منتظر رسیدن دشمن باقی می مانند! این اقدام بی خطر نیست زیرا ممکن است توسط مورچه ها، پرندگان یا شکارچیان دیگر خورده شده یا از گرسنگی بمیرند. اما اگر مورچه درست – سرده میرمیکا - آنها را پیدا کند، لارو نه تنها شکار نمی شود، بلکه تحت مراقبت نیز قرار می گیرد.

دلیل این اتفاق توانایی لارو پروانه در ترشح فرمون هایی مختص میزبان مربوطه و ایجاد صدایی شبیه به صدای مورچه ملکه است. با این تقلید موفقیت آمیز، لارو پروانه آبی بزرگ توسط مورچه ها به لانه میزبان برده شده و تغذیه می شود.

راهبرد فاخته

در شرایطی که بیشتر کرم های پیله ساز پروانه آبی بزرگ پیش از ورود به لانه مورچه میزبان رفتار مشابهی دارند، اما پس از ورود به لانه، لاروها یکی از دو راهبرد مورد نظر خود را انتخاب می کنند. راهبرد فاخته یکی از آنهاست.

پس از ورود به لانه، کرم پیله ساز همچنان از تقلید صوتی برای پنهان کردن هویت خود استفاده می کند. با تقلید از صدای ملکه، لارو پروانه توسط مورچه های کارگر تغذیه می شود و بیشتر از لارو خود مورچه ها به آن رسیدگی می شود.

کرم های پیله ساز پروانه آبی بزرگ که راهبرد فاخته را انتخاب می کنند چنان به عضو رده بالایی در لانه تبدیل می شوند که مورچه ها حتی لاروهای خود را می کشند تا کرم پیله ساز پروانه را تغذیه کنند. در مواجهه با خطر نیز ابتدا آن را نجات خواهند داد.

راهبرد شکارچی

راهبرد دیگری که کرم پیله ساز پروانه آبی بزرگ انتخاب می کند، تبدیل شدن به یک شکارچی در لانه میزبان است. در این حالت، کرم پیله ساز از لارو مورچه ها تغذیه می کند.

اما حتی با اقدامات تقلیدی، احتمال لو رفتن کرم پیله ساز پروانه آبی بزرگ وجود دارد که در این صورت توسط مورچه ها کشته و خورده می شود.

اما اگر کرم پیله ساز جان سالم به در ببرد، زمانی که به پروانه تبدیل می شود، دیگر امکان فریب مورچه ها وجود ندارد و باید هرچه سریع تر از لانه فرار کند. زمانی که به سطح زمین می رسد، پروانه بال های خود را باز کرده و خشک می کند.

منبع: عصر ایران