(عکس) سفر به تهران قدیم؛ عیاران و پهلوانان دولاب چشم و چراغ محله بودند

ورزش زورخانه‌ای در فرهنگ اهالی دولاب همواره جایگاه خاصی داشته و پهلوانان خوشنامی در این محله تاریخی می‌زیستند. حاج کاظم دولابی یکی از نخستین پهلوان‌های دولاب به شمار می‌رود که بارها با پهلوان‌های مشهور ایران مسابقه داد و بازوبند پهلوانی پایتخت را هم بر بازو بست.

پهلوان کاظم دولابی از عیاران دولاب بود که حد فاصل سال‌های ۱۳۱۰ تا ۱۳۲۰ از نامدارترین پهلوان‌های پایتخت به حساب می‌آمد و چند بار در مصاف با پهلوان‌های نامی ایران دستش به‌عنوان برنده بالا رفت.

حاج کاظم در سال ۱۳۱۹ برای بستن بازوبند پهلوانی ایران به مقابل پهلوان سیدعلی حق‌شناس، ملقب به پهلوان سیدعلی رفت که نبرد دو ورزشکار در تاریخ ورزش باستانی ثبت شده است. پهلوان کاظم دولابی در آن مسابقه که قضاوتش برعهده سید حسن رزاز بود، مغلوب شد و به این‌ترتیب بازوبند پهلوانی را به حریف واگذار کرد.

حسین حاجی ابوالقاسمی دولابی از اهالی قدیمی دولاب، در باره سلوک پهلوان کاظم دولابی می‌گوید: «آنطور که قدیمی‌ها روایت می‌کنند، مردم حاج کاظم را به واسطه نیرو و مهارتش در کشتی پهلوانی و از همه مهم‌تر به خاطر تلاش‌هایش برای دستگیری از بی‌بضاعتان و حل مشکلات مردم می‌شناختند.»

قدیمی‌های دولاب از محمود غلامی ملقب به «محمود پهلوون» به‌عنوان یکی دیگر از عیاران این محله نام می‌برند که دستی در کارهای خیر داشته و چشم و چراغ زورخانه قدیمی دولاب در ضلع شمال میدان سعیدی بوده است. حاج محسن پازوکی معروف به محسن پهلوون را هم باید از نسل آخر پهلوان‌های دولاب دانست.

حاجی ابوالقاسمی دولابی در باره سبک زندگی پهلوان پازوکی می‌گوید: «پهلوان محسن پازوکی که لقب محسن پهلوان را یدک می‌کشید پای ثابت مراسم عزاداری اهل‌بیت(ع) بود و در روزهای محرم، نخل تکیه چال را به دوش می‌کشید. او مثل همه پهلوان‌های نامی تهران دستگیر نیازمندان بود و از انجام کار خیر دریغ نمی‌کرد.»

پهلوان در فرهنگ عامه مردم تهران به عیارانی گفته می‌شد که نه برای تصاحب بازوبند پهلوانی که برای دستگیری از نیازمندان وارد گود زورخانه می‌شدند.

با این تعاریف باید از حاج حسن قنبر هم که در همه زورخانه‌های کشور صاحب زنگ بود به‌عنوان یکی دیگر از پهلوان‌های دولاب نام برد. حاج حسن به‌عنوان پیشکسوت ورزش باستانی از احترام خاصی بین پهلوان‌های تهرانی برخوردار بود و به هر زورخانه‌ای می‌رفت به‌عنوان میاندار وارد گود می‌شد.

منبع: همشهری