چرا این «دوازده‌وجهی» باستان‌شناسان را حیرت‌زده کرده است؟

فرادید| شاید صدها یا هزاران سال بعد، کسانی که آثاری از تمدن ما را پیدا می‌کنند، ندانند که آن اشیاء برای ما واقعا چه کاربردی داشته‌اند. خود ما هم در نسبت با برخی از آثار باستانی همین وضع را داریم. یکی از رازآمیزترین اشیاء باستان‌شناسی که تا کنون کشف شده‌اند، «دوازده‌وجهی‌های رومی» هستند.

به گزارش فرادید؛ ما تقریباً هیچ چیز در مورد این اشیاء مرموز نمی‌دانیم؛ در واقع آنقدر اطلاعات باستان‌شناسان و مورخان دربارۀ این اشیاء کم است که تا کنون نظریه‌های کاملا مختلفی در مورد معنی و عملکرد آن‌ها شکل گرفته است.

اسباب‌بازی، ابزار، تقویم . . .؟

هیچ اشاره‌ای به دوازده وجهی در متون مربوط به زمان رومیان باقی نمانده است و بنابراین هر نظریه‌ای در مورد عملکرد آنها صرفا بر اساس حدس و گمان است. تا کنون چندین فرضیه مختلف دربارۀ کارکرد این اشیاء ارائه شده است:

1. نوع خاصی از تاس که در یک بازی مثل نرد به کار می‌رفته است.

2. یک شیء جادویی، احتمالاً از مذهب سلتیک.

3. یک اسباب بازی برای کودکان.

4. وزنه‌ای برای تورهای ماهیگیری

5. سر عصای روسای قبیله یا افراد مهم.

6. نوعی ساز موسیقی

7. ابزاری برای تخمین فواصل و بررسی زمین، به ویژه برای اهداف نظامی.

8. دستگاهی برای تشخیص سکه‌های تقلبی.

9. تقویمی برای تعیین اعتدال بهار و پاییز ویا تاریخ بهینه کاشت گندم.

10. یک جا شمعی. (بقایای موم در یکی دو مورد از اشیاء بازیابی شده یافت شده است.)

11. یک اتصال‌دهنده برای تیرهای فلزی یا چوبی.

12. ابزار بافندگی مخصوص دستکش. (این توضیح می‌دهد که چرا هیچ دوازده وجهی در مناطق گرمتر امپراتوری یافت نشد.)

13. وسیله‌ای برای تعیین قطر لوله‌های آب.

14. پایه‌ای برای علامت‌های عقاب. (هر لژیون رومی یک پرنده نمادین را بر روی یک میله در میدان نبرد حمل می‌کرد.)

15. نوعی ابزار طالع‌بینی (بر روی یک دوازده وجهی که در سال 1982 در ژنو یافت شد، نام لاتین 12 علامت زودیاک نوشته شده بود.)

اما همانطور که گفته شد، هیچ یک از این نظریات تایید نشده‌اند و بنابراین هنوز راز دوازده‌وجهی رومی حل نشده باقی مانده است.