اگر در حادثه ناشی از کار کارفرما مقصر باشد چه می‌شود؟

ایسنا: سازمان تأمین اجتماعی در راستای جبران حوادث ناشی از کار برای بیمه‌شدگان خود به‌عنوان یکی از ردیف‌های خدمتی، متعهد به ارائه خدماتی است که البته بدون توجه به سوابق بیمه‌ای بیمه‌شده، مزایای قانونی را ارائه می‌دهد.

در زمانی که حین انجام وظیفه و به سبب آن برای بیمه‌شده حوادثی اتفاق می‌افتد؛ مانند اوقاتی که بیمه‌شده در کارگاه یا مؤسسات وابسته یا ساختمان‌ها و محوطه آن مشغول به کار باشد، اوقاتی که به صورت مأمور در خارج از کارگاه انجام وظیفه می‌کند، در اوقات عادی رفت و برگشت بیمه‌شده بین منزل و کارگاه، در اوقات مراجعه به درمانگاه یا بیمارستان بابت معالجات درمانی و توان‌بخشی و در حین اقدام برای نجات دیگر بیمه‌شدگان و مساعدت به آنان، حوادث ناشی از کار گفته می‌شود. بنابراین حادثه ناشی از کار به طور کلی با دو ویژگی مشخص می‌شود؛ اینکه در حین انجام وظیفه رخ داده باشد و به سبب انجام وظیفه رخ داده باشد.

کارفرمایان در زمان وقوع حوادث ناشی از کار چه باید کنند؟

کارفرمایان باید اقدامات اولیه را برای جلوگیری از تشدید عوارض حادثه انجام دهند (هزینه احتمالی این اقدامات را سازمان تأمین اجتماعی می‌پردازد) و گزارش حادثه را حداکثر تا سه روز اداری به اطلاع شعبه تأمین اجتماعی برسانند.

اما اگر ثابت شود که حادثه به دلیل رعایت‌نشدن مقررات حفاظت فنی یا رعایت‌نکردن احتیاط از طرف کارفرما (یا نمایندگان کارفرما) بوده، سازمان تأمین اجتماعی تعهدات خود را در قبال بیمه‌شده انجام می‌دهد؛ اما هزینه‌های مربوط را از کارفرما مطالبه خواهد کرد.

در ماده ۶۶ قانون تأمین اجتماعی نیز آمده است «در‌صورتی‌که ثابت شود وقوع حادثه مستقیما ناشی از رعایت‌نشدن مقررات حفاظت فنی و بروز بیماری ناشی از رعایت‌نکردن مقررات‌ بهداشتی و احتیاط لازم از طرف کارفرما یا نمایندگان او بوده، سازمان تأمین خدمات درمانی و سازمان، هزینه‌های مربوط به معالجه و غرامات و مستمری‌ها و... را پرداخته و طبق ماده ۵۰ این قانون از کارفرما مطالبه و وصول خواهد کرد».

طبق ‌تبصره یک قانون نیز مقصر می‌تواند با پرداخت معادل ۱۰ سال مستمری موضوع این ماده به سازمان از این بابت بری‌الذمه شود و براساس تبصره ۲ هرگاه بیمه‌شده مشمول مقررات مربوط به بیمه شخص ثالث باشد، در صورت وقوع حادثه سازمان و سازمان تأمین خدمات درمانی یا شخصا کمک‌های مقرر در این قانون را برای بیمه‌شده انجام خواهند داد و شرکت‌های بیمه موظف‌اند خسارات وارده به سازمان‌ها را در حدود تعهدات‌ خود درباره شخص ثالث بپردازند.

همچنین براساس ماده ۹۰ این قانون «افراد شاغل در کارگاه‌ها باید قابلیت و استعداد جسمانی متناسب با کارهای مرجوع را داشته باشند. به این منظور کارفرمایان مکلف‌اند قبل از به‌ کار گماردن آنها ترتیب معاینه پزشکی آنها را بدهند. ‌درصورتی‌که پس از استخدام مشمولان قانون معلوم شود که نام‌بردگان در حین استخدام قابلیت و استعداد کار مرجوع را نداشته و کارفرما در معاینه‌ پزشکی آنها تعلل کرده است و درنتیجه بیمه‌شده دچار حادثه شده یا بیماری‌اش شدت یابد، سازمان تأمین خدمات درمانی و این سازمان مقررات این‌ قانون را درباره بیمه‌شده اجرا و هزینه‌های مربوط را از کارفرما طبق ماده ۵۰ این قانون مطالبه و وصول خواهند کرد».

اما براساس ‌ماده ۹۱ «برای تعیین میزان ازکارافتادگی جسمی و روحی بیمه‌شدگان و افراد خانواده آنها کمیسیون‌های بدوی و تجدید‌نظر پزشکی تشکیل خواهد شد. ترتیب تشکیل و تعیین اعضا و ترتیب رسیدگی و صدور رأی بر‌اساس جدول میزان ازکارافتادگی طبق آیین‌نامه‌ای خواهد بود که به پیشنهاد این‌ سازمان و سازمان تأمین خدمات درمانی به تصویب شورای‌عالی می‌رسد».

در حوادث ناشی از کار، تعهدات سازمان تأمین اجتماعی (مانند برقراری مستمری از‌کارافتادگی کلی و جزئی، غرامت مقطوع نقص عضو و غرامت مقطوع فوت)، مشروط به داشتن سابقه حق‌ بیمه نیست و بدون توجه به سوابق بیمه‌ای بیمه‌شده، مزایای قانونی ارائه می‌شود.

اما برای دریافت آن، مشمولان باید مدارک را تکمیل و فرم گزارش اعلام حادثه و دیگر مستندات مرتبط از‌جمله گزارش بازرس کار، مدارک درمانی مرتبط، گزارش مقامات انتظامی، نظریه پزشکی قانونی، رأی مراجع قضائی و... را ارائه دهند.