جدال بی‌پایان زمین در برابر پلاستیک
چشم‌انداز طبیعت ایران در یک کلمه خلاصه می‌شود؛ پلاستیک. زباله‌های پلاستیکی به‌ویژه کیسه‌های پلاستیکی تهدیدی جدی برای محیط‌زیست هستند، تهدیدی که سالیان سال است در ایران به آن بی‌توجهی شده است. درحالی‌که بسیاری از کشورها به فکر چاره‌ای برای حذف زباله‌های پلاستیکی بوده‌اند. در ایران تولید نایلون‌ها و ظروف یک‌بارمصرف رونق بسیاری داشته و هیچ نظارتی در فرایند تولید، عرضه و بازیافت این قاتلان طبیعت نبوده است. سالانه یک درصد از پلاستیک‌های دنیا در ایران تولید می‌شود و کشورمان جزو هشت کشور نخست تولیدکننده زباله در دنیاست، بااین‌حال قوانینی برای منع فروش ظروف یک‌بارمصرف و کیسه‌های پلاستیکی وجود ندارد و تنها آیین‌نامه نظارت و کورسوی امید، آیین‌نامه کاهش مصرف کیسه‌های پلاستیکی است. ممنوعیت توزیع رایگان کیسه‌های پلاستیکی، ممنوعیت توزیع کیسه‌های پلاستیکی نازک با ضخامت کمتر از ۲۵ میکرون، ممنوعیت توزیع کیسه‌های پلاستیکی نازک با ضخامت کمتر از ۶۰ میکرون در فروشگاه‌های زنجیره‌ای، استفاده از سیاست‌های تشویقی برای استفاده مجدد مشتریان از اقلام سازگار با محیط‌زیست، منظور نمودن امتیازاتی بر روی کارت عضویت فروشگاه‌های بزرگ و زنجیره‌ای در صورت عدم دریافت کیسه پلاستیکی و الزام تولیدکنندگان به افزایش ضخامت کیسه‌های پلاستیکی و سایر اقلام پلاستیکی مانند دستکش و سفره یکبار مصرف به بیش از ۲۵ میکرون به‌منظور امکان بازیافت و استفاده مجدد از جمله ماده‌های لازم‌الاجرای این آیین‌نامه است که عملا هیچ عزمی برای اجرای جدی آن در کشور تا به امروز وجود نداشته است. کیسه‌های بیش از 25 میکرون همچنان به فروش می‌رسد و فروشگاه‌های زنجیره‌ای اصرار عجیبی به عرضه پلاستیک‌های غیررایگان دارند و هیچ نظارتی بر اجرای این آیین‌نامه وجود ندارد. به‌تازگی مدیرکل دفتر مدیریت پسماند سازمان حفاظت محیط‌زیست امسال وعده داده که قانون محدودیت توزیع پلاستیک‌ها در فروشگاه‌های زنجیره‌ای در راستای ماده ۳ آیین‌نامه ممنوعیت توزیع رایگان کیسه‌های پلاستیکی به‌منظور حفظ محیط‌زیست قانون محدودیت توزیع کیسه‌های پلاستیکی قرار است در هفته زمین پاک (۳ تا ۹ اردیبهشت) آغاز شود و در فروشگاه‌های زنجیره‌ای دیگر شاهد توزیع نایلون‌ها و کیسه‌های پلاستیکی رایگان نباشیم قانونی که در صورت اجرا و مناسبتی نبودن می‌تواند نقش مهمی در کاهش تولید زباله‌های پلاستیکی در کشورمان داشته باشد هرچند باید منتظر ماند و دید آیا اجرای این محدودیت تنها به یک هفته ختم می‌شود و جنبه مناسبتی دارد یا تصمیمی جدی و اساسی است که قرار است تأثیر بسزایی در کم‌شدن زباله‌های پلاستیکی داشته باشد هرچند نمی‌توان از نقش پررنگ مردم و فرهنگ گذشت اما در کشورهای پیشتاز، ممنوعیت‌ها در سطح کلان و با کمک مردم و قانون صورت‌گرفته است.