به گزارش اکوایران، همزمان با اجرای گسترده عملیات بازار باز در خرداد 1402، سهم سیاست پولی از ترازنامه بانک مرکزی یا اصطلاحا پایه پولی بالغ بر 16 درصد رسید. این درحالیست که در همین مقطع زمانی رشد مانده اجرای سیاست پولی باعث رشد 13 درصدی پایه پولی شد. 

به عبارت دیگر با توجه به اینکه رشد پایه پولی در این ماه حدود 41.5 درصد بوده است، اگر مانده سیاست پولی تغییری نمی‌کرد رشد پایه پولی به 25.6 درصد کاهش پیدا می‌کرد. شایان ذکر است نقش سیاست پولی در خرداد ماه از رشد کل پایه پولی، بیشترین مقدار ثبت شده حداقل در 6 ماهه ابتدایی 1402 به نظر می‌رسد. 

سهم 16 درصدی سیاست پولی از هسته تورم‌زا در آخرین ماه بهار 1402

پایه پولی هسته اصلی نقدینگی در جریان در کشور است که بر اساس دارایی‌های بانک مرکزی به وجود می‌آید. به همین ترتیب هر بدهی‌ای از جمله بدهی دولت یا شبکه بانکی به بانک مرکزی، مستقیما جزو دارایی‌های این نهاد پولی به شمار آمده و در پایه پولی می‌نشیند. 

بر اساس آمارهای منتشر شده از بانک مرکزی رقم پایه پولی در خرداد 1402 حدود 908 همت اعلام شده است که در مقایسه با خرداد سال گذشته حدودا 268 همت بیشتر شده و رشد 41.8 درصدی را رقم زده است. 

خلاصه اجرای سیاست پولی در خرداد 1402

به طور کلی دو ابزار اصلی بانک مرکزی برای اجرای سیاست پولی، بازار باز و اعتباردهی قاعد‌ه‌مند هستند. بررسی‌ها نشان می‌دهد در سال جاری به شکل میانگین حدود 133 همت در هر هفته اعتبار در بازار باز تزریق شده است. همچنین حجم اعتبارگیری قاعده‌مند شبکه بانکی از بانک مرکزی نیز طی خرداد 1402 از 67 همت تا کمتر از 1 همت متغیر بوده است. 

شایان ذکر است که از اواسط خرداد بانک مرکزی اقدام به اجرای سیاستی  کرد که در آن متعهد می‌شد تمام تقاضای بانک‌ها در بازار بین بانکی را تامین نماید. به همین ترتیب مشاهدات نیز حاکی از آن است که در هفته‌های ابتدایی خرداد، گسترده عملیات بازار باز محدود و میزان اعتبارگیری قاعده‌مند بانک‌ها از بانک مرکزی چشمگیر بود. در مقابل با اجرایی شدن سیاست جدی بانک مرکزی، حجم اعتبارگیری قاعده‌مند بانک‌ها محدودتر و میزان تزریق در بازار باز افزایش پیدا کرد. مشاهدات نیز حاکی از آن است که نرخ سود بین بانکی در سومین ماه سال از حدودا 23.7 در ابتدای ماه به 23.4 در انتهای ماه کاهش پیدا کرد.