چطور می‌توان بحران بزرگ آب های زیرزمینی را برطرف کرد؟

گر در هر نقطه‌ای از کره زمین قدم بزنید، آب در زیر پای شما جریان داد. آب های زیرزمینی آب آشامیدینی تقریبا نیمی از جمعیت کره زمین را تامین می‌کنند. آنها همچنین نیمی از آب مورد نیاز برای کشاورزی را ارائه می‌دهند و برای حفظ رودخانه‌ها، دریاچه‌ها و تالاب‌ها در طول خشکسالی ضروری هستند. هرچند که برداشت بی‌رویه از سفره ها سبب شده بحران آب های زیرزمینی بیش از پیش جدی و خطرناک جلوه کند.

بحران آب های زیرزمینی می‌تواند زندگی را به‌کام آیندگان تلخ کند

به گزارش گجت نیوز، از نظر علمی آب های زیرزمینی در دسته منابع تجدیدپذیر قرار می‌گیرند. اما با توجه به منطقه جغرافیایی، پر شدن یک سفره آب زیرزمینی می‌تواند دهه‌ها و یا قرن‌ها طول بکشد.

همین مسئله نیز باعث شده که برخی کشورها با اندازه‌گیری مرتب وضعیت سفره‌های آب زیرزمینی خود به‌دنبال حل مشکل باشند. برخی دیگر نیز صرفا به‌مصرف بیش از حد اهمیت نمی‌دهند و این مسئله را مشکل آیندگان می‌دانند.

عوامل زیادی هستند که روی سطح آب‌ های زیرزمینی تاثیر می‌گذارند که از مهم‌ترین آنها می‌توان به وضعیت خاک، آب‌و‌هوا و کاربری زمین اشاره کرد. وقتی آب زیرزمینی یک منطقه به سطوح بحرانی می‌رسد، یعنی مصرف آب آن منطقه بسیار فراتر از توان طبیعت برای پر کردن سفره‌ها است.

تا پیش از سال ۲۰۰۰ موارد زیادی دیده می‌شد که سطح آب سفره های زیرزمینی افزایش پیدا کند، اما پس از سال ۲۰۰۰ چنین چیزی به‌ندرت دیده می‌شود.

تصویر آینده‌ای ترسناک با ادامه روند کنونی

در بسیاری از مناطق بایر مردم به‌شدت محصولات مختلف را کشت می‌کنند و برای اینکار نیز از آب های زیرزمینی بهره می‌برند. یکی از این مناطق ایران است که به‌طور متوسط هر سال کاهش ۰.۵ متری در سطح آب های زیر زمینی خود را تجربه می‌کند. بحران آب های زیرزمینی علاوه بر ایران در کشورهای افغانستان، شیلی، چین، هند، مکزیک، مراکش، عربستان، اسپانیا و جنوب غربی آمریکا نیز دیده می‌شود.

مشکل دوم در کشاورزی بروز می‌کند. کشوری را تصور کنید که مشتاق افزایش جمعیت است و نیازهای غذایی افراد جدید را نیز از طریق کشاورزی تامین می‌کند. وقتی سفره های آب زیرزمینی خشک شوند، بخش زیادی از زمین‌های کشاورزی بلااستفاده خواهند شد. این اتفاق بحران آب های زیرزمینی را تشدید می‌کند.

همچنین در برخی مناطق آب‌ های زیرزمینی به رودخانه‌ها می‌ریزند. کاهش سطح این آب‌ها سبب می‌شود که روند برعکس شود و آب رودخانه‌ها به‌ زیر زمین سرازیر گردد. این مشکل در مناطق مختلف آمریکا دیده می‌شود. به‌صورتی که میزان آب‌های رودخانه‌ها کاهش یافته و اکوسیستم منطقه کاملا آسیب دیده است.

دیگر مشکلی که در نتیجه بحران آب های زیرزمینی ایجاد می‌شود، کاهش ارتفاع زمین است. در این حالت بسیاری از شهرهای ساحلی از جمله جاکارتا، توکیو، استانبول و بمبئی در خطر سیل‌های ویرانگر قرار می‌گیرند. در مناطق دیگر نیز کاهش ارتفاع زمین می‌تواند زیرساخت‌ها را تهدید کند. این مشکل مهم در تهران و مکزیکوسیتی بیشتر از سایر مناطق مشاهده شده است. متاسفانه اینگونه به‌نظر می‌رسد که کسی به این مسئله چندان هم اهمیت نمی‌دهد.

مورد دیگر به بانکوک مربوط می‌شود. بین سال‌های ۱۹۸۰ و ۲۰۰۰ چاه‌های شخصی بسیار زیادی برای اهداف شخصی، صنعتی و تجاری حفر شدند. در نتیجه مصرف آب های زیرزمینی دو برابر شد و سفره‌ ها به مرحله بحران رسیدند.

بین سال‌های ۲۰۰۰ تا ۲۰۰۶ هزینه استفاده از آب‌ های زیرزمینی ۴ برابر شد. همین نیز باعث شد که استفاده‌های غیرضروری پایان یابد و منابع آبی جایگزین نیز برای موارد ضروری استفاده شود.

در دره‌ای نزدیک توسان آریزونا نیز مسئله آب های زیرزمینی به یک بحران بزرگ تبدیل شده بود. استفاده از آب های زیرزمینی برای کشاورزی سبب شده بود که سطح آب از دهه ۱۹۴۰ تا ۳۰ متر کاهش یابد. به‌همین‌خاطر ایده ساخت دریاچه‌هایی خاص عملی شد. این دریاچه‌ها توسط آب انتقال‌ یافته از رود کلرادو پر می‌شوند. آبی که توسط کانال‌ها از صدها کیلومتر آن‌طرف‌تر آمده است.

وقتی دریاچه‌ها به‌زمین‌های زیرین نشت می‌کنند، سطح آب های زیرزمینی افزایش پیدا می‌کند. در نهایت دریاچه‌ها توانستند سطح آب های زیرزمینی برخی مناطق این دره را تا ۶۰ متر افزایش دهند.

آب های زیرزمینی تاثیر فوق‌العاده زیادی بر زندگی و کسب‌و‌کار مردم دارند. به‌همین‌ دلیل به‌نظر می‌رسد که باید سامانه خاصی مردم مناطق مختلف را از میزان بحران آب های زیرزمینی آگاه کند. همچنین می‌توان با کشاورزی مدرن، صنایع بهینه‌تر و سیاست‌های درست از ایجاد بحرانی بزرگ برای آیندگان جلوگیری کرد.

منبع: عصر ایران