به گزارش اکوایران، به‌طور کلی تحت تاثیر مسائل مختلفی نه تنها رشد نقدینگی در ایران در ارقام بالایی به ثبت می‌رسد بلکه طی 50 سال اخیر نیز روندی صعودی را طی کرده است. داده‌های تورم نیز از روند مشابهی با رشد نقدینگی برخوردار بوده‌اند. البته شایان ذکر است که رابطه تورم و رشد نقدینگی عمدتا در بلندمدت مورد تاکید بوده و در کوتاه مدت هزینه‌های تولید، نرخ دستمزد و نرخ ارز، انتظارات تورمی و تحریم نیز از عوامل شکل‌دهنده به تورم به شمار می‌روند.

با توجه به این موضوع که نرخ رشد نقدینگی در سال جاری کاهش یافته و نرخ تورم نیز در مقایسه با ابتدای سال 1402 در سطوح پایین‌تری به ثبت می‌رسد، می‌توان انتظار داشت این کاهش رشد نقدینگی در بلندمدت به کاهش تورم کمک کند اما باید توجه داشت که رشد نقدینگی تنها کانال اثرگذار بر تورم نیست. 

دلیل رشد بالای نقدینگی در ایران چیست؟

بر اساس آمارها متوسط رشد نقدینگی از سال 1353 تا 1401 حدود  27.3درصد بوده است و بجز در مواردی  محدود، کمتر از 10 درصد نشده است. برخی از کارشناسان مخارج ایرانیان فراتر از توان تولیدی آن‌ها را دلیل این رشد بالای نقدینگی می‌دانند. به این ترتیب با به وجود آمدن مخارج جدید، بانک مرکزی یا بانک‌ها مجبور به خلق پول یا شبه پول می‌شوند و همین موضوع هرچند نیاز مقطعی را برآورد می‌کند، اما می‌تواند حجم پول موجود در جامعه را افزایش داده و تورم ایجاد کند.

به زعم کارشناسان تسهیلات تکلیفی، سلطه مالی دولت بر بانک مرکزی و انتقال ناترازی بودجه به پول ملی، درآمد فراوان نفتی در برخی مقاطع و عدم نظارت و کنترل مناسب سیستم بانکی ودر نتیجه انباشت بدهی آن‌ها در ترازنامه بانک مرکزی، از اصلی‌ترین دلایل رشد نقدینگی طی این سال‌ها بوده است.