این فسیل ۲۴۷ میلیون ساله، قدیمیترین جانور «گردندراز» دنیاست
فرادید| گاهیاوقات بد نیست نگاهی دوباره به اشیاء قدیمی کشفشده بیندازیم، حتی ۱۰۰ سال بعد. بقایای فسیلی یک خزنده دریایی که ۲۴۷ میلیون سال پیش میزیسته، ۱۰۶ سال پس از نخستین توصیف، دوباره بررسی شد و محققان را به این نتیجه رساند که تراچلوسورِس فیشِری (Trachelosaurus fischeri) قدیمیترین خزنده دریایی گردندراز جهان است.
به گزارش فرادید، تراچلوسورِس فیشِری نخستین بار سال ۱۹۱۸ در لایههای ماسهسنگ بانتسَندستاین در بِرنبرگ آلمان کشف شد. آن زمان مقداری سردرگمی و مناقشه در مورد اینکه فسیل چه نوع جانوری است وجود داشت، چون این فسیل درهم و برهم بود و بقایای آن در سنگی که در آن حفظ شده بود پراکنده بود و از نظر آناتومیکی سازمانیافته نبود.
ابتدا تصور میشد تراچلوسورِس فیشِری خزندهای به طول ۱۷۰-۱۵۰ سانتیمتر با سر کوچک و گردن بسیار بلندی با حدود ۲۱ مهره، اندام کوتاه و دم نسبتاً بلند است. با این حال، در طول سالیان، محققان دیگر نیز این فسیل را دوباره بررسی کردند و طبقهبندی T. fishceri تغییر یافت.
برخی معتقد بودند این فسیل یک پروتوروزار است که در راسته اِسکوآماتا قرار میگیرد، اما برخی دیگر تصور میکردند T. fischeri باید به خانواده خود تراچِلوسورِدی نسبت داده شود. به هر حال این فسیل مثل یک معما باقی ماند و محققان مختلف مطمئن نبودند با کدام نمونههای دیگر مرتبط است.
مقایسه تراچلوسورِس فیشِری با سایر خزندگان دریایی تانیسوریان
دکتر استِفِن اسپیکمَن، متخصص این گروه از حیوانات میگوید: «تراچلوسورِس فیشِری نخستین فسیل این گروه از خزندگان است که خارج از چین یافت شدند. همچنین قدیمیترین خزنده دریایی گردندرازی است که تا به امروز شناخته شده است.»
از زمان کشف تراچلوسورِس فیشِری، فسیلهای بیشتری از خزندگان دریایی مشابه آن پیدا شده است، با این حال، بیشتر آنها از ذخایر چینی یافت شدند. گروه تحقیق دکتر اسپیکمن با بررسی دقیق این فسیلها، به این معیار دست یافت که T. fischeri و سایر فسیلهای چینی، به ویژه خزنده کاملاً دریایی داینوسِفالوروسِس اورییِنتالیس، شاخهای را برای طبقهبندی به نام تانیسوریا (Tanysauria) خلق میکنند.
دکتر اسپیکمن میافزاید: «ما از طریق تحقیق درباره فسیل چینی خزنده دریایی گردندراز داینوسِفالوروسِس که من با همکارانم همین چند هفته پیش نتایج آن را منتشر کردیم، توانستیم معمای تراچلوسورِس فیشِری را حل کنیم. آناتومی به ما نشان داد این خزنده ارتباط نزدیکی با داینوسِفالوروسِس دارد.»
در آغاز دوره ترایاسیک، پس از رویداد انقراض، تقریباً ۲۵۲ میلیون سال پیش، افزایش شمار گونههای جدید خزندگان هم در دریاها و هم در خشکی را داریم. تصور تیم تحقیق این است که این خزنده دریایی سر از آبهای کمعمق درآورده است، چون ردپای چهارپایان روی برخی از هفت تختهای که فسیل را شکل میدهند نیز دیده میشود.
نویسندگان بر استفاده از مجموعههای موزه در درک این فسیل و ارزش این مجموعهها به عنوان منابعی برای درک بهتر فسیلهایی که در سالهای گذشته کشف شدهاند، تاکید میکنند.
این مقاله در مجله دیرینشناسی سوئیس منتشر شده است.
مترجم: زهرا ذوالقدر
منبع: faradeed-181573