کرونا از مادر باردار به جنین منتقل می شود؟
دکتر سارا مختار_جراح و متخصص زنان و زایمان، فلوشیپ ناباروری و عضو تیم تخصصی مرکز درمان ناباروری ابنسینا درباره پرسشهای متداول خانمهای باردار درباره عوارض ابتلا به ویروس کرونا در دوران بارداری گفت: یکی از دغدغههای اصلی خانمهای باردار این است که آیا ابتلا به کووید-۱۹ میتواند باعث سقط جنین شود؟ اگرچه تاکنون مطالعات گسترده و جامع درباره عوارض این ویروس انجام نشده است، اما با اتکا به شواهد و مطالعات محدود موجود میتوان گفت که ابتلا به این ویروس خطر سقط جنین را افزایش نمیدهد. همچنین، ارتباط مستقیمی بین ابتلا به ویروس کرونا و زایمان زودرس نیز گزارش نشده است.
وی درباره ارتباط بین ابتلا به ویروس کرونا و خطر بروز ناهنجاریهای جنینی، توضیح داد: همانطور که گفته شد، هنوز مطالعات کافی درباره عوارض این ویروس انجام نشده است، بنابراین اظهار نظر درباره این موضوع نیازمند گذر زمان و انجام مطالعات گسترده است. اما در پژوهشهای محدود فعلی تاکنون به بروز ناهنجاری در جنین مادران مبتلا به کووید-۱۹ اشاره نشده است.
این عضو تیم تخصصی مرکز درمان ناباروری ابنسینا در ادامه افزود: برخی فکر میکنند بارداری خطر ابتلا به بیماری کووید-۱۹ را افزایش میدهد یا ابتلا به ویروس کرونا در دوران بارداری موجب تشدید علائم و عوارض این بیماری میشود. اما هیچگونه شواهدی در تأیید این فرضیهها وجود ندارد. یعنی بر اساس شواهد و مطالعات موجود، باردار بودن خطر ابتلا به کرونا را افزایش نمیدهد، اما از آنجا که فرد باردار برای مراقبتهای بارداری باید چندین بار به مراکز بهداشتی و درمانی مراجعه کند و اگر دچار عوارض بارداری شود، این رفتوآمدها بیشتر میشود، خانم باردار نسبت به افراد دیگر بیشتر در معرض ابتلا به کرونا قرار میگیرد. همچنین، اگر خانمی در دوران بارداری به این بیماری مبتلا شود، علائمش شدیدتر یا وخیم تر از یک خانم غیرباردار در همان سن و شرایط جسمی نخواهد بود.
مختار با اشاره به نگرانی انتقال بیماری از مادر به جنین توضیح داد: با توجه به جدید و ناشناخته بودن این ویروس تاکنون تنها چند مطالعه و گزارشهای موردی محدود در این زمینه منتشر شده است که برآیند آنها خطر انتقال بیماری از مادر به نوزاد را بسیار کم نشان میدهد. برای نمونه، در مطالعهای که بر روی نوزدان ۹ خانم علامتدار مبتلا به ویروس انجام شد، مشخص شد که در نمونههای پشت حلق هیچ یک از نوزدان ویروس کرونا وجود ندارد و همچنین در مایع آمنیوتیک و شیر این مادران نیز ویروس یافت نشد. در مطالعه دیگری که در آمریکا روی نوزدان ۳۸ خانم باردار مبتلا به کووید-۱۹ انجام شد، تست هیچ یک از نوزادان مثبت نبود.
بنابر اعلام مرکز درمان ناباروری ابن سینا، وی افزود: البته گزارشهایی از ابتلای چند نوزاد به این ویروس هم منتشر شده که مشخص نیست این ابتلا پس از زایمان بوده است یا پیش از آن و در دوره جنینی. اما در مجموع، تاکنون آمارها نشاندهنده خطر کم ابتلای جنین به این ویروس از مادر مبتلا بوده است.
عضو تیم تخصصی مرکز درمان ناباروری ابنسینا در پایان بر اهمیت مضاعف رعایت اصول بهداشتی و فاصلهگذاری اجتماعی در دوران بارداری تأکید کرد و گفت: شستشوی مرتب دستها، هر بار دستکم به مدت ۲۰ ثانیه، ماندن در خانه تا حد ممکن و پرهیز از معاشرتهای غیرضروری به همه شهروندان، به ویژه خانمهای باردار توصیه میشود. زیرا اگرچه شواهدی از عوارض مستقیم این بیماری برای سلامت مادر و جنین موجود نیست، اما به هر حال این بیماری میتواند منجر به بروز علائمی مثل تب شود که بهویژه در سه ماهه نخست بارداری میتواند بر رشد جنین اثرگذار باشد. همچنین، کنترل علائم و درمان عفونت ویروسی حاد، مستلزم مصرف داروهایی است که میتواند برای جنین عوارضی به دنبال داشته باشد. باید توجه داشت که اگرچه علایم این بیماری در بارداری خفیف تا متوسط گزارش شده است، اما گروه کوچکی از بیماران، بهخصوص در سه ماهه سوم بارداری ممکن است به نوع شدید بیماری مبتلا شوند. بنابراین، خانمهای باردار باید کاملاً به موازین پیشگیرانه و محافظتی پایبند باشند.