بایدها و نبایدهای تغذیه ای در افطار و سحر در روزهای کرونایی
فتح الله پورعلی با ارایه توصیههایی در این خصوص، گفت: شام به عنوان یکی از وعدههای غذایی مهم در روزه داری باید مورد توجه قرار گیرد و این در حالی است که بسیاری از روزه داران به دلیل فاصله زمانی کم بین وعده شام و سحری، شام نمیخورند.
وی اظهار کرد: بهتر است افراد روزه دار حدود نیم تا یک ساعت پس از صرف یک افطار بسیار ساده و سبک، شام بخورند.
وی اضافه کرد: در وعده شام میتوان از گروه گوشت، مرغ یا ماهی، حبوبات، نان یا برنج به شکل پلو و خورشت، کوکوها و کتلت کم چرب، خوراکهای مختلف با نان سبوس دار همراه با سبزی و سالاد، ماست و یا دوغ استفاده کرد.
پورعلی، تاکید کرد: غذایی که در وعده شام خورده میشود باید کم چرب و کم نمک باشد. پس از صرف شام و تا قبل از خواب نیز مصرف میوه و مایعات برای جبران کم آبی بدن و حفظ سلامت ایمنی بدن توصیه میشود.
وی، متذکر شد: مصرف سبزی و سالاد به هنگام افطار و میوه پس از افطار و شام و در فاصله زمانی بین افطار تا سحر به عنوان منبعی خوب از ویتامین C و پیش ساز ویتامین A و تقویت کننده سیستم ایمنی بدن، توصیه میشود.
پورعلی، با بیان اینکه سبزیها و میوهها دارای مقادیر کافی فیبر بوده و به پیشگیری از یبوست کمک میکنند، اظهار کرد: در وعده شام به جای مصرف نوشیدنیهای شیرین مانند انواع نوشابههای گازدار، ماءالشعیر، آب میوههای صنعتی و انواع شربتها از آب آشامیدنی سالم، دوغ و عرقیات سنتی و شربتهای خانگی بسیار کم شیرین استفاده شود.
وی در بخش دیگری از سخنانش، با اشاره به اصول تغذیهای در سحر، گفت: در وعده سحر از غذاهای کم حجم و غنی از مواد مغذی که کم نمک، کم چرب و کم شیرین هستند، استفاده شود.
وی، یادآور شد: مصرف زیاد قند، نمک و چربی موجب تحریک و تضعیف سیستم ایمنی بدن میشوند.
این کارشناس تغذیه با تاکید بر اینکه مقدار مناسبی از سبزیهای مختلف (سبزی خوردن و سالاد ) مصــرف شود، اظهار کرد: سبزیها با دارا بودن مواد مغذی مختلف و آب، علاوه بر تامین ویتامینها، مواد معدنی و مورد نیاز بدن، از تشنگی و خشکی گلو که خطر ابتلا به بیماری کووید 19 را افزایش میدهد نیز جلوگیری میکنند.
وی، بیان کرد: مصرف مواد غذایی شیرین در وعده سحری توصیه نمیشود، چرا که مواد غذایی شیرین با تحریک انسولین و ورود سریع قند خون به داخل سلولها و در نتیجه افت قند خون موجب گرسنه شدن زود هنگام شخص میشود.
وی، متذکر شد: با توجه به اینکه کم آب شدن بدن و خشکی گلو خطر ابتلا به کووید 19 را بیشتر میکند، در وعده سحر از سبزیهای پر آب مانند مثل خیار، گوجه فرنگی و کاهو که در طول روز از تشنگی و کم آبی بدن جلوگیری میکنند، استفاده شود.
پورعلی، گفت: بهتر است که نوشیدنیهای خیلی شیرین مثل نوشابههای گازدار، شربتها و چای خیلی شیرین و چای پررنگ که موجب تشنگی، خشکی دهان و گلو در طول روز میشوند، در وعده سحر مصرف نشوند.
وی، بیان کرد: چای پررنگ نیز به دلیل مدر بودن میتواند موجب دفع آب بدن و کم آبی در طول روزه داری شود.
وی، خاطرنشان کرد: غذاهای پر پروتئین مثل انواع کباب، جوجه کباب، ماهی و غذاهای خشک مثل کتلت و کوکو، سوسیس و کالباس، پیتزا، کله پاچه و هم چنین غذاهای چرب و سرخ شده و پر ادویه نیز موجب احساس تشنگی و خشکی دهان در طول روز میشوند.
پورعلی، تاکید کرد: به طور کلی غذاهای ساده و سبک مثل انواع پلوها و خورشتها برای وعده سحر مناسب است.
رییس گروه بهبود تغذیه جامعه معاونت بهداشت دانشگاه علوم پزشکی تبریز در ادامه با اشاره به بایدها و نبایدهای وعدههای غذایی در افطار، اظهار کرد: در این وعده باید ضمن پرهیز از پرخوری از غذاهای سبک و در عین حال پر انرژی استفاده شود.
وی افزود: برای جبران کاهش قند خون در ساعات روزه داری، بدن به هنگام افطار نیاز به یک منبع انرژی به شکل گلوکز دارد.
وی، اضافه کرد: مصرف یک لیوان آب گرم و یا چای کم رنگ یا یک لیوان شیر گرم همراه با خرما یا عسل در شروع افطار و استفاده از غذاهای سبک مثل فرنی، شیر برنج، نان و پنیر و سبزی که یکی از عادات خوب غذایی هموطنان در این ایام است در وعده افطار توصیه میشود.
پورعلی، متذکر شد: شستوشوی کامل و ضد عفونی سبزی مصرفی باید براساس دستورعمل چهار مرحلهای وزارت بهداشت درمان و آموزش پزشکی انجام شود.
وی، گفت: انواع سوپ کم چرب، آش کم حبوبات و حلیم بــدون روغن غذای مناسبی برای افطار بوده و خوردن آشهای غلیظ و چرب با مقدار زیاد پیاز داغ و نعناع داغ، به دلیل ایجاد مشکلات گوارشی در وعده افطار توصیه نمیشود.
وی، اظهار کرد: سیب زمینی آب پز، سبزی جات پخته مثل کدو، کلم، گل کلم، هویج و نخود فرنگی، تخم مرغ آب پز، کره و عسل غذاهای مناسبی برای افطار هستند.
این کارشناس تغذیه با تاکید بر ضرورت محدود کردن مصرف بامیه و زولبیا که دارای مقادیر زیادی قند و چربی، اسیدهای چرب اشباع و ترانس هستند، گفت: زیاده روی در مصرف مواد قندی و شیرین از جمله حلوا، شله زرد خیلی شیرین و.... در وعده افطار علاوه بر منجر شدن به اضافه دریافت انرژی و چاقی، موجب تحریک و تضعیف سیستم ایمنی بدن میشود.